ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ
ΠΡΟΣ
Υπουργείο Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων
ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ
στον Τομεάρχη Παιδείας και Θρησκευμάτων της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κ. Νικόλαο Φίλη
Ημερομηνία 05/03/2021
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Αξιότιμε κύριε Γενικέ Γραμματέα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης
το περιεχόμενο αυτής της επιστολής αφορά διαμαρτυρία σχετικά με την κατάφωρη αδικία της μη πρόβλεψης μεταβατικής ρύθμισης στο ν. 4763/2020 (ΦΕΚ Α’ 254/21.12.2020) σχετικά με την εξαίρεση ημών, ως ήδη εισαχθέντων και φοιτούντων κατά το χρόνο ψήφισης του ως άνω νόμου σε ΕΠ.ΑΣ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ, από το νεοπαγές νομοθετικό πλαίσιο που υποβαθμίζει τις Σχολές μας σε μεταγυμνασιακή κατάρτιση ΣΕΚ ή ΕΣΚ και στο επίπεδο 3 κατόπιν, μάλιστα, πιστοποίησης από τον ΕΟΠΠΕΠ!
Ως γνωστόν, οι σχολές μαθητείας ιδρύθηκαν το 1950 με τον Ν.1542/50 (ΦΕΚ Α17, άρθρο 1) και ανήκουν στην τυπική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Με την ψήφιση του Ν. 3475/2006 (ΦΕΚ 146/Α/13.7.2006) τα ΤΕΕ μετατράπηκαν σε ΕΠΑ.Σ διετούς φοίτησης όπου οι μαθητές εργάζονταν αλλά και παρακολουθούσαν μαθήματα ειδικότητας καθημερινά. Το πλαίσιο λειτουργίας του Υπουργείου Παιδείας Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17.9.2013) βασίζεται στο ήδη υπάρχον πλαίσιο του Ο.Α.Ε.Δ με μικρές διαφορές όπως για παράδειγμα το χρονικό διάστημα της μαθητείας (ένα έτος στην τάξη μαθητείας έναντι δυο ετών στις ΕΠΑ.Σ Ο.Α.Ε.Δ). Οι απόφοιτοι της «τάξης μαθητείας» αποκτούν πτυχίο επιπέδου EQF5 και των ΕΠΑ.Σ ΟΑΕΔ πτυχίο ειδικότητας, επιπέδου EQF4, επαγγελματική εμπειρία καθώς και συντάξιμα ένσημα με ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όσο διάστημα πραγματοποίησαν πρακτική άσκηση.
Με το ν. 4763/2020 (ΦΕΚ Α’ 254/21.12.2020)προχωρήσατε σε υποβάθμιση των Σχολών Μαθητείας του ΟΑΕΔ σε μεταγυμνασιακή κατάρτιση ΣΕΚ ή ΕΣΚ και στο επίπεδο 3 κατόπιν, μάλιστα, πιστοποίησης από τον ΕΟΠΠΕΠ. Έτσι, σύμφωνα με το άρ. 9 «1. Η μεταγυμνασιακή επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, επιπέδου τρία (3), παρέχεται από τις Ε.Σ.Κ. και τις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ.», ενώ κατά το άρ. 14 «1. Καθιερώνονται οι ακόλουθοι τίτλοι επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης: α. Πτυχίο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου τρία (3), που χορηγείται στους αποφοίτους των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ.), των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) και των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας (ΕΠΑ.Σ.) του Ο.Α.Ε.Δ., ύστερα από πιστοποίηση.».
Ανεξαρτήτως της ορθότητας της ανωτέρω πολιτικής σας απόφασης όσον αφορά στην υποβάθμιση των Σχολών αυτών για το μέλλον (στην οποία έχει ασκηθεί πολλαπλώς εύλογη κριτική από την αντιπολίτευση και όλους τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς), στο νόμο 4763/2020 ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΚΑΜΙΑ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ σε σχέση με όσους από εμάς, κατά το χρόνο ψήφισης του ανωτέρω νόμου (ΦΕΚ Α’ 254/21.12.2020), είχαμε ήδη εισαχθεί και φοιτούσαμε στις ΕΠΑΣ Μαθητείας του ΟΑΕΔ βάσει του προηγούμενου, ευνοϊκότερου για εμάς, νομικού καθεστώτος. Έτσι, όλοι εμείς είχαμε εισαχθεί υπό το καθεστώς του Ν. 3475/2006, όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193/Α/17.9.2013), βάσει του οποίου οι απόφοιτοι της «τάξης μαθητείας» αποκτούν, μέσω ενδοσχολικών εξετάσεων, πτυχίο επιπέδου EQF5 και των ΕΠΑ.Σ ΟΑΕΔ πτυχίο ειδικότητας, επιπέδου EQF4, επαγγελματική εμπειρία καθώς και συντάξιμα ένσημα με ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όσο διάστημα πραγματοποίησαν πρακτική άσκηση.
Αν και η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, όπως και άλλα συνταγματικά δικαιώματα και αρχές, δεν μπορούν να στηρίξουν μια γενική αρχή απαγόρευσης της αναδρομικής ισχύος των νόμων, οι συνέπειες της υποχρεωτικής συνεκτίμησης αυτών από τον νομοθέτη κατά τη ψήφιση ενός νόμου οδηγούν στην υποχρέωση πρόβλεψης μεταβατικών μέτρων για τη διατήρηση κεκτημένων δικαιωμάτων ή ευνοϊκών καταστάσεων σε περιπτώσεις άρδην μεταβολής νομικών καθεστώτων. Η υποχρέωση αυτή διαπιστώνεται, αρχικά, στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) 2346/1978 και με ιδιαίτερη σαφήνεια στην ΣτΕ 5116/1996. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η απόφαση ΣτΕ 12/1999 η οποία αναφέρεται στην κατάργηση της επετηρίδας για τους καθηγητές, όπως και η ΣτΕ 2328/2013 που έκρινε ότι η προσβαλλόμενη εκεί απόφαση δεν παραβιάζει τις συνταγματικές αρχές της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της χρηστής διοίκησης διότι, όμως, ο νόμος περί εισαγωγής στα πρότυπα πειραματικά γυμνάσια είχε μεριμνήσει να προβλέψει εύλογη μεταβατική περίοδο. Και σε ενωσιακό, όμως, επίπεδο, η νομολογία του Δικαστηρίου της Ένωσης επιβάλλει την πρόβλεψη μεταβατικών διατάξεων για την προστασία όσων θίγονται από τις αιφνίδιες μεταβολές.
Εν προκειμένω, όλοι εμείς, σπουδαστές ΕΠ.ΑΣ. Μαθητείας ΟΑΕΔ, εισαχθήκαμε και φοιτήσαμε για μεγάλο διάστημα σε αυτές τις σχολές, υπό το καθεστώς του ν. 3475/2006 κατά το οποίο θα αποκτούσαμε Πτυχίο επιπέδου 4 με Επαγγελματικά Δικαιώματα μέσω ενδοσχολικών εξετάσεων. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μας, όμως, τον Δεκέμβριο του 2020, ψηφίστηκε ο ν. 4763/2020, που ανέτρεψε το ανωτέρω νομικό καθεστώς. Και αν και πάντοτε στους νόμους του Υπουργείου Παιδείας προβλέπονται μεταβατικές ρυθμίσεις και διατάξεις όταν μεταβάλλεται άρδην ένα καθεστώς (πρβλ. σύστημα εισαγωγής στα Α.Ε.Ι.), στην περίπτωσή μας δεν μεριμνήσατε, πιθανώς -θέλουμε να πιστεύουμε- εκ παραδρομής, να προβλέψετε μια μεταβατική διάταξη για όσους φοιτούμε ήδη σύμφωνα με την οποία οι ήδη φοιτούντες σε ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. κατά την έναρξη ισχύος του νόμου θα αποφοιτήσουμε σύμφωνα με τους όρους που ίσχυαν κατά το χρόνο εισαγωγής μας σε αυτές, ήτοι με τους όρους του νόμου 3475/2006, όπως ίσχυε μετά το ν. 4186/2013, ήτοι με Πτυχίο επιπέδου 4 με Επαγγελματικά Δικαιώματα μέσω ενδοσχολικών εξετάσεων. Έτσι, όμως, παραβιάζονται κατάφορα σε βάρος μας οι συνταγματικά προστατευόμενες αρχές της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της χρηστής διοίκησης δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια της φοίτησής μας ανατρέπεται όλο το πλαίσιο σπουδών που γνωρίζαμε και συνειδητά επιλέξαμε. Έτσι, επιλέξαμε να φοιτήσουμε σε ΕΠ.ΑΣ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ επειδή γνωρίζαμε, σύμφωνα με το τότε ισχύον καθεστώς του ν. 3475/2006, ότι θα αποκτήσουμε Πτυχίο επιπέδου 4 με Επαγγελματικά Δικαιώματα μέσω ενδοσχολικών εξετάσεων. Αντιθέτως, αν γνωρίζαμε ότι θα αποκτήσουμε πτυχίο επιπέδου τρία, ύστερα από πιστοποίηση του ΕΟΠΠΕΠ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΘΑ ΕΠΙΛΕΓΑΜΕ ΝΑ ΦΟΙΤΗΣΟΥΜΕ ΣΕ ΕΠ.ΑΣ. ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΑΕΔ. Διότι το Απολυτήριο Γενικού ή Επαγγελματικού Λυκείου που διαθέτουν οι περισσότεροι από εμάς είναι ήδη επιπέδου 4 και, συνεπώς, θα επιλέγαμε να φοιτήσουμε σε κάποιο Ι.Ε.Κ. που θα μας εξασφάλιζε τουλάχιστον ένα Πτυχίο Επιπέδου 5 με επαγγελματικά δικαιώματα. Πολλοί, μάλιστα, από εμάς είχαμε γίνει ήδη δεκτοί, κατόπιν αίτησης, και σε Δημόσια Ι.Ε.Κ. και σκοπίμως επιλέξαμε τις ΕΠ.ΑΣ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ διότι εξασφάλιζαν το ίδιο επίπεδο Πτυχίου με ίδια επαγγελματικά δικαιώματα και, παράλληλα, ως θετικό στοιχείο, και επαγγελματική εκπαίδευση.
Όλη αυτή η τεράστια αναταραχή στον προγραμματισμό της επαγγελματικής μας ζωής και δραστηριότητας ενόψει του νόμου 4763/2020 (χορήγηση πτυχίου επιπέδου 3 κατόπιν πιστοποίησης και όχι πτυχίου επιπέδου 4 με επαγγελματικά δικαιώματα κατόπιν ενδοσχολικών εξετάσεων), δεν είναι απλώς ανήθικη και ανέντιμη προς νέους ανθρώπους, που πρώτη φορά αντιμετωπίζουν τόσο άμεσα μια «ύπουλη» συμπεριφορά του Κράτους, αλλά και παράνομη, ως αντίθετη με την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (όπως αναπτύχθηκε ανωτέρω), που επιβάλλει σε περιπτώσεις αλλαγής νομοθετικών καθεστώτων, όπως εν προκειμένω, την πρόβλεψη μεταβατικών διατάξεων και ρυθμίσεων για την προστασία των εντωμεταξύ γεννηθέντων δικαιολογημένων συμφερόντων και κεκτημένων δικαιωμάτων πολιτών, ιδίως μάλιστα των νέων.
Με την παρούσα επιστολή, με όλη την πολιτική εντιμότητα που θέλουμε να πιστεύουμε και ελπίζουμε πως σας διακρίνει, ιδίως απέναντι σε νέους ανθρώπους που τώρα ξεκινάνε την επαγγελματική τους ζωή, ζητούμε να προτείνετε, ως αρμόδια Υπουργός, άμεσα προς ψήφιση στην Εθνική Αντιπροσωπεία τροπολογία στο ν. 4763/2020 σύμφωνα με την οποία: «…οι μαθητές που φοιτούν κατά την ψήφισή του παρόντος στις Α΄ και Β΄ τάξεις των ΕΠ.ΑΣ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ, ολοκληρώνουν τη φοίτηση τους βάσει του καθεστώτος με το οποίο που έχουν εισαχθεί…». Αυτή η ενέργεια αποτελεί την ελάχιστη ένδειξη πολιτικής κατανόησης προς νέους ανθρώπους αλλά και πλήρη συμμόρφωση με τις συνταγματικές επιταγές του Κράτους Δικαίου περί προστατευόμενης δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και χρηστής διοίκησης, όπως έχουν αναδειχθεί μέσα από τη νομολογία του ΣτΕ.
Αναμένουμε την ειλικρινή απάντησή Σας στις ανωτέρω παρατηρήσεις μας και, κυρίως, τις άμεσες ενέργειες Σας, επιφυλασσόμενοι, ταυτόχρονα, παντός νομίμου δικαιώματός μας.
Με ιδιαίτερη τιμή,
Για τους μαθητές των ΕΠ.ΑΣ. ΚΕΤΕΚ ΟΑΕΔ
Οι εκπρόσωποι
Όλοι οι μαθητές των ακόλουθων ΕΠΑ.Σ :
• 1η επας Θεσσαλονίκης
• 2η επας Θεσσαλονίκης.
• επας Σπάρτης
• επας Ιωαννίνων
• επας Καστοριάς
• επας Ξάνθης
• επας Πάτρας
• επας Δράμας
• επας Χανίων
• επας πύργος Ηλείας
• επας Τρίπολης
• επας Χαλκίδας
• επας Ναύπλιο
• επας Βέροια
• επας Μοσχάτου ΑΘΗΝΑ
• επας Ηράκλειο Αττικής
• επας Λάρισα
• επας Γαλατσίου
• επας Ηράκλειο Κρήτης
