Η 3η Τετάρτη του Νοεμβρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως παγκόσμια ημέρα ενός νοσήματος του αναπνευστικού, της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας(ΧΑΠ).
Τι γνωρίζουμε όμως για την ασθένεια αυτή; Καταρχάς από την ονομασία της νόσου καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια χρόνια ασθένεια των πνευμόνων. Οι ασθενείς παραπονούνται για προοδευτικά αυξανόμενη δύσπνοια, χρόνιο βήχα με απόχρεμψη, μικρή ανοχή στην άσκηση με συνέπεια να γίνονται ολοένα και λιγότερο λειτουργικοί στην καθημερινότητά τους.
Βασικό αίτιο για την πρόκληση της ΧΑΠ είναι ο καπνός του τσιγάρου, κατά δεύτερο λόγο η έκθεση σε τοξικά αέρια ή σωματίδια στον χώρο εργασίας , η ατμοσφαιρική ρύπανση και τέλος οι υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η διάγνωση της ΧΑΠ γίνεται με τη σπιρομέτρηση.
Τι είναι όμως η σπιρομετρηση; Είναι μια δοκιμασία που μετράει όγκους,ροές και χωρητικότητες στη μονάδα του χρόνου. Η τεχνική της σπιρομέτρησης είναι η ακόλουθη. Ο ασθενής πρέπει να πάρει μια βαθιά εισπνοή και ακολούθως να εκπνεύσει δυναμικά μέσα στο επιστόμιο του σπιρομέτρου παρατείνοντας την προσπάθειά του όσο μπορεί. Έτσι προκύπτει μια καμπύλη που ονομάζεται σπιρογράφημα και είναι εξαρτώμενη από την προσπάθεια του εξεταζόμενου.
Η κύρια καμπύλη που μας παρέχει ένα σπιρόμετρο είναι η καμπύλη Ροής/Όγκου.Η μορφολογία αυτής της καμπύλης μας βοηθάει να διαγνώσουμε,αλλά και να εκτιμήσουμε τη βαρύτητα της ΧΑΠ. Η φαρμακευτική αγωγή της ΧΑΠ περιλαμβάνει θεραπεία με εισπνεόμενα φάρμακα και όταν εμπλεκεται λοίμωξη χορηγούνται αντιβιοτικά. Στα τελικά στάδια της ΧΑΠ , όπου εγκαθισταται πλέον η αναπνευστική ανεπάρκεια , ο ασθενής λαμβάνει κατοίκον οξυγονοθεραπεία και επί υπερκαπνίας τοποθετείται σε μη επεμβατικό μηχανικό αερισμό. Κομβικό ρόλο στη μείωση των παροξύνσεων της ΧΑΠ παίζουν ο αντιγριπικός και ο αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός.
Τέλος απαραίτητη είναι η ενδυνάμωση του αρρώστου με ήπια γυμναστική.Στο site της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας zoimehap.gr υπάρχουν αναρτημένα βίντεο με ασκήσεις για το αναπνευστικό.Φυσικά θα πρέπει να γίνει προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος και χρήση μάσκας όταν υπάρχει έκθεση σε τοξικά αέρια και σωματίδια. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 500.000 Έλληνες πάσχουν από ΧΑΠ και οι περισσότεροι μάλιστα δεν το έχουν αντιληφθεί. Η σπιρομέτρηση στο Πνευμονολογικό ιατρείο είναι λοιπόν ένας εύκολος και σίγουρος τρόπος για τη διάγνωση αυτής της ύπουλης και προοδευτικά επιδεινούμενης νόσου.
Αμανατίδου Αναστασία Πνευμονολογος-Φυματιολόγος-Εντατικολόγος. Πρώην Διευθύντρια ΕΣΥ. Μεταπτυχιακό στην Ογκολογία του Θώρακος.Πνευμονολογικό Ιατρείο στη 40Εκκλησιών 3 πρώτος όροφος. Τηλ.επικοινωνίας 6947319541. Βιβλιογραφική αναφορά Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία,Νέες κατευθηντήριες οδηγίες για την ΧΑΠ Εγχειρίδιο Σπιρομέτρησης Dr.Jorge Ivan Rodriguez.