Όταν καταφεύγετε σε ύβρεις, κ. Βαρουφάκη, νομίζω ότι όλοι αντιλαμβάνονται την ένδεια των
επιχειρημάτων σας. Δεν έχω καμία πρόθεση να ασχοληθώ άλλο μαζί σας, εξάλλου ο ελληνικός
λαός σας γνωρίζει πάρα πολύ καλά πια.
Θα εκμεταλλευτώ την τριτολογία μου όχι για να τοποθετηθώ τόσο για τα γεωπολιτικά
ζητήματα τα οποία νομίζω ότι εξαντλήθηκαν στην ουσιαστική συζήτηση την οποία πιστεύω ότι
είχαμε, αλλά για να δώσω ορισμένες απαντήσεις στον Αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης
σχετικά με τα ζητήματα ενέργειας. Και για να γκρεμίσω ορισμένους μύθους τους οποίους
συνειδητά ή ασυνείδητα η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει να συντηρεί γύρω από τη ΔΕΗ,
γύρω από το ενεργειακό μείγμα της χώρας και γύρω από την πορεία της απολιγνιτοποίησης.
Κύριε Τσίπρα, φαντάζομαι ότι γνωρίζετε ότι εδώ και μία δεκαετία η χώρα μας περιορίζει
σταδιακά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη.
Το 2010 έκλεισε η μονάδα “Πτολεμαΐδα 1”, η πρώτη μονάδα η οποία κατασκευάστηκε στην περιοχή την δεκαετία του ’50. Το 2011 έκλεισε η μονάδα “Πτολεμαΐδα 2”, η “Μεγαλόπολη 1 και 2”. Το 2014 έκλεισε η
“Πτολεμαΐδα 3 και 4”. Το 2019, επί δικής σας κυβέρνησης, έκλεισαν οι δυο πρώτοι σταθμοί της
Καρδιάς και το 2020 επί δικής μας κυβέρνησης έκλεισε το “Αμύνταιο 1, 2” και το ’21 η “Καρδιά
3, 4”. Γιατί έκλεισαν, κ. Τσίπρα; Ξέρετε γιατί έκλεισαν; Έκλεισαν γιατί πολύ απλά είχαν φτάσει
στη λήξη της ζωής τους και ήταν αδύνατο να ανανεωθούν οι περιβαλλοντικοί τους όροι.
Εάν εσείς πιστεύατε ότι οι μονάδες αυτές έπρεπε να εξακολουθούν να συνεισφέρουν ενέργεια
στο εθνικό σύστημα γιατί δεν σπεύσατε τέσσερα χρόνια να ανανεώσετε τους
περιβαλλοντικούς όρους;
Η απολιγνιτοποίηση της χώρας είναι μια δρομολογημένη διαδικασία
η οποία δεν επιβάλλεται μόνο για περιβαλλοντικούς λόγους, επιβάλλεται και για οικονομικούς
λόγους. Και επιβάλλεται για οικονομικούς λόγους για τον απλούστατο λόγο ότι ο λιγνίτης πια
είναι ένα εξαιρετικά ακριβό καύσιμο- αν συνυπολογίσει κανείς το κόστος του λιγνίτη και την
τιμή του διοξειδίου του άνθρακα- το οποίο σήμερα βρίσκεται πάνω από 90 ευρώ τον τόνο.
Αυτό σημαίνει ότι και σήμερα που μιλάμε, με τις τιμές του φυσικού αερίου εκεί που
βρίσκονται, ο λιγνίτης δεν είναι ανταγωνιστικό καύσιμο.
Σταματήστε λοιπόν να αναπαράγετε αυτή την “πιπίλα” ότι δήθεν οι τιμές της ηλεκτρικής
ενέργειας είναι τόσο υψηλές επειδή η κυβέρνηση προχώρησε σε «βίαιη» απολιγνιτοποίηση,
την οποία προφανώς και εσείς -για σωστούς και προφανείς λόγους- είχατε ήδη δρομολογήσει.
Καταλαβαίνω ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένα σχετικά σύνθετο αντικείμενο και θα
σάς ζητούσα πραγματικά -και το λέω καλόπιστα- να ζητήσετε από τους συμβούλους σας να
σάς ενημερώσουν λίγο περισσότερο για το πώς η αγορά αυτή δουλεύει. Διότι μέχρι στιγμής,
από αυτά τα οποία έχετε πει, δείχνετε είτε άγνοια είτε συνειδητή προσπάθεια να
παραπλανήσετε την κοινή γνώμη.
Είναι άλλο πράγμα οι στρατηγικές εφεδρείες της χώρας, η δυνατότητα δηλαδή της χώρας να
παράγει ενέργεια όταν το χρειάζεται, όταν -παραδείγματος χάρη- μπορεί να της λείπει ένα
καύσιμο, όταν παραδείγματος χάρη μπορεί να πέσει μια διασύνδεση με το εξωτερικό, ή όταν
μπορεί να αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει πρόσθετη παραγωγική δυνατότητα για ακραίους
εξωγενείς λόγους.
Άλλο, λοιπόν, η στρατηγική εφεδρεία, να βάλεις μπροστά μια λιγνιτική μονάδα τις λίγες ώρες
ή ημέρες το χρόνο που μπορεί να τη χρειάζεσαι, και άλλο να συνεισφέρει ο λιγνίτης σταθερά
στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Φαντάζομαι ότι καταλαβαίνετε αυτό το οποίο λέω. Να
δώσω ένα παράδειγμα. Όταν το καλοκαίρι είχαμε τις καταστροφικές πυρκαγιές και κάναμε μια
πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια -ο τότε Υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας τα γνώριζε πολύ
καλά- να κρατήσουμε την ηλεκτροδότηση στην Αθήνα και να μην πέσει η μισή χώρα σε
blackout, αντιμετωπίσαμε πράγματι ένα πρόβλημα ως προς τη συνολική δυναμικότητα του
συστήματος να ανταποκριθεί. Γιατί;
Διότι εκείνη την εποχή, εκείνες τις ημέρες, είχαμε πολύ
μικρή συνεισφορά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γιατί πολύ απλά δεν φυσούσε καθόλου.
Σε αυτές, λοιπόν, τις ακραίες συνθήκες, όπου τα αιολικά δεν μπορούν να συνεισφέρουν και τα
φωτοβολταϊκά μετά τις 20:00 το βράδυ δεν μπορούν προφανώς να δώσουν ενέργεια διότι
νυχτώνει πια, πράγματι μπορεί να χρειαστεί, για λόγους ακραίας ανάγκης, να έχουμε
εφεδρικές λιγνιτικές μονάδες.
Αυτό, όμως, είναι τελείως διαφορετικό από το να λέτε ότι «πήγαμε γρήγορα την
απολιγνιτοποίηση και γι’ αυτό τον λόγο οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας είναι υψηλότερες
από ό,τι θα ήταν σε άλλες συνθήκες». Και για να μην λέτε ότι τα λέω μόνο εγώ αυτά, σας
καταθέτω δύο μελέτες, δύο άρθρα μάλλον, τα οποία αναφέρονται στην ίδια μελέτη του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: Ο μύθος του φτηνού λιγνίτη στην παραγωγή
ρεύματος. Γιατί η Ελλάδα πρέπει να στηριχθεί αποκλειστικά στις ανανεώσιμες πηγές
ενέργειας.
Και τι πιστοποιεί το πανεπιστήμιο; Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης πιστοποιεί ότι η
συνεισφορά των ΑΠΕ στο μείγμα της ηλεκτρικής ενέργειας τον μήνα Δεκέμβριο, που είναι
σχετικά περιορισμένη διότι τα ηλιακά μας δεν λειτουργούν με τη δυναμικότητα που έχουν το
καλοκαίρι, μείωσαν τη μέση τιμή ανά μεγαβατώρα στα 235 ευρώ από τα 300 τόσα που θα
ήταν αν δεν είχαμε ΑΠΕ.
Ας πούμε επιτέλους, λοιπόν, σε αυτή την αίθουσα την αλήθεια: οι ΑΠΕ είναι αυτές οι οποίες
αφενός θα μας βοηθήσουν να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα, αφετέρου θα μας
επιτρέψουν να μειώσουμε το κόστος της ενέργειας. Σταματήστε να λέτε ψέματα ότι δήθεν
φταίει η απολιγνιτοποίηση για τις ακριβές τιμές. Δεν είναι αλήθεια αυτό. Είναι ψέμα. Και αν
δεν το γνωρίζετε, καλά θα κάνετε να ενημερωθείτε.
Δεύτερον, ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Εκεί
πραγματικά, κ. Τσίπρα, αναρωτιέμαι πώς μπορείτε εσείς να μιλάτε για το ζήτημα αυτό όταν
μας παραδώσατε μία επιχείρηση στα όρια της χρεοκοπίας. Αν είχατε μείνει έξι μήνες
παραπάνω στην εξουσία η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού θα είχε χρεοκοπήσει. Δεν είχατε
κάνει τίποτα απολύτως για να τη στηρίξετε.
Η κυβέρνηση αυτή στήριξε τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, κράτησε τον έλεγχο, έκανε
αύξηση κεφαλαίου, πούλησε το 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Και ακριβώς αυτές οι κινήσεις είναι που
επέτρεψαν στη ΔΕΗ να μπορέσει σήμερα να στηρίξει τους καταναλωτές, προσφέροντας τις
μεγαλύτερες εκπτώσεις στην αγορά και συμπαρασύροντας και τους υπόλοιπους προμηθευτές
ενέργειας να κάνουν αντίστοιχες κινήσεις.
Είπατε ότι η ΔΕΗ θα βγάλει κέρδη 200 εκατομμύρια. Ψέματα. Δεν θα βγάλει καθόλου κέρδη
φέτος. Ή οριακά κέρδη. Και ξέρετε γιατί θα βγάλει οριακά κέρδη ή δεν θα βγάλει καθόλου
κέρδη; Για τον απλούστατο λόγο ότι όλη της η κερδοφορία αξιοποιήθηκε για να στηρίξει
νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Θα μπορούσε να το κάνει η χρεοκοπημένη ΔΕΗ επί δικών σας
ημερών; Προφανώς και όχι.
Και όλα αυτά τα οποία λέτε, «να βάλουμε πλαφόν», ποιος θα τα πληρώσει αυτά, κ. Τσίπρα;
Όταν είμαστε εξαρτημένοι από εισαγόμενο φυσικό αέριο σας ρωτώ, ποιος θα πληρώσει τελικά
το λογαριασμό; Λεφτόδενδρα δεν υπάρχουν στη χώρα. Μαράθηκαν πια επί δικών σας
ημερών.
Επομένως, λίγη περισσότερη κατανόηση στα ζητήματα του τρόπου λειτουργίας της αγοράς
ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα έβλαπτε. Για να τελειώσει επιτέλους και αυτή η «καραμέλα» περί
δήθεν γρήγορης απολιγνιτοποίησης και συνεισφοράς του λιγνίτη στις υψηλές τιμές ηλεκτρικής
ενέργειας.
Και επειδή η αγορά είναι πολύ σύνθετη και αλλάζουν συνέχεια οι τιμές, εάν αγοράζουμε το
φυσικό αέριο τόσο πιο ακριβά από τη Βουλγαρία γιατί σήμερα που μιλάμε η ΔΕΠΑ πουλάει
φυσικό αέριο στη Βουλγαρία; Γιατί; Είναι τα πράγματα λίγο πιο σύνθετα από ό,τι απλοϊκά
θέλετε να τα παρουσιάζετε, κ. Τσίπρα. Πάρτε αυτά τα δύο άρθρα, μελετήστε τα. Θα σας είναι
χρήσιμα.
Τέλος, για να μην μακρηγορώ κ. Πρόεδρε. Βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα -για να επανέλθω στο
μεγάλο πνεύμα της συζήτησης και στους γεωπολιτικούς προσανατολισμούς της χώρας- βρήκα
πολύ ενδιαφέρουσα και τολμώ να πω και λίγο ποιητική -και να συγχαρώ τον λογογράφο σας-
την αναφορά σας ότι «ανήκουμε και στην Ανατολή και στη Δύση και στον Βορρά και στο
Νότο». Είστε πραγματικά Τσίπρας 360 μοιρών. Αυτό νομίζω ότι το αποδείξατε με αυτή σας την
αναφορά.
Αλλά το πρώτο πράγμα το οποίο μου ήρθε στο μυαλό, πέραν του ότι μία χώρα δεν μπορεί να
ανήκει παντού, έχει κάποιους προσανατολισμούς, για κάποιο λόγο όταν κάνετε αυτήν την
αναφορά, ενστικτωδώς, αυθόρμητα μάλλον, υποσυνείδητα, μού ήρθε στο μυαλό η εικόνα του
δικού σας Υπουργικού Συμβουλίου: Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, Υπουργός Άμυνας Πάνος
Καμμένος, Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, Υφυπουργός Εξωτερικών Τέρενς Κουίκ. Ίσως
αυτό εννοούσατε με το να ανήκουμε παντού.
Αυτή η εικόνα, όμως, είναι η εικόνα την οποία έχει σήμερα ο ελληνικός λαός όταν αναρωτιέται
«καλά, αν δεν ήταν αυτοί σήμερα να τα διαχειρίζονται, με αυτά τα οποία κάνουν, ποιοι θα
διαχειρίζονταν αυτήν την κρίση;». Ο κ. Καμμένος, ο οποίος σήμερα έρχεται και κάνει like στις
αναρτήσεις της Ρωσικής Πρεσβείας και δεν έχετε πει κουβέντα γι’ αυτό; Αυτόν τον άνθρωπο
είχατε εσείς Υπουργό Εθνικής Άμυνας και θα διαχειριζόσασταν εσείς αυτή την κρίση σήμερα,
στη Ρωσία με την Ουκρανία, με αυτούς τους ανθρώπους στην κυβέρνησή σας;
Βλέπετε, μερικές φορές το να ξέρεις πού ανήκεις έχει μεγάλη σημασία στην πολιτική.
