8 Αυγούστου – Παγκόσμια ημέρα γάτας
Η Νουνού, η μια από τις …Αβδηρίτισες γάτες του Αρχαιολογικού Χώρου των Αβδήρων Ξάνθης.
Λήψη φωτογραφίας 7 Φεβρουαρίου 2022, σε μια στιγμή ανάπαυλας.
Είναι γνωστό πως οι γάτες αγαπούν ιδιαίτερα τους αρχαιολογικούς χώρους. Τις αρέσει να βολταρίζουν ανέμελες ανάμεσα στα μνημεία των αρχαιολογικών χώρων, να κρύβονται πίσω από τα αρχαία μάρμαρα και τις αρχαίες κολώνες, να λιάζονται στα πιο πιθανά και απίθανα σημεία.
Η γάτα ήταν …αρχαίο και ιερό ζώο σε πολλούς πολιτισμούς. Η πρώτη κατοικίδια γάτα εμφανίστηκε στην Εγγύς Ανατολή γύρω στο 8000 π.Χ. Όμως, ήταν κυρίως γνωστή στην αρχαία Αίγυπτο, όπου υπήρχε ακόμη και η λατρεία της. Στην Αίγυπτο η δολοφονία ή ο βασανισμός της ήταν αποτρόπαιο έγκλημα. Πιστεύεται ότι οι γάτες μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη από Φοίνικες εμπόρους που τις διακίνησαν λαθραία από την αρχαία Αίγυπτο. Στην αρχαία Ελλάδα αν και στην προϊστορική τέχνη υπάρχουν μερικές απεικονίσεις της γάτας, μόλις το 5ο αιώνα π.Χ. είχαν οι αρχαίοι Έλληνες οικόσιτες γάτες που τις είχαν ως κατοικίδια. Δεν υπήρχαν τότε αδέσποτες γάτες. Η γάτα θεωρείτο τότε εξωτικό ζώο και τόσο σπάνιο για αυτό και έχουμε σχετικά λίγες απεικονίσεις της στην αρχαία ελληνική τέχνη που συνδέονται κυρίως με αριστοκράτες ή αρχαίες ελληνικές θεότητες. Οι οικόσιτες γάτες ήταν πιο διαδεδομένες στον ελληνικό κόσμο στη διάρκεια της ελληνιστικής εποχής σε σχέση με την κλασική. Σε αυτό συνέβαλε το γεγονός ότι χιλιάδες Έλληνες ζούσαν τότε στην Αίγυπτο που ήταν υπό την εξουσία των Πτολεμαίων. Στη διάρκεια του 2ου ή του 3ου αιώνα μ.Χ., οι Έλληνες άρχισαν να αναφέρουν τη γάτα ως «κάττα». Η ακριβής ετυμολογία της λέξης είναι αβέβαιη, αλλά μπορεί να προέρχεται από τη νουβική λέξη «kadis», δηλαδή η «αγριόγατα». Ο όρος αυτός με τη σειρά του προήλθε ή αποτελεί δάνειο από το ύστερο αιγυπτιακό «čaus» που σημαίνει «αφρικανική γάτα». Η λέξη «κάττα-γάτα» μάλλον αποτελεί ακόμη ένα στοιχείο για τη σημασία της Αιγύπτου στην εισαγωγή της οικόσιτης γάτας στην αρχαία Ελλάδα.
Πηγή πληροφοριών: Engels, Donald W. (2001), Classical Cats: The rise and fall of the sacred cat. New York City, New York and London, England: Routledge
Η Παγκόσμια Ημέρα Γάτας γιορτάζεται κάθε χρόνο, από το 2002, στις 8 Αυγούστου με πρωτοβουλία του Διεθνούς Ταμείου για την Ευημερία των Ζώων (IFAW) για να τιμηθεί το δημοφιλές κατοικίδιο ζώο.
Σε πολλές χώρες της Ευρώπης τιμάται στις 17 Φεβρουαρίου, στη Ρωσία την 1η Μαρτίου και στις ΗΠΑ στις 29 Οκτωβρίου.
του Κωσταντίνου Δαράκη
