Του Μανώλη Σ. Χούμα
Δε με βλέπετε που σας χαιρετώ; δω κάτω στη μέση είμαι κι ανεμίζω την τραγιάσκα μου μπας και με δείτε.
– Πώς να σε δούμε και να σ’ ακούσουμε άνθρωπε; έχουν περάσει 125 χρόνια περίπου από τότε κι η φιγούρα σου έχει ξεθωριάσει, αλλά κι η φωνή σου σβήνεται στο χρόνο!
Ούτε μ’ αναγνωρίζετε λοιπόν, ούτε μ’ ακούτε, γι’ αυτό θα σας νανουρίσω μ’ ένα παλιό παραμύθι για την Ξάνθη του 1900, που ‘ναι μπροστά μας…
«…να και η περιοχή της Ωραίας Θέας ή Bellavista (σημερινή Παραλία), όπως την αποκαλούσαν οι τότε κοσμοπολίτες Ξανθιώτες, να και η καμπυλόσχημη ξύλινη γέφυρα Καναρά.
Στο κέντρο και λίγο αριστερά το εντυπωσιακό κονάκι του Ραούφ Μεχμέτ (αργότερα της Δέσποινας Βύρρα, όπου στο Μεσοπόλεμο στεγάστηκε η Κλινική Βασ.Καραγεώργη).
Πάνω απ’ το κονάκι διακρίνεται καθαρά το παλιό Δημαρχείο Ξάνθης, αλλά όχι η Λέσχη της Ελληνικής Κοινότητας (ΦΕΞ), που ανεγέρθηκε το 1902. Προγενέστερη λοιπόν η φωτογράφιση.
…γνωστή στα πέρατα του κόσμου η Ξάνθη για τον περίφημο καπνό της κι αναρίθμητα τα Καπνομάγαζά της.
Ξανθιώτες μεγαλοκαπνέμποροι πηγαινοέρχονταν στην Εσπερία, αφού στις μεγάλες πόλεις όπως, Τεργέστη, Βενετία, Μασσαλία, Παρίσι, Λονδίνο, Δρέσδη, Αμβούργο, Μόναχο, Βιέννη και σε τόσες άλλες είχαν τα επιχειρηματικά τους γραφεία.
Να και μερικά ονόματα αυτών, Στάλιος, Κούντογλου, Χατζησταύρος, Χρηστίδης, Κουγιουμτζόγλου, Δανιέλ, Αρδίττης, Ζουλιάμης, Σιγάλας, Καραδήμογλου, Βαληξόγλου, Κοντόπουλος, Περβανάς, Χαμντή μπέης, Μουζαφέρ μπέης, Μεχμέτ Σουκρή, Πορτοκάλογλου, Παμπουκτσόγλου, Παράσχος …»
– Φαντάζομαι πως σταμάτησες στον Παράσχο, όχι μόνο επειδή ψιλοάρχισαν τα χασμουρητά, αλλά γιατί έχει σχέση με την επιστολική κάρτα ( Photo by N.C.P.).
«… και ζούσε στην Ξάνθη τον 19ο αιώνα η οικογένεια καπνεμπόρων Παράσχου (μετέπειτα Παρασχίδη). Ένα μέλος αυτής ο Νικόλαος του Κωνσταντάκη Παράσχος (N.C.P.), φαίνεται πως τον πίεζαν οι στενοί ορίζοντες της πόλης του και δεν άργησε ν’ ανοίξει τα φτερά του γι’ άλλους κόσμους. Το Λονδίνο φιλοξένησε τελικά τον ανήσυχο νέο.
Ασχολήθηκε αμέσως με το καπνεμπόριο και δεν άργησε να δημιουργήσει βιοτεχνία παραγωγής χειροποίητων τσιγάρων με τον πασίγνωστο Yenice Tobacco.
Το ανήσυχο επιχειρηματικό του πνεύμα δεν σταμάτησε στον καπνό κι έτσι τον βλέπουμε ν’ ασχολείται με την φωτογραφική τέχνη.
Γύρω στο 1900 επισκέπτεται την Ξάνθη και φωτογραφίζει επιλεγμένα τμήματα της γενέτειράς του κι έτσι βλέπετε κι εμένα.
Στη συνέχεια ο Εκδοτικός Οίκος Wightman & Co. Ltd, London εκτυπώνει και προωθεί στο εμπόριο μια μικρή σειρά επιστολικών καρτών με θέμα την Ξάνθη, που φωτογράφισε ο N.C.P.»
– Άγνωστε Ξανθιώτη με την τραγιάσκα μη συνεχίζεις άλλο, γιατί το νανούρισμά σου με νάρκωσε κι άρχισα να σε χάνω!
Οι εικόνες ανοίγουν αριθμητικά πατώντας το βέλος στα δεξιά.
Φίλες και φίλοι, απ’ την πανέμορφη παλιά γραφική Ξάνθη σας εύχομαι Καλό υπόλοιπο Καλοκαιριού.
Αύγουστος του 2024 – ΜΣΧ.
Βλέπετε που έβγαλα την τραγιάσκα μου, για να σας χαιρετίσω;
Διαστάσεις επιστολικής κάρτας : 13.9 x 8.9εκ
Η εικόνα είναι παρμένη από Λεύκωμα του αείμνηστου Ξανθιώτη λόγιου συγγραφέα και ποιητή Στέφανου Ιωαννίδη.
