Τα μαγευτικά Στενά του Νέστου το 1938 (αρχείο Μανώλης Χούμας)

Του Μανώλη Σ. Χούμα

Για την απαράμιλλη ομορφιά των μαγευτικών Στενών του Νέστου έχουν γραφτεί πολλά, η πέννα ωστόσο του τότε προέδρου του Ορειβατικού Ξάνθης Ζήση Παπαθανασίου είναι ξεχωριστή κι εντυπωσιάζει.

Γράφει μεταξύ άλλων, “Πχιο στοιχείο κάνει τα στενά του Νέστου ανώτερα κι’ αυτών ακόμη των Τεμπών; Αδίσταχτα απαντώ: Η πλέρια έλλειψη μονοτονίας… Η δεξιά όχθη είναι κατάφυτη σ’ άγρια βλάστηση. Η αριστερή συνήθως είναι φαλακρή… Φιλοξενήθηκα κάτω απ’ την κουφάλα του τη συμμετρική σε καιρό που μάνιαζε η χιονοθύελλα. Απόλυτο αίσθημα ασφαλείας μούδωκε. Και είναι εκεί εκείνο πολύτιμο, γιατί πάνω απ’ το κεφάλι σου εκατοντάδες βράχοι και πέτρες έτοιμες να σε κάνουν λυώμα, αν κάνεις την βέβυλη σκέψη να συγκρίνεις το όραμα μ’ άλλων γνωστών διαφημισμένων τουριστικών τοπίων… προς το Νέστο πούναι βαρύς, συνήθως θολός, συχνά ορμητικός, αρκετά μανιασμένος, ενίοτε ήσυχος, πάντοτε ευεργετικός στη γεωργία, αλλά από χρόνια σε χρόνια ζηλιάρης και ζημιάρης γιατί θυμώνει από αγάπη και τα κάνει όλα θάλασσα: Γεφύρια, βάρκες, πορθμεία, ξύλα δασικής εκμεταλλεύσεως, χωράφια, κήπους… Δρόμος στενός, επικίνδυνος, χαλασμένος, ανεβοκατεβαίνοντας εδώ και εκεί, καβαλικεύει τα τουνέλια, σκύβει σε βράχους, γλυκαίνει σε διάβα μέσ’ απ’ την άμμο της όχθης… Κάτω απ’ τον δρόμο αυτόν χαίνουν βάραθρα, κυλάει ο Νέστος, εκτείνεται η σιδηροδρομική γραμμή… Σ’ άλλο σημείο η θέα θυμίζει καθαρά και ατόφια νορβηγικά φιόρντ. Πχιο πέρα κάτασπρη, απλωτή αμμουδιά γλύφεται απ’ τα θολά νερά μα δεν υποκύπτει σ’ εκείνα παρά μόνον ο Νέστος σα θυμώσει… Ζαρκάδια λουφάζουν απ’ την αγριοφωνάρα της λαχανιασμένης ατμομηχανής μα δεν παρατάν τα δάση των στενών του Νέστου… Μια συστάδα δένδρων γέρικων αλλ’ υπερηφάνων, κάμπτουνε την υπερηφάνειά των στον παντοδύναμο ποταμό…”.

Ο Ζήσης Παπαθανασίου ήταν τότε, δ/ντής της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Τοξοτών “Ο Νέστος”.

Οι μαίανδροι των Στενών και το Δέλτα του Νέστου είναι απαράμιλλου φυσικού κάλλους και ίσως θα ‘πρεπε να τύχουν μεγαλύτερης τουριστικής προβολής.

Ο Νίτης (απ’ την Αίνο της Ανατολικής Θράκης) παππούς μου κάπτα Δημητρός ο Ψαθάς, ψαράς το επάγγελμα, που ήρθε στην Ελλάδα ύστερα απ’ τον μεγάλο χαλασμό, μας έλεγε πως στο Κοτζά Ορμάν του Δέλτα του Νέστου υπήρχαν λύκοι, τσακάλια, αλεπούδες κι άλλα άγρια ζούζουλα.

Στο χρονικό διάστημα Ιούνιος 1893 – Μάρτιος 1896 δημιουργείται η σιδηροδρομική γραμμή μήκους 480 χλμ Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης (Δεδέ Αγάτς) κι έτσι η Θεσσαλονίκη συνδέεται με την Κωνσταντινούπολη , μιας και η γραμμή Αλεξανδρούπολη – Αδριανούπολη – Κωνσταντινούπολη προϋπήρχε.

Κατασκευαστής του έργου η εταιρεία Jonction Salonique – Constantinople (JSC), κυρίως οθωμανικών συμφερόντων.

Ευχή όλων η γραμμή των τρένων σύντομα να επαναλειτουργήσει.

Σ’ επόμενη ανάρτηση η συνέχεια της αφήγησης του Νεστολάτρη Παπαθανασίου, με το χρονικό της παρόχθιας του Νέστου πεζοπορίας του Ορειβατικού Ξάνθης.

Οι εικόνες ανοίγουν αριθμητικά, πατώντας το βέλος στα δεξιά.

Δεκέμβριος 2021 ΜΣΧ.