Του Δημήτρη Κωνσταντάρα
Ο Σουλτάνος Ερντογάν έχει πια «ξεφύγει». Μέσα στην πίεση που αισθάνεται, μιλάει πολύ και πράττει περισσότερα. Και η Ελληνική πλευρά – που έχει δίκιο- απαντά, χρόνια τώρα, με διπλωματική ευγένεια. Αποφεύγει να απαντήσει επί της ουσίας για να μην οξύνει τα πράγματα, «οχυρώνεται» πίσω από τις διεθνείς συνθήκες και την Ευρωπαική Ένωση, απαντά λογικά και με περίσκεψη στις προκλήσεις, παίρνει τα μέτρα της, συνάπτει συμφωνίες, ετοιμάζεται για τα χειρότερα αλλά …. «στόμα έχει και μιλιά δεν έχει». Αρνείται κατηγορίες, παραπέμπει σε συνθήκες, προειδοποιεί την Ε.Ε., διευρύνει τις συνεργασίες της, ζητά λογική, μένει στις δίκαιες θέσεις της, κάνει τέλος πάντων ό,τι μπορεί για να μην χειροτερέψει τα πράγματα. Αλλά παραείναι ευγενής. Και δεν απαντά σε ψέματα και παράλογους ισχυρισμούς σαν ένα καλό παιδί που τρώει κλωτσιές αλλά δεν «δίνει γροθιές» περιμένοντας δικαίωση ακριβώς επειδή έχει δίκιο.
Όχι πλέον. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, δίπλα στο Τσαβούσογλου , με ηρεμία, ψυχραιμία και χαμόγελο, κατέρριψε τις προάλλες τον Τουρκικό επίσημο λόγο λέγοντας τα «δίκια της Ελλάδος» με τ’ όνομά τους. Και όλοι εξεπλάγησαν. Περισσότερο απ΄ όλους εμείς, οι απλοί Έλληνες πολίτες που διψούσαμε ν ακούσουμε την Ελληνική Φωνή και τόσα χρόνια, δεν την ακούγαμε και αναρωτιόμασταν. Αναρωτιόμασταν τι συνέβαινε και δεν απαντούσαμε με «ορμή» όταν οι Τούρκοι πλημμύριζαν τον Έβρο με υποκινούμενους «μετανάστες», όταν τα Τούρκικα αεροπλάνα έκαναν δεκάδες παραβιάσεις, όταν τα Τούρκικα πλοία έμπαιναν προκλητικά στα χωρικά μας ύδατα, όταν τα Τούρκικα σεισμογραφικά έκαναν «έρευνες» δίπλα σε Ελληνικά νησιά, όταν Τούρκικα σκάφη εμβόλιζαν «κατά λάθος» Ελληνικά σκάφη, μέχρι και ψαρόβαρκες, όταν ο Τούρκος Σουλτάνος μιλούσε για τη «Γαλάζια Πατρίδα» και διαστρέβλωνε την ιστορία.
Ε ,λοιπόν , από τις 15 Απριλίου, η Ελλάδα απέδειξε ότι έχει στόμα, έχει φωνή και «μιλάει» όταν ο Νίκος Δένδιας, «άνοιξε» το δικό του στόμα ,απάντησε στον Τούρκο ομόλογό του, ισοπέδωσε την «Φωνή της Τουρκίας» και -επιτέλους- μας έκανα όλους περήφανους. Και όπως έγραφε η «Καθημερινή», ο Δένδιας πήγαινε στην Άγκυρα και πάλι έτοιμος για μια «διπλωματική συνάντηση» αλλά σε πλήρη συνεννόηση με τον πρωθυπουργό, είχε ρητή εντολή, αν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως. Έγραφε η εφημερίδα : « Ο κ. Δένδιας μετέβη στην Αγκυρα, γνωρίζοντας ότι είναι πιθανό η τουρκική πλευρά να «εντάξει» τη συνάντηση στην επιχείρηση δημοσίων σχέσεων στην οποία έχει αποδυθεί με κύριο στόχο τη Δύση. Γι’ αυτό και είχε επιλεγεί να αναγνωσθεί μια δήλωση που απλώς θα απαριθμεί τις βασικές ελληνικές θέσεις. Ωστόσο, στην πρωτολογία του ο κ. Τσαβούσογλου έκανε και αναφορά σε τουρκική μειονότητα και σε ανάγκη να αποφεύγονται οι προκλήσεις, κάτι που δεν μπορούσε να αφεθεί ασχολίαστο» .
Και ο Δένδιας, ευγενικά και χαμογελαστός, αποκαλώντας τον Τσαβούσογλου «αγαπητό φίλο», είπε:
- «Στην Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα, αυτό ορίζει η Συνθήκη της Λωζάννης».
- «Προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων είναι η αποφυγή δηλώσεων που δυναμιτίζουν το κλίμα. Μέχρι πριν από λίγους μήνες οι παραβατικές ενέργειες είχαν αυξηθεί δραματικά».
- «Η Τουρκία έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος. Δεν υπάρχει διάταξη διεθνούς δικαίου που να επιτρέπει πτήση πάνω από το ίδιο το έδαφος. Δεν μιλάω για τη θάλασσα».
- «Γιατί υπάρχει στρατός στα Ελληνικά νησιά; Υπάρχει γιατί απειλούνται από κάποιον. Μπορεί κανείς να πει ότι δεν υπάρχει απειλή ή ότι δεν υπάρχει αποβατική δύναμη απέναντι από τα νησιά;»
- «Η Τουρκία συνεχίζει να μην αποδέχεται τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο που έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
- «Εγινε απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού στον Εβρο».
- « Στην Κύπρο, το πλαίσιο λύσης είναι η διζωνική – δικοινοτική ομοσπονδία»
Και όπως μετέδιδε η Deutsche Welle : «Εάν δεν ήταν κάτι σοβαρό, θα μπορούσε κανείς να πει άνετα: οι κυβερνήσεις Τουρκίας-Ελλάδας δεν θα είναι πλέον φίλες. Αλλά το θέμα είναι σοβαρό. Οι διπλωματικοί παρατηρητές δεν έχουν δει τέτοια σύγκρουση εδώ και πολύ καιρό». Μερικοί ενδεικτικοί τίτλοι γερμανικών εφημερίδων: “Η συνάντηση των υπ. Εξωτερικών καταλήγει σε ανοιχτή κόντρα” (Zeit Online), “Σύγκρουση σε συνάντηση συμφιλίωσης (Bild Online), “Κλιμάκωση μπροστά στις κάμερες” (Spiegel Online), “Εκατέρωθεν κατηγορίες (Süddeuteusche Zeitung).
Δεν λυπάμαι καθόλου που το λέω. Οι «μέρες κρασιού και λουλουδιών» στις σχέσεις Αθήνας- Άγκυρας έχουν τελειώσει. Το περιμέναμε. Και τώρα, ας πρυτανεύσει η λογική και τα τετ-α-τετ και οι τηλεφωνικές συνομιλίες ας μπουν στη σωστή γραμμή. Για το καλό και της Ελλάδας και της Τουρκίας και της Ευρωπαικής Ένωσης.
