Θέματα Ιστορίας και Πολιτισμού ΛΥΚΕΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ
Διδάσκων: Θανάσης Μουσόπουλος
ΤΡΙΤΗ 12 ΑΠΡΙΛΙΟY 2022, ΩΡΑ 6 μμ
«Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑ»
Στο σημερινό μάθημα θα επικεντρωθούμε στη Μικρασιατική Πληγή του 1922. Θα συνεχίσουμε την παρουσίαση και ανάλυση του τεύχους «Μικρασιατική Πληγή 1922».
Όταν οι ΄Ελληνες το 1919 έρχονται στη Σμύρνη έχουν ως αποστολή να εφαρμόσουν τις συνθήκες του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου. Οι Γάλλοι , Άγγλοι και Ιταλοί θέλουν να εξασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα , γι’ αυτό έρχονται σε συνεννόηση με τον Κεμάλ. Οι Έλληνες προχωρούν στο εσωτερικό της Μικρασίας χωρίς πρόγραμμα και δυνατότητα ανεφοδιασμού.
Ο Κεμάλ οργανώνει επαναστατικό στρατό. Η κυβέρνηση του Σουλτάνου δέχεται τη συνθήκη των Σεβρών, ενώ οι τούρκοι εθνικιστές του Κεμάλ την αρνούνται. ΄Ετσι στην Οθωμανική αυτοκρατορία υπάρχει δυαρχία. Οι δυνάμεις της Αντάντ, οι ΗΠΑ , η νεοπαγής Σοβιετική Ένωση έρχονται σε επαφή με τον Κεμάλ.
Οι πολιτικοί αντίπαλοι του Βενιζέλου, όταν ήταν στην αντιπολίτευση , διαφωνούσαν με τη μικρασιατική εκστρατεία, όταν έγιναν το 1920 κυβέρνηση τη συνέχισαν. Αρκετοί στην Ελλάδα ήταν αντίθετοι στην εκστρατεία , όπως ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου με το Δημοκρατικό Μανιφέστο του 1922. Ο ελληνικός στρατός προχώρησε πολύ ενώ ο κεμαλικός διαρκώς υποχωρούσε. Της 13 / 26 Αυγούστου 1922 ο Κεμάλ κάνει τη μεγάλη αντεπίθεση. Οι Έλληνες διαλύονται, οι Τούρκοι αρχίζουν βίαιες πράξεις σε βάρος του εντόπιου πληθυσμού. Η Σμύρνη πυρπολείται, ενώ οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι παρακολουθούν απαθείς τα τεκταινόμενα.
Στην Ελλάδα ο στρατός επαναστατεί ενάντια στο Βασιλιά. Ο Κωνσταντίνος παραιτείται υπέρ του Γεωργίου, ενώ συγκροτείται έκτακτο στρατοδικείο που καταδικάζει και εκτελεί της υπαίτιους της καταστροφής – δίκη των εξ.
Τον Οκτώβριο του 1922 υπογράφεται με τους Τούρκους ανακωχή στα Μουδανιά , για την αποχώρηση ελληνικών στρατευμάτων από Ανατολική Θράκη. Το 1923 υπογράφεται η συνθήκη της Λωζάνης που καθόριζε ως σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας τον ΄Εβρο , ενώ παραχωρήθηκαν στη Τουρκία τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και αποφασίστηκε η ανταλλαγή πληθυσμών. Στην Ελλάδα το 1924 μετά από εκλογές και δημοψήφισμα ανακηρύσσεται Δημοκρατία και καταργείται η Βασιλεία.
Θα έχουμε την ευκαιρία να διανθίσουμε το σημερινό μάθημα με:
1. Αφηγήσεις προσφύγων της Μικρασιατικής Πληγής, και
2. Μελέτη και μετάφραση αποσπασμάτων από τα Γεωγραφικά του Στράβωνα, που αναφέρονται σε περιοχές της Μικρασίας. Θα δοθεί το φυλλάδιο «Στράβων και Μικρά Ασία,2».
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
