του Κωνσταντίνου Μουτσιάνα*
Η ανάγκη για την ανάπτυξη ενός νέου οικονομικού μοντέλου παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών με λιγότερους και πιο «πράσινους πόρους» καθίσταται επιτακτική όσο ποτέ άλλοτε. Το γραμμικό μοντέλο “εξόρυξη-χρήση-απόρριψη” πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η οικονομία μετά τη Βιομηχανική Επανάστασηοδήγησε σε σπατάλη των φυσικών πόρων, έθεσε τη βιοποικιλότητα σε κίνδυνο και αποδείχθηκε ότι δεν ήταν τόσο φιλικό στο περιβάλλον. Η επάρκεια των φυσικών πόρων, η σταθερότητα και η διάρκεια, αποτελούν βασική προϋπόθεση ανάπτυξης των κοινωνιών. Ως εκ τούτου, η μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο κυκλικής οικονομίας αποτελεί βασικό συστατικό της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η κυκλική οικονομία αποτελεί το οικονομικό μοντέλο του μέλλοντοςκαι ο πυλώνας της αειφόρου ανάπτυξης. Μέσα από τη δημιουργία κύκλων, οι πρώτες ύλες, τα εξαρτήματα και τα προϊόντα χάνουν όσο το δυνατόν λιγότερη από την αξία τους και ό,τι προηγουμένως θεωρούνταν “απόβλητο”, επιστρέφει πίσω στον κύκλο και μετατρέπεται σε πρώτη ύλη συμβάλλοντας στην ελαχιστοποίηση της παραγωγής αποβλήτων.Με άλλα λόγια, τα δευτερογενή υλικά που προκύπτουν από την επεξεργασία των αποβλήτων ή προϊόντων επιστρέφουν στην αγοράκαι αντικαθιστούν τις πρώτες ύλες. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πολύτιμα υλικά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων και καταναλωτικών αγαθών, την κατασκευή υποδομών και κατοικιών.Με την κατανάλωση των προϊόντων αυτών ή όταν δεν είναι πλέον απαραίτητα, τότε απορρίπτονται. Ωστόσο, η ζήτηση για σπάνιες πρώτες ύλες είναι μεγαλύτερη όσο ποτέ με συνέπεια να οδηγούμαστε σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος.Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία στηρίζεται στην επαναχρησιμοποίηση, την επισκευή, την ανανέωση και την ανακύκλωση υφιστάμενων υλικών και προϊόντων.
Η κυκλική οικονομία εκτός από την αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και της προστασίας του περιβάλλοντος, έχει σημαντική οφέλη για την οικονομία. Το 2014, οι ιδιωτικές επενδύσεις σε ένα υποσύνολο της κυκλικής οικονομίας εκτιμάστε ότι ανήλθαν σε 15 δις ευρώ δημιουργώντας περισσότερες από 3,9 εκατομμύρια θέσεις. Στην Ελλάδα, η κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει μια τεράστια ευκαιρία αναπτυξιακού μετασχηματισμού της οικονομία και παραγωγικής ανασυγκρότησης με πολλαπλά οφέλη: νέες θέσεις εργασίας, δημιουργία νέων επαγγελμάτων και ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.
*άρθρο στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργανώνει το www.tomellonmas.gr την Πέμπτη 27 Μάϊου 2021 στις 20:00 με ομιλητές τον κο. Γεώργιο Κρεμλή, σύμβουλο του Πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας, κλίματος περιβάλλοντος και κυκλικής οικονομίας και τον κο. Κωνσταντίνο Μουτσιάνα, διδάκτορα Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ.
Δηλώσεις συμμετοχής μπορούν να υποβληθούν εδώ.