Ο Δήμος Ξάνθης στα πλαίσια των θρακικών λαογραφικών εορτών 2025 σε συνεργασία με το ίδρυμα θρακικής τέχνης και παράδοσης, το λύκειο ελληνίδων Ξάνθης, τον σύλλογο ποντίων Ξάνθης και την φιλοπρόοδη ένωση Ξάνθης διοργάνωσαν την αναβίωση του δρώμενου του καλόγερου το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου στις 6 η ώρα το απόγευμα. Το δρώμενο πραγματοποιήθηκε μετά από πρόταση των τεσσάρων πολιτιστικών φορέων της πόλης μας στη μνήμη των προσφύγων που ήρθαν από τις πατρογονικές μας εστίες. Η έμπνευση της αναβίωσης ήρθε από τον μεγάλο Θρακιώτη συγγραφέα Γεώργιο Βιζυηνό (1849- 1896) στα τέλη του 19ου αιώνα.
Η αναβίωση ξεκίνησε από την πλατεία Δημοκρατίας ολοκληρώθηκε στην πλατεία Μητροπόλεως στην παλιά πόλη, όπου και στήθηκε παραδοσιακό γλέντι με το παραδοσιακό σχήμα παραδοσιακής μουσικής «Μπάντα Τέτοια». Η συμμετοχή των Ξανθιωτών αλλά και επισκεπτών ήτανε πάρα πολύ μεγάλη και το δρώμενο στέφτηκε με μεγάλη επιτυχία.
Λίγα Λόγια για το Έθιμο:
Ο «Καλόγερος», δηλαδή ο καλός γέρος, είναι ένα δρώμενο που παιζόταν στη Βιζύη της Θράκης, τη Δευτέρα της Τυρινής. Στους ρόλους, που δραματοποιούνται από άνδρες, συμπεριλαμβάνονται οι δύο Καλόγεροι, τα Κορίτσια, η Μπάμπω με το εφταμηνίτικο παιδί της, οι Μουντζούρηδες, οι Ζαπτιέδες (χωροφύλακες), ο Κεχαγιάς, κ.ά..
Η πομπή ξεκινάει με τύμπανα και γκάιντες, χορεύουν και παίρνουν για δώρο χρήματα ή κρασί ενώ οι ζαπτιέδες με τις αλυσίδες αρπάζουν όποιον διαβάτη περνάει απελευθερώνοντάς τον μόνο με λύτρα, τα οποία ορίζονται από τους Καλόγερους. Καταλήγουν στην πλατεία όπου στήνεται μια ολόκληρη παράσταση, η οποία στην αρχή χαρακτηρίζεται από ενθουσιασμό και πειράγματα από τα μέλη του θιάσου και μεταξύ τους αλλά και προς τον κόσμο, με αποκορύφωμα τον γάμο του Αρχικαλόγερου και τη δολοφονία του από τον άλλο καλόγερο. Στη συνέχεια όμως και μετά την ανάστασή του σταματάνε όλες οι φωνές και οι φασαρίες και ξεκινάει η άροσημια τελετή σοβαρή και επίσημη, όπου οι Καλόγεροι, με σοβαρότητα ζεύονται το αλέτρι και το σέρνουν, ενώ ο Μουχτάρης σπέρνει και φωνάζει:-Να γίνει δέκα γρόσια το κιλό το στάρι!-Πέντε γρόσια το κιλό η σίκαλη!-Τρία γρόσια το κιλό το κριθάρι!
Οι θεατές φωνάζουν:-Αμήν! Θεέ μου για να φάνε οι φτωχοί! Ναι, Θεέ μου να χορτάσει η φτωχολογιά! Έπειτα πιάνουν τον χορό και γλεντάνε όλοι μαζί έως το βράδυ με μπόλικο κρασί!Έτσι και στην αναβίωση του δρώμενου, προσφέρθηκε στους συμμετέχοντες κρασί από το Δήμο Ξάνθης.
