Η παραβολή των ταλάντων θέλει να μας επιστήσει την προσοχή στο γεγονός ότι η συνεχής ετοιμότητα και η αναμονή του Κυρίου δεν πρέπει να εκληφθεί σαν παθητική και άπρακτη προσμονή, αλλά σαν διαρκής εργασία και αύξηση των ταλάντων που ο Θεός έχει εμπιστευθεί στον καθένα. Σε αντίθεση με τους δύο πρώτους δούλους, τους «αγαθούς» και «πιστούς», που έλαβαν ανά πέντε και δύο τάλαντα ο καθένας και με την εργασία τους τα πολλαπλασίασαν για να λάβουν τελικά τον έπαινο και την αμοιβή τους από τον επανελθόντα Κύριο τους, ο τρίτος δούλος έκρυψε στη γη το ένα τάλαντο που έλαβε, αμέλησε για την αξιοποίηση του και απέφυγε την εργασία, με αποτέλεσμα την σκληρή και χωρίς έλεος τιμωρία.
Η διαφορά μεταξύ των ανθρώπων ως προς τα τάλαντα που τους εμπιστεύθηκε ο Θεός, δηλ. ως προς το έργο που έχουν να επιτελέσουν μέσα στην κοινωνία, δεν οφείλεται στην αυθαίρετη διανομή εκ μέρους του Θεού αλλ εἶναι ανάλογη προς τις δυνατότητες του κάθε ανθρώπου. Η απαίτηση του Θεού να πολλαπλασιάσει ο άνθρωπος τα τάλαντά του, όσο απόλυτη κι αν είναι, δεν υπερβαίνει ποτέ τις ανθρώπινες δυνατότητες.
Ο Θεός είναι αγαθός αλλά και δίκαιος συγχρόνως. Η αγαθότητά του φαίνεται στα δώρα και χαρίσματα που προσφέρει, η δικαιοσύνη του εκδηλώνεται κατά την λογοδοσία των ανθρώπων για το αν αξιοποίησαν τα χαρίσματα η τα απέκρυψαν. Η δικαιοσύνη του αυτή εφαρμόζεται όχι μόνο σ όσους διέπραξαν το κακό, αλλά και σ όσους παρέλειψαν η αδιαφόρησαν για το καλό.
Η όλη παραβολή μας θυμίζει ότι ο χρόνος της κρίσεως είναι άδηλος. Εν όψει αυτού του άγνωστου χρόνου πρέπει ο άνθρωπος συνεχώς να αγρυπνεί, όχι περιμένοντας παθητικά, αλλά εργαζόμενος και ασκώντας έργα αγάπης κατά το μέτρο των δυνατοτήτων του, δηλ. των ταλάντων που του εμπιστεύθηκε ο Θεός.
