Σημεία ομιλίας του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την κύρωση του Δεύτερου Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής
Η Συμφωνία υπηρετεί πολύπλευρα τα εθνικά μας συμφέροντα
- Η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες υπηρετεί πολύπλευρα τα εθνικά μας συμφέροντα. Ενώ για την κυβέρνησή μας συμπληρώνει ένα μεγάλο πλέγμα εθνικών συμμαχιών, που αναβαθμίζουν τη θέση της Ελλάδος στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο και τη νοτιοανατολική Ευρώπη.
- Το κείμενο το οποίο καλούμαστε σήμερα να κυρώσουμε τυπικά συνιστά μία από τις πολλές διαδοχικές ανανεώσεις της αμυντικής μας συμπόρευσης με την υπερατλαντική δύναμη. Ουσιαστικά όμως αποτυπώνει μία νέα πραγματικότητα που περιλαμβάνει δύο κρίσιμα στοιχεία:
- Πρώτον, η Αμερική διευρύνει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο, αναγνωρίζοντας σε αυτήν όχι μόνο γεωστρατηγικό αλλά και ενεργειακό ενδιαφέρον.
- Και δεύτερον, η χώρα μας καθίσταται, με τον πλέον σαφή τρόπο, ο βασικός εταίρος και συνομιλητής των Ηνωμένων Πολιτειών στην ευρύτερη περιοχή.
- Πρόκειται για ένα γεγονός το οποίο αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, ακόμα μεγαλύτερη διάσταση, αν συνυπολογιστεί η ασταθής συγκυρία μέσα στην οποία εκδηλώνεται, με έναν θερμό πόλεμο να εξελίσσεται εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου και με μία παγκόσμια ενεργειακή αναταραχή σε έξαρση. Ενώ στο Αιγαίο διαρκεί δυστυχώς η ένταση, με τις τουρκικές προκλήσεις. Και βέβαια όλα αυτά συμβαίνουν καθώς οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο μεσογειακό τόξο έχουν επανέλθει στο προσκήνιο.
- Όταν, λοιπόν, σε αυτές τις συνθήκες, η χώρα μας αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο στην περιοχή, η συγκεκριμένη Συμφωνία διευρύνει την εμβέλειά της και παύει να είναι ένα διμερές πρωτόκολλο. Γίνεται ψήφος εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα, ως ακλόνητου παράγοντα σταθερότητας στη γειτονιά μας και στην ευρύτερη περιοχή. Ως συνετού ευρωπαίου και νατοϊκού εταίρου που εγγυάται τη διεθνή νομιμότητα απέναντι στους όποιους παροξυσμούς των γειτόνων μας. Αλλά και ως ενός κρίσιμου κόμβου στον νέο ενεργειακό χάρτη που διαμορφώνεται. Αυτό αποδεικνύει άλλωστε και η πρόσκλησή μου, την ερχόμενη Δευτέρα, να περάσω το κατώφλι του Λευκού Οίκου και να συναντηθώ με τον αμερικανό Πρόεδρο Joe Biden και την επομένη να έχω τη μεγάλη τιμή να είμαι ο πρώτος Έλληνας ηγέτης που θα απευθυνθεί στην κοινή συνεδρίαση της αμερικανικής Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων.
- Τρεις σημαντικοί λόγοι, για τους οποίους θεωρώ ότι αυτό το Τροποποιητικό Πρωτόκολλο -όπως αποκαλείται επισήμως η Συμφωνία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες- είναι τόσο σημαντικό για τα εθνικά μας συμφέροντα. Είναι μια Συμφωνία που υπενθυμίζω ότι έρχεται σε συνέχεια των συζητήσεων της προηγούμενης κυβέρνησης και η οποία τελικά αποκρυσταλλώθηκε ύστερα από πολύμηνες εντατικές διαπραγματεύσεις.
- Πρώτον, η συμφωνία αυτή είναι σημαντική διότι περιλαμβάνει τη ρητή δέσμευση πως η αμερικανική παρουσία στην Ελλάδα θα έχει στρατηγικό χαρακτήρα και ευρύ ορίζοντα καθώς θα ανανεώνεται ανά πενταετία, με δικαίωμα ωστόσο σε κάθε πλευρά να την καταγγείλει τότε και εφόσον το κρίνει.
- Δεύτερον, αυτή η διμερής συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι σημαντική, διότι διευρύνεται όχι μόνο στον χρόνο αλλά και στον χώρο. Γιατί πλέον δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών εγκαθίστανται σε τέσσερα ακόμα σημεία, όπου θα αναπτυχθούν και καινούριες υποδομές.
- Έτσι, στο Ναύσταθμο της Σούδας αναβαθμίζονται όλες οι υποδομές και ο συνολικός ρόλος της βάσης, καθώς αποτελεί το εγγύτερο σημείο για επιχειρήσεις της Δύσης απέναντι σε απειλές στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Αξιοποιείται, επίσης, το πεδίο βολής στο Λιτόχωρο και δύο στρατόπεδα. Το πρώτο στο Βόλο, θα συμπληρώνει την περιοδική χρήση της βάσης της Αεροπορίας Στρατού στο Στεφανοβίκειο, η οποία ταυτόχρονα εκσυγχρονίζεται σημαντικά. Και το δεύτερο στην Αλεξανδρούπολη, θα λειτουργεί συμπληρωματικά με το λιμάνι της.
- Τρίτον -και ίσως και σημαντικότερο- η νέα Συμφωνία είναι σημαντική γιατί στο προοίμιό της καταγράφει ρητά -προσέξτε- την κοινή βούληση για, και διαβάζω: «αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας έναντι κάθε απειλής, ακόμα και ένοπλης επίθεσης».
Πρωτοβουλίες που άλλαξαν την διεθνή εικόνα του τόπου
Η Συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν μια «χίμαιρα» εάν δεν είχε προηγηθεί μια τριετία πρωτοβουλιών που άλλαξαν την διεθνή εικόνα του τόπου. Γιατί η ελληνική φωνή ακούγεται τώρα παντού. Και ακούγεται με προσοχή, καθώς:
- Όλοι ξέρουν πως εμείς προστατέψαμε τα ευρωπαϊκά σύνορα στον Έβρο. Εμείς περιορίσαμε σημαντικά τις μεταναστευτικές ροές και στον Έβρο και στο Αιγαίο.
- Εμείς πρωτοστατήσαμε στις κοινές πολιτικές για την πανδημία και τους δωρεάν εμβολιασμούς.
- Αλλά και εισφέραμε καθοριστικά στην κορυφαία κατάκτηση του Ταμείου Ανάκαμψης για την επόμενη μέρα των οικονομιών μας.
- Όλοι, επίσης, γνωρίζουν πως η Ελλάδα μεγάλωσε επί των ημερών αυτής της κυβέρνησης:
- Αύξησε τα χωρικά ύδατα στο Ιόνιο στα 12 μίλια.
- Οριοθέτησε ειρηνικά, και σύμφωνα πάντα με το Διεθνές Δίκαιο, θαλάσσιες ζώνες με την Ιταλία και με την Αίγυπτο.
- Όλοι γνωρίζουν ότι επί ημερών μας η Ελλάδα:
- Γίνεται ενεργειακή γέφυρα με την Κύπρο, με το Ισραήλ, με τη Βόρεια Αφρική.
- Δυναμώνει τις σχέσεις της με τον αραβικό κόσμο.
- Έχει υπογράψει μία εταιρική σχέση αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής με τη φίλη Γαλλία.
Όλα αυτά έγιναν επί των ημερών μας. Το κάναμε δίπλα στο ΝΑΤΟ, αλλά οικοδομώντας ταυτόχρονα την έννοια της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας.
Η αμυντική μας πολιτική συνοδεύει σταθερά τη διπλωματία μας
Η αμυντική μας πολιτική συνοδεύει σταθερά τη διπλωματία μας. Γι’ αυτό και αυτή η κυβέρνηση διόρθωσε μία κατάσταση προβληματική στις Ένοπλες Δυνάμεις, μία δεκαετία αδράνειας, και προχώρησε σε στοχευμένα προγράμματα εξοπλισμών προκειμένου να ενισχυθεί η αποτρεπτική μας δυνατότητα. Αυτή η κυβέρνηση:
- Επένδυσε στα μαχητικά Rafale τα οποία αλλάζουν την ισορροπία στο Αιγαίο.
- Αποκτά τα υπερσύγχρονα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα Romeo, τα οποία μπορούν να κάνουν τη διαφορά στον εντοπισμό υποβρυχίων στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Συνοδεύει την υπογραφή της Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας με τη Γαλλία με την απόκτηση, στην πιο προνομιακή δυνατή τιμή, τριών υπερσύγχρονων φρεγατών Belharra.
Στην εξωτερική πολιτική μας οι θέσεις αρχής συμβαδίζουν με τα εθνικά μας συμφέροντα
Μιλώντας για την τόσο σημαντική εταιρική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, επιτρέψτε μου ορισμένες σκέψεις για τη μεγάλη εικόνα της διεθνούς συγκυρίας, οι οποίες καθορίζουν και τη στάση μας.
- Με πρώτη ανάμεσά τους τη θέση ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να είναι μόνο σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον το οποίο συνέχεια αναδιαμορφώνεται. Γιατί τότε είτε θα συνθλίβεται, όταν οι τεκτονικές πλάκες των συσχετισμών μετακινούνται, είτε θα βρεθεί σε ένα σκοτεινό κενό ανάμεσά τους. Αυτό, βέβαια, ισχύει πολύ περισσότερο για κράτη με αστάθμητους γείτονες.
- Σε τέτοιες συνθήκες, λοιπόν, η λεγόμενη «ουδετερότητα» μετατρέπεται σε μια επικίνδυνη μοναχικότητα. Η δήθεν «ανεξάρτητη» πολιτική οδηγεί σε εξάρτηση από τετελεσμένα τα οποία δημιουργούν άλλοι. Και οι ίσες αποστάσεις μεγαλώνουν την απόσταση από την πραγματικότητα.
- Το λέμε καθαρά, είμαστε με την συμμαχία της Δύσης. Ερχόμαστε από τον Διαφωτισμό και βαδίζουμε με τη Δημοκρατία.
- Στην εξωτερική πολιτική μας, λοιπόν, οι θέσεις αρχής συμβαδίζουν με τα εθνικά μας συμφέροντα, και μετέχοντας στα διεθνή δρώμενα αλλά και διαβλέποντας τις συνέπειες για τη δική μας περιοχή. Ενώ η παρουσία μας στις συμμαχίες στις οποίες ανήκουμε θα είναι δυναμική. Είμαστε δεδομένοι φίλοι, ώστε να έχουμε, αν ο μη γένοιτο χρειαστεί, και δεδομένη στήριξη. Αλλά, ταυτόχρονα, αναζητούμε προωθητικούς συσχετισμούς και στο εσωτερικό των συνασπισμών των οποίων είμαστε ήδη μέλη. Κι έτσι θα πρέπει να δούμε το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων με τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
- Κλείνω αυτές τις σκέψεις με δύο ακόμα, υπό το πρίσμα των οποίων πιστεύω ότι πρέπει να αναγνώσουμε τη σημερινή Συμφωνία.
- Η πρώτη αφορά την Τουρκία, με την οποία -θα επαναλάβω για ακόμα μία φορά- είμαστε ανοιχτοί σε θετικές προσεγγίσεις αλλά απόλυτα κλειστοί σε εθνικές υποχωρήσεις. Και όσον αφορά το προοίμιο του Πρωτοκόλλου και κυρίως όσα προβλέπει επί του πεδίου η αμυντική συνθήκη, αναγνωρίζουν τα δίκαιά μας και επιβεβαιώνουν την ισχύ μας. Μπορούν, συνεπώς, να φανούν διπλά χρήσιμα στην προσπάθειά μας να υπάρξει σταθερότητα και ειρήνη με τους γείτονές μας.
- Η δεύτερη σκέψη μου αφορά τα ενεργειακά. Η εμπειρία της Ουκρανίας μάς διδάσκει ότι οι πόλεμοι δεν γίνονται πλέον μόνο με τα όπλα, αλλά και με τα καύσιμα. Και από την άποψη αυτή θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την Αλεξανδρούπολη ως μία περιοχή όχι μόνο στρατηγικού, αλλά και ενεργειακού ενδιαφέροντος.
Η εθνική εξαίρεση
Φοβάμαι, όμως, ότι και πάλι η Αξιωματική Αντιπολίτευση επιλέγει να αποτελέσει εθνική εξαίρεση. Λέει και πάλι «όχι» σε μια εξέλιξη που αναβαθμίζει τη χώρα και ενισχύει τις Ένοπλες Δυνάμεις μας. Λυπάμαι, λυπάμαι γιατί λέτε πάλι «όχι».
- Όπως είπατε «όχι» στην ενίσχυση της Αεροπορίας μας με τα Rafale, «όχι» στις αμυντικές δαπάνες τις οποίες καταψηφίσατε, όπως αρνηθήκατε τις μεγάλες διακρατικές συμφωνίες που προωθούν τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.
- Τι μας λέγατε, αλήθεια, για την ελληνογαλλική συμφωνία; Γιατί την καταψηφίσατε; Θυμάστε τι λέγατε; Ότι θα γυρίσουν τα φέρετρα των Ελλήνων στρατιωτών από το Σαχέλ; Τα θυμάστε αυτά που λέγατε;
Και εν πάση περιπτώσει, επειδή δεν μπορείτε να πάρετε την ψήφο σας πίσω ως προς την ελληνογαλλική συμφωνία, κατεγράφη στην Ιστορία η επιλογή σας, τουλάχιστον τώρα μην προσθέσετε, κ. Τσίπρα, στον γκρίζο κατάλογο των λαθών σας ένα ακόμα με εθνικές συνέπειες.
