Του Μανώλη Σ. Χούμα
Στα νεότερα χρόνια της Ιστορίας της Ξάνθης, λόγος γίνεται για ύπαρξη Νοσοκομείου στις αρχές του Εικοστού. Την πληροφορία αντλούμε απ’ τα Πρακτικά της Δημογεροντίας όπου καταγράφεται η θέληση των Δημογερόντων, επί αρχιερατείας Ιωακείμ Σγουρού, για ανέγερση Νοσοκομείου της Ελληνικής Κοινότητας Ξάνθης.
Η θέση του Νοσοκομείου, πριν την απελευθέρωση της πόλης στις 4 Οκτωβρίου 1919, δεν είναι τεκμηριωμένα γνωστή. Μετά την απελευθέρωση και μέχρι το 1929, αυτό στεγάζεται στη Σχολή Χατζησταύρου – Γ’ Δημοτικό Σχολείο. Απ’ το 1929 μέχρι το 1935 στεγάζεται στο διώροφο παραδοσιακό κτίσμα, του αύλειου χώρου του Σούννε Τζαμιού.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’30 κι επί δημαρχίας Ευριπίδη Χασιρτζόγλου, ανεγείρεται το εικονιζόμενο Δημοτικό Νοσοκομείο Ξάνθης στην περιοχή του Λευκού Πύργου.Τα εγκαίνια της ανέγερσης, με την κατάθεση του θεμέλιου λίθου, κάνει ο Κυβερνήτης Ελευθέριος Βενιζέλος το πρωί της Παρασκευής στις 9 Μαΐου 1930.
Τη λειτουργία του νέου Νοσοκομείου εγκαινιάζει, στις 22 Δεκεμβρίου 1935, ο Δήμαρχος Ξάνθης Χρήστος Κοψιδάς. Εργολάβος – κατασκευαστής του κτιρίου είναι ο “πολύς” Κωνσταντίνος Μανιαδάκης, πρώην στρατιωτικός και μετέπειτα υπουργός της Μεταξικής περιόδου.Την ίδια περίοδο ο Μανιαδάκης κατασκευάζει και τα Σφαγεία Ξάνθης.
Το εντυπωσιακό επιστολικό δελτάριο του Κομνηνού έχει φωτογραφηθεί στα μέσα της δεκαετίας του ’50 κι έχει διαστάσεις 13.6 x 8.7εκ. – οπισθότυπος κενός.
Η Δημογεροντία εγκρίνει την ίδρυση Νοσοκομείου της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητας Ξάνθης και την έναρξη των προσφορών κάνουν οι Δ.Κούδογλου ή Κούντογλου και Π.Παντελάκης, από 250 λίρες έκαστος.
Πρακτικά Δημογεροντίας Κώδιξ Α’ σελ 179, 11 Απρολίου 1902.
Σύνθεση αποσπασμάτων του Τύπου της εποχής :
Αριστερά, η δημοσίευση της διακήρυξης για την κατασκευή του Δημοτικού Νοσοκομείου Ξάνθης. Ο Δήμαρχος Ευριπίδης Χασιρτζόγλου.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ Θεσσαλονίκης, Σάββατο 22 Ιουνίου 1929 αρ.φ.1688 σελ.2
Στη μέση, εγκαίνια ανέγερσης Δημοτικού Νοσοκομείου και κατάθεση θεμέλιου λίθου απ’ τον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, την Παρασκευή 9 Μαΐου 1930.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΝΕΑ Θεσσαλονίκης, Σάββατο 10 Μαΐου 1930 αρ.φ.1988 σελ.1
Δεξιά, εγκαίνια λειτουργίας Δημοτικού Νοσοκομείου απ’ τον Δήμαρχο Χρήστο Κοψιδά, το πρωί της Κυριακής 22 Δεκεμβρίου 1935. Τον αγιασμό ετέλεσε ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου Ιωακείμ Μαρτινιανός.
ΦΩΣ Θεσσαλονίκης, Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 1935 αρ.φ.8397 σελ.6
Εγκαίνια ανέγερσης Δημοτικού Νοσοκομείου Ξάνθης, το πρωί της Παρασκευής 9 Μαΐου 1930. Στο κέντρο ο Μητροπολίτης Ξάνθης Πολύκαρπος Ψωμιάδης και δίπλα του με τη σειρά, ο Δήμαρχος Ξάνθης Ευριπίδης Χασιρτζόγλου, ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και η σύζυγός του Έλενα Σκυλίτση – Βενιζέλου.
Η φωτογραφία ανήκει στο αρχείο του συμμαθητή κι αξέχαστου φίλου μου Τάκη Φιλιππίδη.
Άσκηση – εκπαίδευση εθελοντριών νοσοκόμων Ξάνθης στα τέλη της δεκαετίας του ’30.
Η φωτογραφία έχει ληφθεί στην είσοδο του Δημοτικού Νοσοκομείου και φωτογράφος ο μετρ της φωτογραφικής τέχνης Γεώργιος Κεσσίνης, που σπάνια έκανε λήψεις έξω απ’ το στούντιό του.
Φωτογραφικό χαρτί kodak 13.6×8.9 εκ. – οπισθότυπος κενός.
Με το Ν.Δ. 2592/1953, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αρ.φ.254, το Δημοτικό Νοσοκομείο μετατρέπεται σε Κρατικό Νοσοκομείο κι έτσι, την δυσβάσταχτη δημοτική δαπάνη λειτουργίας του Νοσοκομείου αναλαμβάνει το κράτος.
Δεξιά αναγγελία επιτυχόντων για την πλήρωση κενών θέσεων του Νοσοκομείου. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Θεσσαλονίκης, Κυριακή 9 Νοεμβρίου 1958 αρ.φ.15534 σελ.11.
Πάνω στην κεντρική μετόπη γράφει ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΝ ΞΑΝΘΗΣ, αλλ’ αυτό δυστυχώς δεν είναι ευδιάκριτο.
Η κακή συντήρηση της κάρτας απ’ τον προκάτοχό της, έχει προσδώσει σ’ αυτήν … καλλιτεχνική άποψη!
Τ επιστολικό δελτάριο έχει εκδοθεί από την ΔΕΛΤΑ του Εμμανουήλ Διακάκη και το βιβλιοχαρτοπωλείο Ξάνθης του Βασιλείου Παρασχίδη. Η φωτογράφισή του έγινε στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’30.
Σχήμα : 14×8.8εκ – οπισθότυπος κενός.
