Το πετρέλαιο δεν συμφέρει πια λόγω αυξημένης τιμής
Γράφει ο Σταύρος Καρυπίδης(*)
Επειδή είμαστε στην αρχή του χειμώνα και πολλοί φίλοι με παίρνουν τηλέφωνων και με ρωτούν για εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης θα επιχειρήσω σήμερα με την ιδιότητα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού να σας αναλύσω το κόστος των διαφόρων επιλογών και να συγκρίνουμε δαπάνες εγκατάστασης και απόδοση. Αν και ο καιρός είναι ακόμη καλός είναι σαφές πως ο φετινός χειμώνας θα είναι δύσκολος όσον αφορά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Αυτό σε συνδυασμό με την μεγάλη άνοδο στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης που θα ξεκινήσει σε δέκα μέρες να πωλείται έναντι 1,40 ευρώ το λίτρο, κατευθύνει όλο και πιο πολλούς συμπολίτες μας στην αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων για να ζεστάνουν το σπίτι τους.
Οι πολλές και διαφορετικές λύσεις
Λύσεις υπάρχουν δεκάδες: Τζάκι, σόμπα, ηλεκτρική θέρμανση με θερμοσυσσώρευση, υγραέριο, πέλλετ, κλιματιστικά, και άλλα νέα «προϊόντα» όπως οι λέβητες ιόντων και τα σώματα υπέρυθρης ακτινοβολίας. Ποια είναι όμως η πιο συμφέρουσα, από άποψη οικονομίας και φυσικά απόδοσης; Κάθε θερμαντική μέθοδος έχει τα πλεονεκτήματά και τα μειονεκτήματα της. Βάζω στην άκρη το τζάκι ή την σόμπα με ξύλα (θα ασχοληθώ σε επόμενο άρθρο μου) για τα οποία πρέπει κάποιος να καταβάλει καθημερινά προσωπική εργασία, να κοπιάσει δηλαδή και προχωράω στην ανάλυση των αυτοματοποιημένων λύσεων θέρμανσης.
Το κόστος της θέρμανσης
Το άρθρο αυτό δεν έχει διαφημιστικό χαρακτήρα αλλά στοχεύει στο να ενημερωθούν σωστά οι Ξανθιώτες, και γι αυτό θα αναλύσουμε το ενεργειακό κόστος των διαφόρων τρόπων θέρμανσης, παίρνοντας σαν βάση το κόστος της θέρμανσης με πετρέλαιο. Για την ανάλυση μας θα δεχθούμε τιμές που ισχύουν σήμερα: Κόστος πετρελαίου θέρμανσης: 1,40 ευρώ/ lt. Ακριβότερο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος Δ.Ε.Η. (οικιακό τιμολόγιο με χρέωση ενέργειας, ισχύος, διανομής) χωρίς νυχτερινό ρεύμα: 0,18 ευρώ/ KWh. Κόστος υγραερίου (LPG) περίπου: 0,89 ευρώ/ lt. Κόστος Pellets (πιστοποιημένο εισαγόμενο): 0,33 ευρώ/ Kg.
Για να γίνει κατανοητή σε όλους η σύγκριση, θα υπολογίσουμε το κόστος για να λάβουμε 15 KWh θερμικής ενέργειας, από τα διάφορα καύσιμα που χρησιμοποιούν τα συστήματα θέρμανσης (απαιτήσεις θέρμανσης ενός σπιτιού 120 τμ, με ελλιπή μόνωση, στην περιοχή της πόλης της Ξάνθης).
Πετρέλαιο: Η θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου θέρμανσης είναι 10,5 KWh/lt. Ο βαθμός απόδοσης καύσης είναι περίπου 90%. Άρα για να πάρουμε 15 KW θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/ (10,5 x 0.90) =1,59 lt πετρελαίου που κοστίζουν 2,22 ευρώ.
Β. Ηλεκτρική θέρμανση: Εδώ εννοούμε τη θέρμανση με ηλεκτρικούς λέβητες, ηλεκτρικές θερμάστρες, ηλεκτρικά αερόθερμα, ηλεκτρικά καλοριφέρ κλπ. Για να λάβουμε 15 KW θερμικής ενέργειας απαιτούνται ακριβώς 15 KWh Ηλεκτρικής ενέργειας που κοστίζουν 15x 0.18=2,70 ευρώ. Άρα η ηλεκτρική θέρμανση στοιχίζει περίπου 25% ακριβότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.
Λέβητες ιόντων: Είναι ένα «νέο προϊόν» που πλασάρεται σαν μία νέα καινοτομία (!!), αφού «χρησιμοποιείται» η λέξη ιόντα που παραπέμπει αόριστα σε κάτι υψηλής τεχνολογίας. Στην ουσία είναι μια παλιά τεχνολογία γνωστή ως θερμαντήρας ηλεκτροδίων. Αν όμως ανατρέξει κανείς στα φυλλάδια αυτών των προϊόντων, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν μετρήσεις από κανένα αναγνωρισμένο Ευρωπαϊκό οργανισμό πιστοποιήσεων, για το βαθμό απόδοσης των συσκευών αυτών. Άρα πρόκειται απλώς για μια συσκευή ηλεκτρικής θέρμανσης, όπως αυτές που αναφέρονται προηγούμενα, οπότε το κόστος λειτουργίας της είναι ίδιο με αυτό της ηλεκτρικής θέρμανσης κόστος 15x 0.18=2,70 ευρώ.
Υγραέριο (LPG): Η θερμογόνος δύναμη του υγραερίου είναι περίπου 6,61 KWh/lt ή 12,8 KWh/Kg. Ο βαθμός απόδοσης καύσης (για σύγχρονους λέβητες και καυστήρες LPG συμπυκνωμάτων) φθάνει το 99%. Άρα για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/(6,61 x 0.99) = 2,30 lt υγραερίου που κοστίζουν 2,06 ευρώ. Eπομένως, η θέρμανση με υγραέριο στοιχίζει περίπου 10% φτηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο.
Pellets: Τα pellets είναι ένα βιοκαύσιμο που παράγεται από υπολείμματα επεξεργασίας ξύλου με συμπίεση και ατμό γιαυτό θεωρείται αρκετά φιλικό προς το περιβάλλον. Η θερμογόνος δύναμη των pellets είναι περίπου 4,8 KWh/ Kg. Ο βαθμός απόδοσης καύσης των pellets είναι περίπου 85%. Άρα για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/(4,8x 0.85)= 3,68 Kg pellets που κοστίζουν 1,21 ευρώ. Επομένως, η θέρμανση με pellets στοιχίζει περίπου 45% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο. Ζ. Αντλία θερμότητας: Εδώ προσοχή (!!!) ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των αντλιών θερμότητας είναι ο συντελεστής απόδοσης COP (Coefficient Of Performance), που εκφράζει το λόγο της αποδιδόμενης από το σύστημα θερμικής ισχύος προς την ηλεκτρική ισχύ που απορροφά η συσκευή. Θεωρώντας ότι ο συντελεστής αυτός για τις νέες αντλίες θερμότητας, κυμαίνεται από 3 μέχρι 4 και παίρνοντας την χαμηλότερη τιμή, τότε για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/3,00= 5,00 KWh ηλεκτρική ενέργεια, που κοστίζουν 0,90 ευρώ. Άρα η θέρμανση με αντλία θερμότητας στοιχίζει περίπου 60% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο. Υπάρχει βέβαια μια επιφυλακτικότητα από τους εγκαταστάτες για το πόσο οι αντλίες θερμότητας μπορούν να αποδώσουν στην περιοχή μας λόγω κρύου (όσο μειώνεται η θερμοκρασία τόσο μειώνεται κι ο συντελεστής απόδοσης, αλλά αν γίνει ο ίδιος υπολογισμός με συντελεστή 2 τότε το κόστος ανεβαίνει στα 1,35 ευρώ, δηλαδή 40% πιο φθηνά από το πετρέλαιο. Αυτό συμβαίνει μόνο στην ακραία συνθήκη λειτουργίας του 5% των ήμερων θέρμανσης (δηλαδή 10- 20 μέρες όλο τον χρόνο). Να σημειώσουμε ότι οι αντλίες θερμότητας είναι μηχανήματα inverter έχουν ενσωματωμένη αντιστάθμιση, κάνουν παραγωγή νερού άνω των 60 βαθμών κελσίου και παράγουν και ζεστό νερό χρήσης.
Κλιματιστικά Inverter: Βέβαια, υπάρχει και η λύση των τοπικών κλιματιστικών μονάδων (split) που έχουν COP από 3,3- 5,3 (κλιματιστικά inverter, νέας τεχνολογίας, ενεργειακής κλάσης Α), αλλά o καταναλωτής θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι το κλιματιστικό έχει χαμηλή ποιότητα θέρμανσης (βεβιασμένα κινούμενες μάζες αέρα, μη διατηρήσιμη θέρμανση, πιθανός θόρυβος κ.λπ.). Θεωρώντας ότι ο συντελεστής αυτός για τα νέας τεχνολογίας κλιματιστικά, κυμαίνεται από 3,5 μέχρι 5,00 και παίρνοντας την χαμηλότερη τιμή, τότε για να πάρουμε 15 KWh θερμική ενέργεια απαιτούνται 15/3,50= 4,28 KWh ηλεκτρική ενέργεια, που κοστίζουν 0,77 ευρώ. Άρα η θέρμανση με κλιματιστικά στοιχίζει περίπου 70% φθηνότερα από τη θέρμανση με πετρέλαιο (Προσοχή αναφερόμαστε μόνο σε κλιματιστικά inverter νέας τεχνολογίας με Cop πάνω από 3.6).
Συμπέρασμα για το οικονομικότερο σύστημα
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι τα μόνα συστήματα που έχουν χαμηλότερο κόστος παραγόμενης θερμικής ενέργειας από τη συμβατική θέρμανση με πετρέλαιο είναι:
Η καύση pellets κατά 50%.
Η αντλία θερμότητας κατά 60%.
Τα αυτόνομα κλιματιστικά μηχανήματα κατά 70%.
Πάμε τώρα στην δαπάνη εγκατάστασης
Βασικό στοιχείο για κάθε Ξανθιώτη όταν αποφασίσει να αλλάξει τρόπο θέρμανσης είναι το πόσο κοστίζει όμως η εγκατάσταση ενός νέου εναλλακτικού συστήματος θέρμανσης μιας υφιστάμενης κατοικίας περίπου 120 m2 , που με λέβητα και καυστήρα πετρελαίου, καταναλώνει ετήσια περίπου 2000 lt πετρέλαιο, δηλαδή πλήρωσε για θέρμανση πέρυσι 2.000 ευρώ και φέτος θα χρειαστεί να πληρώσει 2.800!
Όσο αφορά τα pellets, η εγκατάσταση ενός λέβητα με αυτόματο σύστημα τροφοδοσίας ισχύος 20-25 KW, με δεξαμενή αποθήκευσης, μπόιλερ, υδραυλικές τροποποιήσεις κλπ. στοιχίζει περίπου 5.000- 6000 ευρώ, οπότε με μια εξοικονόμηση της τάξης των 1.400 ευρώ ετήσια, το κόστος του θα αποσβεστεί σε 4- 4,5 χρόνια περίπου. Ένα σημείο επίσης που μπορεί να θεωρηθεί σαν μειονέκτημα, είναι ότι απαιτείται αυξημένος χώρος εγκατάστασης και αποθήκευσης του καυσίμου, γι’ αυτό και δεν έχει μεγάλη εφαρμογή σε αστικές περιοχές. Επίσης το εν λόγω σύστημα έχει αυξημένο κόστος συντήρησης.
Η εγκατάσταση κεντρικής αντλίας θερμότητας αέρα- νερού για να αντικαταστήσει ένα λέβητα με καυστήρα πετρελαίου, μπορεί να γίνει πολύ εύκολα συνδέοντας την αντλία θερμότητας με την υπάρχουσα εγκατάσταση. Η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας με θερμική ισχύ 15 KW και COP =3.6 κοστίζει περίπου 6.000 ευρώ, και εξοικονομεί περίπου 1.700 ευρώ ετησίως, δηλαδή θα αποσβεστεί σε περίπου 3,5- 4 χρόνια! Σε αυτό δεν συμπεριλαμβάνουμε και το όφελος από την ψύξη το καλοκαίρι.
Η εγκατάσταση κλιματιστικών κοστίζει με 3 κλιματιστικά (2 στα δωμάτια, 1 μεγαλύτερο για σαλονοτραπεζαρία) περί τα 3.500 ευρώ με την απόσβεση να γίνεται σε 2 χρόνια περίπου, αν υπολογιστεί και το όφελος από την ψύξη το καλοκαίρι.
Τελικό συμπέρασμα
Αν θέλετε να εξοικονομήσετε χρήματα από της δαπάνες της θέρμανσης, επειδή το πρόβλημα είναι τεχνικό και χρηματοοικονομικό θα πρέπει να απευθυνθείτε σε εξειδικευμένο Ηλεκτρολόγο ή Μηχανολόγο Μηχανικό. Με τις ισχύουσες τιμές το πετρέλαιο σαν καύσιμο για θέρμανση, δεν είναι πια ανταγωνιστικό, αφού και τα άλλα καύσιμα (LPG, ηλεκτρική ενέργεια, βιομάζα κλπ.) είναι πια πιο φθηνά.
Αν τοποθετήσετε μηχάνημα που καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια επωφεληθείτε του νυκτερινού τιμολογίου της ΔΕΗ (που λειτουργεί και το μεσημέρι τον χειμώνα 15.30-17.30) με τιμή κιλοβατώρας περί τα 0,07 ευρώ !!!
(*) Ο Σταύρος Καρυπίδης είναι εκδότης της XanthiNews και Πτυχιούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Τ.Ε.
