fbpx
ΚοινωνίαΤελευταία Νέα

Η Ανάσταση ως πρόκληση παγκόσμιας αντινομίας (άρθρο του Ραφαήλ Μπαχτσεβανίδη)

του Ραφαήλ Μπαχτσεβανίδη

Καθώς οι καμπάνες, του Μεγάλου Σαββάτου, ετοιμάζονται να διαρρήξουν τη σιγή της
νύχτας, διαλαλώντας το μήνυμα της νίκης της ζωής επί του θανάτου, η ανθρώπινη συνείδηση
καλείται να σταθεί με επίγνωση απέναντι στις τραγικές αντιφάσεις της εποχής.
Το ελπιδοφόρο μήνυμα του Πάσχα αντηχεί εντός ενός κόσμου καθημαγμένου από πολέμους,
από την υπερβολή της τεχνολογικής επέκτασης και την έκπτωση θεμελιωδών εννοιών, όπως
η δικαιοσύνη, η σχέση και ο σεβασμός προς το ανθρώπινο πρόσωπο.

Στη Μέση Ανατολή, η βία έχει καταστεί καθημερινή πραγματικότητα. Οι απώλειες αμάχων,
η καταστροφή ολόκληρων κοινωνιών και η συστηματική καταπάτηση των θεμελιωδών
ανθρωπίνων δικαιωμάτων συγκροτούν ένα πεδίο ηθικής κατάρρευσης. Η ανθρώπινη ζωή
υποβαθμίζεται σε στατιστική μονάδα, ενώ οι ισχυροί του κόσμου χειρίζονται την
καταστροφή ως εργαλείο γεωπολιτικής επιβολής. Η σιωπή ή η επιλεκτική ευαισθησία της
διεθνούς κοινότητας εντείνει το αίσθημα ματαίωσης και αδικίας.

Παρόμοιο είναι το σκηνικό και στο ουκρανικό μέτωπο. Η πολιτική έχει εκχωρήσει τον ηθικό
της πυρήνα σε μια ψυχρή, εργαλειακή διαχείριση συγκρούσεων και ισορροπιών ισχύος. Η
ανθρώπινη ύπαρξη χρησιμοποιείται ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης· η ειρήνη αναφέρεται
πλέον περισσότερο ως ρητορική κατασκευή παρά ως υπαρξιακό αίτημα. Η σύγχρονη
πολιτική χάνει ολοένα και περισσότερο τον χαρακτήρα της ως πράξη ευθύνης και
συλλογικού οράματος.

Παράλληλα, η τεχνολογική επιτάχυνση δημιουργεί μια νέα μορφή κρίσης, βαθύτερη και
λιγότερο ορατή∙ την κρίση της ανθρώπινης ταυτότητας. Ο Bernard Stiegler, στο έργο του «Το
σφάλμα του Επιμηθέα», αναδεικνύει με οξυδέρκεια τη ριζική εξάρτηση του ανθρώπου από
την τεχνική και προειδοποιεί για τον κίνδυνο απορρύθμισης της σχέσης τεχνολογίας και
ανθρώπινης συνείδησης. Ο άνθρωπος, ως ον που «γεννάται ελλειμματικό», καταφεύγει στην
τεχνική για να ολοκληρωθεί· όμως όταν η τεχνική λειτουργεί εκτός ορίων παιδείας, ήθους και
μνήμης, μετατρέπεται σε εργαλείο αποπροσωποποίησης και ετεροκαθορισμού.

Η τεχνολογική υπερεπέκταση, αποσυνδεδεμένη από την ηθική, ενισχύει τη λήθη της
ιστορικότητας, του άλλου και της ευθύνης. Το άτομο, μέσα σε ένα περιβάλλον διαρκούς
πληροφορίας και αποπροσωποποιημένης επικοινωνίας, χάνει την ικανότητα κριτικής
θεώρησης και εσωτερικής συγκρότησης. Ο Stiegler υπογραμμίζει ότι δίχως φροντίδα, «χωρίς
την προμηθεϊκή πράξη» που νοηματοδοτεί την τεχνική, οδηγούμαστε σε μια κατάσταση
υπαρξιακής αδράνειας και κοινωνικού κατακερματισμού.

Εντός αυτής της παγκόσμιας ασυμμετρίας, η ελληνική πραγματικότητα προσφέρει το δικό
της δυστοπικό ανάλογο. Η έντονη υπονόμευση του αισθήματος δικαιοσύνης, όχι μόνον σε
θεσμικό επίπεδο αλλά και σε βαθιά πολιτισμικό, έχει ως αποτέλεσμα τη διατάραξη της
κοινωνικής συνοχής. Η εκλεκτική εφαρμογή των νόμων, η προνομιακή μεταχείριση των
ισχυρών, η ατιμωρησία και η συστηματική καχυποψία έναντι των θεσμών, συνθέτουν μια
συνθήκη εκφυλισμού της δημοκρατίας ∙ όπου η δικαιοσύνη παύει να είναι καθολική, γίνεται
εργαλείο επιβολής και όχι εγγύηση ελευθερίας.

Μέσα σε αυτό το πλέγμα παρακμής και αποξένωσης, το μήνυμα της Ανάστασης δεν
λειτουργεί ως θρησκευτική παραμυθία, αλλά ως υπαρξιακή πρόκληση. Ο Λόγος του Πάσχα
δεν αποκρύπτει την κοινωνική παθολογία, αλλά την διαπερνά με ένα φως αλλιώτικο , όχι
κοσμικό, αλλά εσχατολογικό· όχι ανακουφιστικό, αλλά μεταμορφωτικό. Η νίκη της ζωής επί
του θανάτου δεν είναι μεταφορά· είναι τρόπος. Είναι η υπενθύμιση ότι η ζωή έχει νόημα μόνον εν σχέσει. Ότι το πρόσωπο δεν επιβιώνει χωρίς κοινωνία και η κοινωνία δεν μπορεί να
υπάρξει δίχως Δικαιοσύνη, Αλήθεια και Μνήμη.

Η Ανάσταση, εντέλει, είναι μια πρόταση βίου. Είναι άρνηση της βαρβαρότητας, της
εργαλειακής λογικής, της αδιαφορίας. Είναι αποδοχή του άλλου ως όρου ύπαρξης. Στην
εποχή μας, όπου όλα τείνουν να υποκατασταθούν από συστήματα, δομές και αλγόριθμους, η
Ανάσταση παραμένει η ριζικά ανθρώπινη πράξη: το να απαντάς στο σκοτάδι με φως, στην
ισχύ με σχέση, στο ψεύδος με αλήθεια.
Διότι δεν αρκεί να πούμε «Χριστός Ανέστη». Οφείλουμε να τολμήσουμε να πιστέψουμε και
να πράξουμε, ότι ο Άνθρωπος μπορεί να αναστηθεί.

Βιογραφικό του αρθρογράφου: Ο Μπαχτσεβανίδης Ραφαήλ γεννήθηκε 1η Οκτωβρίου 2003 στο
Διδυμότειχο Έβρου και ολοκλήρωσε τη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση στην
Ορεστιάδα. Το 2018 έλαβε μέρος στον 1ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Θεατρικού
Μονοπράκτου, όπου διακρίθηκε στη 2η θέση. Το θεατρικό έργο, με τίτλο
«Ελένη», συμπεριλήφθηκε στην έκδοση του εγχειριδίου «Από το υλικό που είναι
φτιαγμένα τα όνειρα». Επιπλέον, συμμετείχε ενεργά στην ΚΔ’ Σύνοδο της Βουλής
των Εφήβων, διατελώντας τακτικός έφηβος βουλευτής. Από το 2021 φοιτεί στο
Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. (Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης).
Κατά έτος 2021-2022 εκπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία, ολοκληρώνοντας τις
υποχρεώσεις του προς τις Ένοπλες Δυνάμεις.

Σχετικά Άρθρα