Ένα νέο πρόγραμμα, το «Διατηρώ κατ’ οίκον», ραμμένο στο μοτίβο του «Εξοικονομώ» έχει ετοιμάσει το υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τις αποκαταστάσεις των ερειπωμένων και παλιών κτιρίων.
Η σχετική πρόταση, η οποία περιλαμβάνει ολοκληρωμένες δράσεις για την αναγέννηση αξιόλογων αλλά επικίνδυνων για τη δημόσια ασφάλεια κτισμάτων έχει ήδη υποβληθεί για χρηματοδότηση από το Ταμεία Ανάκαμψης. Μάλιστα στο νέο πρόγραμμα θα μπορούν να υπαχθούν κτίρια που έχουν κριθεί ως διατηρητέα σαν αυτά της Παλιάς Πόλης της Ξάνθης.
Ιστορικές γειτονιές και οικισμοί
Ωστόσο, των επιδοτήσεων θα ωφελούνται και αρχιτεκτονικά «διαμάντια» του Μεσοπολέμου, ή και μεταγενέστερες κατασκευές που ανεγέρθησαν έως και τη δεκαετία του ‘60, υπό την προϋπόθεση ότι εντάσσονται σε μια ιστορική γειτονιά, ή σε έναν παραδοσιακό οικισμό.
Το πρόγραμμα θα καλύπτει την πλήρη αποκατάστασή τους, αλλά και τις άμεσα μόνο αναγκαίες σωστικές επεμβάσεις ώστε να μην καταρρεύσουν.
Επίσης, έχει προβλεφθεί να επιδοτούνται εργασίες αποκλειστικά για τις προσόψεις των κτιρίων, σας οποίες θα περιλαμβάνεται ακόμη και το πλύσιμο. Κι αυτό διότι τεχνικές που χρησιμοποιούνταν εκείνη την περίοδο, όπως τα αρτιφιστέλ, για να ξαναβρούν τη λάμψη τους – από τη μαρμαρόσκονη που «έκρυβε» ο σοβάς – πρέπει να πλυθούν με ειδικό τρόπο, ο οποίος μάλιστα κοστίζει ακριβότερα από ένα βάψιμο, το οποίο άλλωστε θα τα κατέστρεφε.
Επεμβάσεις από τους δήμους
Παράλληλα με το πρόγραμμα «Διατηρώ», το επιτελεία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη και του υφυπουργού κ. Δημήτρη Οικονόμου έχουν στα σκαριά νομοθετική ρύθμιση για την αντιμετώπιση των θεσμικών δυσκολιών επέμβασης σε επικίνδυνα κτίρια, από δήμους και δημόσιους φορείς.
Ουσιαστικά θα τους δίνεται η δυνατότητα να αναλαμβάνουν την αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων κτιρίων και εν συνεχεία να τα διαχειρίζονται έως ότου αποσβέσουν το κόστος αποκατάστασης ή και νωρίτερο εάν αυτό αποπληρωθεί από τους ιδιοκτήτες τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα νομοθετική πρωτοβουλία θα κινηθεί στη λογική του σχεδίου νόμου που είχε παρουσιαστεί τον Νοέμβριο του 2014, βάσει μελέτης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με πολλές ωστόσο βελτιώσεις.
Για παράδειγμα, τότε προβλεπόταν ότι κενά και εγκαταλελειμμένα κτίρια μπορούσαν να περιέλθουν στη διαχείριση (ή ακόμη και στην κυριότητα σε ειδικές περιπτώσεις) δήμων και ιδιωτών για χρονικό διάστημα ως και 50 έτη.
Προθεσμία προς τους ιδιοκτήτες
Στη νέα πρόταση δεν τίθεται θέμα κυριότητας, τουλάχιστον για τις περιπτώσεις που εμφανίζονται ιδιοκτήτες, ενώ για το χρονικό διάστημα έχουν προταθεί τα 20 έτη, αν και ακόμη δεν έχει «κλειδώσει». Πάντως, θα δίνεται το δικαίωμα στον ενδιαφερόμενο δήμο να απευθύνεται στους ιδιοκτήτες του κτιρίου θέτοντας συγκεκριμένη προθεσμία και εάν δεν ανταποκριθούν θα έχει το δικαίωμα να επέμβει.
Εάν πρόκειται για κατασκευή αγνώστου ιδιοκτήτη, θα προηγείται σχετική ανακοίνωση στον Τύπο για εύλογο διάστημα.
Πόροι ώστε να στηριχθούν οι δήμοι για το κόστος αποκατάστασης θα αναζητηθούν από το ήδη πιεσμένο λόγω των μνημονιακών αφαιμάξεων Πράσινο Ταμεία, από το ΕΣΠΑ ή άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για τις αναγκαίες κατεδαφίσεις (μη διατηρητέων κτιρίων) και πάλι οι δήμοι ή ο φορέας που θα τις αναλάβει θα μπορεί να στηριχθεί οικονομικά ενώ στην πορεία το κονδύλι θα αναζητείται από τους ιδιοκτήτες.
Υπάρχει η σκέψη να τεθούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια για τους πραγματικά αδύναμους οικονομικά πολίτες ώστε να εξαιρούνται από την υποχρέωση κάλυψης του κόστους κατεδάφισης.
