Γράφει η Μαίρη Δαληκριάδου
Το σπήλαιο «των Δρυάδων» βρίσκεται κοντά στο χωριό Λιβερά του Νομού Ξάνθης περίπου 7 χιλιόμετρα από τους Τοξότες. Πυκνό δάσος καλύπτει την περιοχή και καθιστά δύσκολη την εύρεση της εισόδου του σπηλαίου σε όσους δεν ξέρουν.
Η συνολική επιφάνεια του σπηλαίου είναι 1.150τ.μ. με μήκος διαδρόμων πάνω από 300μ. Ο κεντρικός θάλαμος είναι κατηφορικός και στο μέσο του δεσπόζει μια επιβλητική κολόνα. Γύρω από αυτή, διανοίγονται άλλοι θάλαμοι («Κρυφά Διαμερίσματα», «Κατακόμβες», «Πέτρινο Δάσος» κ.ά.) με πλούσιο φυσικό διάκοσμο από σταλαγμίτες και σταλακτίτες.
Θέση: Το σπήλαιο βρίσκεται στην τοποθεσία «Καρασούονος κεφάλι» σε απόσταση 50 περίπου μέτρων αριστερότερα από τον πλακόστρωτο χωματόδρομο που συνδέει το χωριό Κάτω Λιβερά με τον σιδηροδρομικό σταθμό Τοξοτών και σε ύψος από τη θάλασσα 500 m περίπου.
Περιοχή του σπηλαίου: Η περιοχή του σπηλαίου είναι απλώς κατηφορική μεταξύ του πλακόστρωτου χωματόδρομού και μέχρι την είσοδο ενώ μετά συνεχίζει πολύ απότομα και καλύπτεται από πυκνή θαμνώδη άγρια βλάστηση και έχει θέα προς όλες τις κατευθύνσεις. Η θέα που υπάρχει από το σπήλαιο είναι θαυμάσια και εξαιτίας αυτού του περιβάλλοντος έχει αφιερωθεί το σπήλαιο αυτό τις «νύμφες Δρυάδες».
Περιγραφή του σπηλαίου: Η είσοδος του σπηλαίου βρίσκεται στην νοτιοανατολική πλευρά οι διαστάσεις της είναι πλάτος 1,5m x 1 m ύψος, ακολουθεί ο κεντρικός θαλάμους διαστάσεων 20 mx 14 m x 3m αρκετά επικλινής εξαιτίας των φερτών υλικών. Στον κεντρικό θάλαμο δεσπόζει επιβλητική κολώνα διαστάσεων ένα επί ενάμιση μέτρο ενώ δεξιά σειρές από ωραιότατες κολώνες τον διαχωρίζουν από άλλους θαλάμους. Πίσω από την κεντρική κολόνα και αριστερά του κεντρικού θαλάμου διανοίγονται άλλη θάλαμοι πλουσιότατα διακοσμημένοι από σταλαγμίτες και σταλακτίτες. Προς τα δεξιά του κεντρικού θαλάμου υπάρχει ένα άνοιγμα που οδηγεί στον θάλαμο «τα κρυφά διαμερίσματα» διαστάσεων 6 m x 5m x 1,3m ο οποίος προς τα δεξιά του συνεχίζει ανηφορικά επί τρεισήμισι μέτρα.
Σπήλαιο-γένεσης: Το σπήλαιο είναι ανοιγμένο εντός ασβεστολιθικών διαβρώσεων και εν συνεχεία δια πιέσεων των υδάτων η διάνοιξη του άρχισε από την οροφή και σε όλη την έκταση. Η είσοδός του (άλλοτε πλατύτερη) έχει διανοιχθεί πολύ αργότερα και από αυτήν εισχώρησαν πολλά φερτά υλικά πέτρες και χώματα τα οποία μαζί με αποσπασθέντες ογκόλιθους από την οροφή κάλυψαν το δάπεδό του κεντρικού θαλάμου ενώ έκλεισαν αργότερα και μέρος της εισόδου.
Το σπήλαιο «των Δρυάδων» λίγα χιλιόμετρα από τους Τοξότες παραμένει επί χρόνια ανεξερεύνητο και σας περιμένει να το γνωρίσετε.
