Τι είναι η ανατολική παράκαμψη Ξάνθης;
Είναι το οδικό τμήμα που ξεκινά πριν από την βόρεια οδική είσοδο της Ξάνθης και καταλήγει ανατολικά αυτής με δυνατότητα σύνδεσης με το εθνικό οδικό δίκτυο αλλά και με την Εγνατία Οδό. Στόχος να διευκολύνει την κυκλοφορία όσων κινούνται από το ορεινό οδικό δίκτυο (πχ Σταυρούπολη, Εχίνος, Ελληνοβουλγαρικά σύνορα) με κατεύθυνση ανατολική προς Κομοτηνή και τα αντίστροφο. Επιπλέον είναι ζητούμενο να αποσυμφορήσει το εσωτερικό οδικό δίκτυο της πόλης της Ξάνθης από την κίνηση των διερχόμενων οχημάτων, βελτιώνοντας την κυκλοφοριακή ποιότητα εντός της πόλης. Ένας ακόμη παράγοντας που συνηγορεί στην υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου, είναι η αναμενόμενη αυξημένη κίνηση επιβατικών αλλά κυρίως λεωφορείων και φορτηγών η οποία θα προκύψει ύστερα από το άνοιγμα της συνοριακής διάβασης του Δημαρίου μέσω του κάθετου άξονα, που θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερο κυκλοφοριακό φόρτο στην πόλη. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του περιμετρικού οδικού δακτυλίου της πόλης της Ξάνθης, όπως είναι πλέον δεδομένο ότι θα έπρεπε να έχει μία σύγχρονη πόλη.
Από πότε η συζήτηση για το έργο;
Πριν από τη δεκαετία του 2010 εντοπίστηκε η ανάγκη να προβλεφθούν λύσεις με επάρκεια για τις επόμενες δεκαετίες αλλά και να αποσυμφορηθεί κυκλοφοριακά η πόλη της Ξάνθης από τη διερχόμενη κίνηση που προερχόταν από τη βόρεια είσοδο της. Από τη δεκαετία του 2010 άρχισαν να γίνονται ουσιαστικές ενέργειες, να συζητούνται λύσεις και να αναζητούνται οι πόροι. Προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα αυτό αλλά και σε συνάρτηση με άλλα έργα περιφερειακά της πόλης, η ιδέα να δημιουργηθεί ένας ολοκληρωμένος περιφερειακός οδικός δακτύλιος, είχε απασχολήσει σημαντικά το Δήμο Ξάνθης που τον αφορούσε άμεσα αλλά είχε εμπλακεί και η Νομαρχία. Πολλοί δε ήταν οι υπουργοί που πέρασαν και υποσχέθηκαν στήριξη και λύση. Υπάρχουν αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων για το ζήτημα που ήταν αποτέλεσμα εκτεταμένων συνεδριάσεων και συζητήσεων, η οποίες άφησαν τότε το στίγμα τους. Για το ζήτημα και υπέρ της επίλυσης του είχε ταχθεί σύμμαχος και η Νομαρχία Ξάνθης αλλά και η αιρετή περιφερειακή διοίκηση αργότερα. Έτσι λοιπόν από το 2010 περίπου υιοθετήθηκε η εξής λύση προς ωρίμανση: Το έργο της ανατολικής παράκαμψης της Ξάνθης, εντάσσεται ως τμήμα στο έργο του κάθετου άξονα Ελληνοβουλγαρικών συνόρων – Ξάνθης και αναλαμβάνει να το υλοποιήσει η Εγνατία Οδός ΑΕ ως αρμόδια για το σύνολο του κάθετου άξονα. Να υπενθυμίσω ότι πριν 11 χρόνια (Ιούλιος 2010) σε επίσκεψη του στη Ξάνθη, ο τότε υφυπουργός Μεταφορών κος Γιάννης Μαγκριώτης, είχε εξαγγείλει ότι έδωσε εντολές για άμεση εκπόνηση των μελετών. Δυστυχώς σήμερα, το συγκεκριμένο τμήμα είναι ακόμη χωρίς μελέτη, είναι μάλιστα το μοναδικό τμήμα του εν λόγω κάθετου άξονα που δεν έχει μελετηθεί. Ακολούθησαν και άλλοι υπουργοί και άλλες δηλώσεις, αλλά έντεκα και πλέον χρόνια, ένα σημαντικό έργο για την πόλη της Ξάνθης αλλά και για το νομό είναι σχεδόν στο μηδέν.
Μεγάλη προσπάθεια από την τότε δημοτική και νομαρχιακή αρχή, σήμερα όμως γιατί δεν ασχολείται κανείς;
Αν ανατρέξει κάποιος στο διαδίκτυο μπορεί εύκολα να βρει σχετικά άρθρα και ενημέρωση για τις προσπάθειες που έκανε ο τότε Δήμαρχος κος Λάκης Στυλιαλιδης, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση και σε συνεργασία με το Δήμο Ξάνθης ενέργειες έγιναν από τη Νομαρχία Ξάνθης, τότε Νομάρχης ο Γιώργος Παυλίδης αλλά και από την μετέπειτα πρώτη αιρετή περιφερειακή διοίκηση και τον τότε αντιπεριφερειάρχη Φώτη Καραλίδη. Η Εγνατία Οδός ΑΕ όμως, που είχε και την σχετική αρμοδιότητα ωρίμανσης του έργου δεν ασχολήθηκε ποτέ ουσιαστικά. Υπήρξε τέλμα στην εξέλιξη. Φτάνουμε έτσι στο 2019 και ο Ξανθιώτης υφυπουργός Στάθης Γιαννακίδης, υπογράφει απόφαση ένταξης στο ΠΔΕ πίστωσης 3,4 εκ ευρώ για τη μελέτη του συγκεκριμένου τμήματος του κάθετου άξονα. Ήταν πλέον στην ευχέρεια της έχουσας την αρμοδιότητα, Εγνατία Οδός ΑΕ, να κινήσει τις διαδικασίες για να εκπονηθεί η σχετική μελέτη. Με την ιδιότητα του περιφερειακού συμβούλου Ξάνθης, ενημέρωσα με σχετική επερώτηση μου και ζήτησα από τη διοίκηση της περιφέρειας ΑΜΘ, να μεριμνήσει και να πιέσει τη διοίκηση της Εγνατία Οδού ΑΕ ώστε εφόσον πλέον υπάρχουν διαθέσιμα τα χρήματα να εκκινήσουν οι σχετικές διαδικασίες για την μελέτη. Ο κίνδυνος να μεταφερθούν αλλού οι σχετικές πιστώσεις, όσο δεν γίνεται κάποια ενέργεια ώστε αυτά να αξιοποιηθούν, φυσικά και είναι μεγάλος. Οι ανάγκες, πανελλήνια, είναι πολλές και όποιος εμφανίζει ωριμότητα και κινητικότητα έχει προτεραιότητα στην αξιοποίηση κονδυλίων.
Δυστυχώς 11 χρόνια μετά τις πρώτες υποσχέσεις και παρά το ότι πλέον υπάρχουν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι, δεν βλέπουμε να ασκείται πίεση προς την Εγνατία Οδό ΑΕ, από κανένα τοπικό φορέα, για να προχωρήσει το έργο αυτό. Η Εγνατία Οδός ΑΕ διαχρονικά δεν έδειξε ενδιαφέρον για την Ξάνθη. Ειδικά για τον κάθετο άξονα έχει επιδείξει μεγάλες καθυστερήσεις στις ενέργειες της. Σε άλλες περιοχές προχωρά με ταχύτητα όσα αναλαμβάνει, εδώ σε εμάς, πιθανόν εξαιτίας της έλλειψης οποιασδήποτε πίεσης από τοπικούς φορείς, κινείται πολύ αργά. Με απλά λόγια δεν είμαστε στις προτεραιότητες της.
Στο Περιφερειακό Συμβούλιο δύο φορές το συζητήσαμε αλλά …
Δεν ξέρω αν τέτοια άρθρα ή παρεμβάσεις, διαβάζονται ή απασχολούν την τοπική κοινωνία. Είναι έργο σημαντικό και θα έπρεπε. Δεν είναι η πρώτη φορά που το θέτω με δημόσια τοποθέτηση. Προσπάθησα δύο φορές θεσμικά εντός του περιφερειακού συμβουλίου να γνωστοποιήσω το ζήτημα και προκαλέσω κινητοποίηση της περιφερειακής διοίκησης ώστε να πιέσει την Εγνατία Οδό ΑΕ. Παράλληλα είχα μία ελπίδα ότι με την ευρύτερη γνωστοποίηση ίσως υπήρχε κινητοποίηση και άλλων θεσμικών της Ξάνθης, είτε από την αυτοδιοίκηση ή ακόμη και του κοινοβουλίου.
Πέρασαν δύο περίπου χρόνια, χωρίς αποτέλεσμα, το υπενθυμίζω και σήμερα, μήπως και υπάρξει έστω και τώρα κινητοποίηση, να αξιοποιηθούν οι πόροι, πριν διατεθούν σε άλλες κατευθύνσεις και περιοχές. Ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία. Θα είναι κρίμα για τη Ξάνθη μας ένα έργο μεγάλο, έργο απαραίτητο, έργο πνοής για την πόλη της Ξάνθης, ένα έργο για το οποίο εργάσθηκαν κάποιοι πριν χρόνια, σήμερα να έχει τη χρηματοδότηση αλλά να μένει στα αζήτητα και θα είναι μεγάλη αστοχία να χαθούν πόροι που διατέθηκαν στη Ξάνθη. Οι δημόσιες επενδύσεις μεγάλης κλίμακας είναι απαραίτητες. Δημόσια έργα ουσίας είναι απαραίτητα. Τι άλλο μας μένει πια σε τούτο εδώ τον τόπο;
Ξάνθη 25 Ιουνίου 2021
Μιχάλης Αμοιρίδης
Περιφερειακός Σύμβουλος Ξάνθης
