Γράφει η Μαίρη Δαληκριάδου
Βλέποντας αυτές τις μέρες τους χιλιάδες Τούρκους επισκέπτες που περνούν τα σύνορα για να βρεθούν είτε στις παραλίες της Χαλκιδικής είτε στο σπίτι του Κεμάλ στην Θεσσαλονίκη μου ήρθε στο μυαλό ένα αναξιοποίητο μουσουλμανικό μνημείο ο Τεκές του Σελίνου ή αλλιώς ο Τεκές του Κιουτουκλού Μπαμπά που βρίσκεται στον οικισμό του Σελίνου στον Δήμο Αβδήρων και στο οποίο πριν χρόνια μας είχε ξεναγήσει ο τότε δήμαρχος Βασίλης Τσολακίδης μετά την ριζική ανακαίνισή του.
Σκέφθηκα λοιπόν να πάω να το φωτογραφίσω και να γυρίσω κι ένα μικρό βιντεάκι μήπως και προσελκύσουμε και λίγο θρησκευτικό τουρισμό και στην περιοχή μας.
Ο Τεκές Κιουτουκλού Μπαμπά είναι ένα οθωμανικό ταφικό μνημείο, και χρονολογείται τον 15 ο ή 16 ο αιώνα. Το μνημείο βρίσκεται κοντά στην αρχαία Αναστασιούπολη- Περιθεώριο στην δυτική όχθη της λίμνης Βιστωνίδας βορειοδυτικά του Σέλινου Ξάνθης.
Ιστορία
Στους τουρκόφωνους της περιοχής το μνημείο είναι γνωστό ως ο Τεκές του Κιουτουκλού Μπαμπά Kütüklü Baba Tekkesi ενώ στους ελληνόφωνους είναι γνωστό ως ο Τεκές του Σελίνου. Ο χαρακτηρισμός τεκές, δηλαδή μοναστήρι δερβίσηδων και όχι ταφικό μνημείο τουρμπές, είναι εσφαλμένος. Αυτό οφείλεται στο ότι πριν το 1826 στο χώρο υπήρξε τεκές δερβίσηδων, ο οποίος καταστράφηκε από τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄. Ο Σουλτάνος Μαχμούτ την εποχή εκείνη έκανε εκστρατεία εκδίωξης όλων των σωμάτων Γενιτσάρων των οποίων τα μέλη συσχετιζόταν με το τάγμα των Μπεκτασήδων δερβίσηδων.
Σύμφωνα με μια εκδοχή ο Κιουτουκλού Μπαμπά ήταν ένας περιστρεφόμενος δερβίσης, ο οποίος υπηρέτησε τις άτακτες δυνάμεις του Οθωμανού στρατηγού Γαζή Εβρενού και έκτισε το κτήριο αυτό κατά την στρατιωτική περιοδεία του. Σήμερα δεν έχουν σωθεί τα αρχεία των κτηρίων που ίδρυσε ο Εβρενός.
Αρχιτεκτονική
Ως προς την αρχιτεκτονική του είναι ένα κλασικό οθωμανικό μνημείο, το οποίο με δομή (οκταγωνική). Σήμερα διασώζεται και έχει αναπαλαιωθεί από τον Δήμο Αβδήρων το μαυσωλείο (τουρμπές), το οποίο είναι λιθόκτιστο οκταγωνικό κτήριο με θολωτή οροφή. Στο εσωτερικό βρίσκεται ο τάφος του ασκητή, σκεπασμένος με πράσινα υφάσματα, ενώ υπάρχει και ο απαραίτητος προθάλαμος.
Στο εσωτερικό του μπορεί ο επισκέπτης να θαυμάσει και τα σκαλισμένα σύμβολα του ΜΠΕΚΤΑΣΙΣΜΟΥ όπως ο πέλεκυς και το κιουλάχι (μπεκτασική μήτρα). Πιθανόν το μνημείο να έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια παλαιότερου χριστιανικού ναού. Το μνημείο σήμερα είναι θρησκευτικός χώρος και για τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς κάτοικους της περιοχής. Για τους μουσουλμάνους είναι ο τάφος (τουρμπές) του Κιουτουκλού Μπαμπά, ενώ το ανατολικό μέρος του μνημείου έχει μετατραπεί σε αυτοσχέδιο ναό του Αγίου Γεωργίου από τους χριστιανούς.
Παράδοση- Λαογραφία
Σύμφωνα με μια θεωρία (Τσιγάρας) η προσέλευση των μουσουλμάνων οφείλεται στο ότι η λατρεία του Αγίου Γεωργίου συνδέεται με την μπεκτασίδικη/ αλεβίτικη πρακτική. Ο Ζεγκίνης έχει γράψει ότι όταν ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη στην περιοχή το 1920, βρήκαν δερβίσηδες μέσα στον τεκέ και έμαθαν ότι ο τεκές ήταν αρχικά χριστιανική εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο. Η ύπαρξη της παράδοσης αυτής επιβεβαιώνεται και από τον βυζαντινολόγο Χαράλαμπο Μπακιρτζή. Σύμφωνα με μια άλλη παράδοση, η εκκλησία αυτή ήταν το σημείο όπου σταμάτησε για ανάπαυση ο Καταλανός ιππότης Μπερανγκέρ Ντ Εντένσα, ο οποίος σκοτώθηκε σε μια μάχη εκεί κοντά το 1307. Σύμφωνα με τον Lowry, αν υπήρχε στην περιοχή εκκλησία τον 14 ο αιώνα, το πιο πιθανόν είναι ότι αυτή χρησιμοποιήθηκε ως οικοδομικό υλικό για να χτιστεί το τεκές.
Μετά από όλα τα παραπάνω αντιλαμβάνεστε ότι είναι επιτακτική ανάγκη μνημεία όπως ο τεκές του Σελίνου όπου έχουν επενδυθεί αρκετά χρήματα για την αναπαλαίωση του να βρεθεί ένας τρόπος αυτό το μνημείο να είναι επισκέψιμο για την ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή.
Δείτε στον παρακάτω χάρτη πως θα φτάσετε στον Τεκέ του Σελίνου…
[mappress mapid=”5″]
