Του Μανώλη Σ. Χούμα
Η Σχολή του Αντώνη Μελισσείδη στη Ξάνθη του Μεσοπολέμου, ήταν το σχολείο που μαθήτευσε ο μεγάλος μουσικός και πρωτολειτούργησε την χρονιά που γεννήθηκε αυτός, δηλαδή το 1925.
Το άρθρο αναφέρεται στην παράσταση που έδωσαν, με την λήξη της σχολικής χρονιάς 1936-37, τα παιδάκια της Σχολής στη σκηνή των Χειμερινών Ηλυσίων. Τα ποιήματα, τα τραγούδια, οι θεατρικοί διάλογοι, τα χειροτεχνήματα και τέλος το Ταμπλώ Βιβάν (ζωντανή εικόνα) εντυπωσίασαν όλους, ιδιαίτερα δε τον αρθρογράφο.
Ο μικρός Ζαχαρίας Σαραλέκος φαίνεται, πως έκλεψε την παράσταση με την απαγγελία του ποιήματος “Μεσολόγγι”. Θαρρώ πως απήγγειλε το δημοτικό ποίημα, “Να ῾μουν πουλί να πέταγα, να πήγαινα τ᾿ αψήλουν᾿ αγνάντευα τη Ρούμελη το έρμο Μεσολόγγιπώς πολεμάει με την Τουρκιά με τέσσερις πασάδες. Πέφτουν κανόνια στη στεριά και μπόμπες του πελάγου,πέφτουν τα λιανοντούφεκα σαν άμμος σαν χαλάζι.Και ο Μακρής τους φώναξε και ο Μακρής τους λέει:-Παιδιά βαστάτε τ᾿ άρματα και τα βαριά ντουφέκια και το μιντάτι έρχεται στεριά και του πελάγου.Μήτε μιντάτι έφτασε, μήτε βοήθεια φτάνει και οι κλεισμένοι ξόρμησαν με τα σπαθιά στα χέριακι οι Τούρκοι τους εσταύρωσαν και τους διαμοιράζουν. Πήραν κεφάλια αμέτρητα και ζωντανούς αμέτρουςκαι λίγοι ξεγλιστρήσανε πλέοντας μες στο αίμα”.Στο κείμενο φιγουράρουν ονόματα γνωστών ξανθιώτικων οικογενειών όπως των, Κωνσταντινίδη, Ρουσσόπουλου, Χατζηνικολαΐδη, Ροδίου, Φανουράκη, Ζαρντινίδη κ.α.
Ο μικρός Χατζιδάκις δεν ήταν σ’ αυτήν την παράσταση, αφού αυτός, η αδελφή του Μιράντα κι η μητέρα τους Αλίκη Αρβανιτίδου – Χατζιδάκι μετακόμισαν στην Αθήνα το 1932. Η Σχολή έπαψε να λειτουργεί τον Απρίλιο του 1941, όταν μπήκαν οι Γερμανοί και οι Βούλγαροι στην Ξάνθη.
Δυστυχώς η γραμμή προστασίας του παραδοσιακού οικισμού της Ξάνθης, περνάει 10μ περίπου βορειότερα κι έτσι το ιστορικό κτίσμα θυσιάστηκε …άδοξα στο βωμό της ανοικοδόμησης.
Οκτώβριος 2021 ΜΣΧ
Γνωρίζουμε ωστόσο τους τελευταίους ιδιοκτήτες, που ήταν αρχικά ο Λεονταρίδης και μετέπειτα ο Μπαλατλιάν.
Πριν και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κονάκι είχε τις ακόλουθες γνωστές χρήσεις : Σχολή Μελισσείδη, ΙΚΑ, κατοικία Αδάμ και τέλος Φροντιστήρια Μανωλίκα.
Πάνω ο Αντώνης Μελισσείδης και κάτω ο μικρός Μάνος Χατζιδάκις.
Η φωτογραφία του κτηρίου ανήκει στο αρχείο του αείμνηστου Θ.Εξάρχου.
ΦΩΣ Θεσσαλονίκης Τρίτη 6 Ιουλ 1937 αρ.8938 σελ 5.
