Ο Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο παλαιότερος Ιερός Ναός και ένα εκ των σημαντικοτέρων μνημείων της ιστορίας της Κομοτηνής, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκαταστάσεως, επαναλειτουργεί και προσφέρεται και πάλι πλήρως ανακαινισμένος προς χρήση στο Χριστεπώνυμο Πλήρωμα.
Την Τετάρτη, 13 Μαρτίου 2024, το απόγευμα, ώρα 6η, θα τελεσθεί ο Αγιασμός των Θυρανοιξίων και εν συνεχεία η Ακολουθία του Πανηγυρικού Εσπερινού.
Την Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2024 το πρωί ώρα 7η, θα τελεσθεί ο Όρθρος, η Ακολουθία «επί διασαλεφθείσης Αγίας Τραπέζης» και η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.
Στις ως άνω λατρευτικές Συνάξεις θα προστεί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων.
“Καλούνται οι ευσεβείς Χριστιανοί να συμμετάσχουν και να προσφέρουν δοξολογικό ύμνο και ευχαριστίες προς τον Άγιο Θεό και την Κυρία Θεοτόκο, που μας αξίωσε και πάλι να λειτουργήσουμε στον επ’ ονόματι Ιερό Ναό Της”, καταλήγει η ανακοίνωση της Μητροπόλεως.
Ο ιερός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ανηγέρθη το 1800, όπως αναγράφει η κτητορική επιγραφή που βρίσκεται εντός του, στη θέση άλλου παλαιότερου βυζαντινού ναού. Τις πρώτες πληροφορίες για τον ναό τις λαμβάνουμε από τον Γάλλο περιηγητή Bellon. Όπως αναφέρει ο Γάλλος περιηγητής στο οδοιπορικό του, 1582-1584, μέσα στα ερείπια ενός μικρού κάστρου βρίσκεται μια εκκλησία. Με βάση τις περιγραφές καταλαβαίνουμε ότι το μικρό κάστρο βρίσκεται στη θέση της σημερινής Κομοτηνής.
Ένα άλλο στοιχείο που αναδεικνύει την ύπαρξη προγενέστερου ναού, είναι η εικόνα της Παναγίας της οποίας το βασικό τμήμα επιζωγράφισης χρονολογείται μεταξύ του 1475 – 1525 ενώ το αρχικό τμήμα της είναι ακόμα πιο παλιό. Επομένως συγκρίνοντας τις δύο πληροφορίες δηλαδή ότι υπήρχε ναός το 1582 και ότι η εικόνα αγιογραφήθηκε πιο πριν, συμπεραίνουμε ότι σίγουρα υπήρχε εκεί ο ναός, και ότι η εικόνα αγιογραφήθηκε ειδικά γι’ αυτόν.
Γενικότερα ο ναός πέρασε από πολλά στάδια για να φτάσει στην τελική μορφή που βρίσκεται σήμερα, με τις τελευταίες αλλαγές να γίνονται τη δεκαετία του ’80. Είναι κτισμένος σε χαμηλότερο επίπεδο από την επιφάνεια της γης, γιατί επί τουρκοκρατίας τα κτίρια δεν έπρεπε να φθάνουν το ύψος των τεμενών. Για τον ίδιο λόγο δεν υπήρχε κωδωνοστάσιο έως το 1900. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο ναός είναι κυριολεκτικά φτιαγμένος από ξύλο, από τους κίονες, που είναι κορμοί δέντρων, μέχρι και τα τόξα. Κόσμημα αποτελεί και το ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες του 1741.
Στο προαύλιο του ναού βρέθηκαν αρκετά τμήματα από (παλιές και νεότερες) επιτύμβιες πλάκες σε κάποιες από τις οποίες διακρίνονται ονόματα ενώ σε άλλες ημερομηνίες. Σε μια από αυτές βρέθηκαν ίχνη λαξευμένου σταυρού κάτι που μας κάνει να σκεφτούμε την αναφορά του Bellon στο ναό που βρίσκονταν εκεί, καθώς και την ύπαρξη παρακείμενου κοιμητηρίου.
Τέλος, ο ναός γιορτάζει στις 15 Αυγούστου την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ενώ παραμονή της γιορτής γίνεται περιφορά της θαυματουργικής εικόνας της Παναγίας.
Γεώργιος Ουρεϊλίδης,
Πτυχιούχος Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, Πρόγραμμα Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων
