1890: Λεωφόρος Σιδηροδρομικού Σταθμού Ξάνθης

Του Μανώλη Σ. Χούμα

Κατασκευάστηκε στα ύστερα της Οθωμανικής κυριαρχίας και συγκεκριμένα στα μέσα της δεκαετίας του 1890, για να συνδέσει τον Σταθμό με την πόλη.
Στο χρονικό διάστημα 1893-96 δημιουργείται η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης (Δεδέ Αγάτς) κι έτσι η Θεσσαλονίκη συνδέεται με την Κωνσταντινούπολη , μιας και η γραμμή Αλεξανδρούπολη – Αδριανούπολη – Κωνσταντινούπολη προϋπήρχε.
Με την κατασκευή της γραμμής δίνεται η δυνατότητα στους κατοίκους της Αιγαιακής Θράκης κι όχι μόνο, να ταξιδέψουν γρήγορα και με ασφάλεια είτε προς την Πόλη είτε προς το κέντρο της Ευρώπης, παίρνοντας απ’ την Αδριανούπολη το πολυτελές Οριάν Εξπρές (Κωνσταντινούπολη – Παρίσι).
Το τρένο δημιούργησε νέα δεδομένα στην μεταφορά προσώπων και εμπορευμάτων κι έτσι, ο περίφημος καπνός της Ξάνθης έφτανε στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ευρώπης, χωρίς ν’ απαιτούνται τ’ ατελείωτα καραβάνια με τις καμήλες των κιρατζήδων (μεταφορείς).
Η καλλιέργεια και η εμπορία του χρυσόφυλλου καπνού έδωσε δουλειά στους Ξανθιώτες του μόχθου και της εργασίας, ενώ συγχρόνως ο πλούτος που προσπόριζε δημιούργησε μια ακμάζουσα αστική τάξη, αλλά και μία μεγαλοαστική των πλουσίων καπνεμπόρων. Κυριακάτικος περίπατος μελών της αστικής τάξης προς τον Σταθμό, αφού το τρένο αποτελούσε για πολλούς πρωτόγνωρο αξιοθέατο της εποχής.
Η εικόνα παρουσιάζει ανάγλυφα τη συνύπαρξη της ανδρικής αμφίεσης των ύστερων χρόνων της Οθωμανοκρατίας με την ευρωπαϊκή, που σε λίγο θα επικρατήσει.
Τα δέντρα της εικόνας είναι τα σημερινά γιγάντια πλατάνια και φυτεύτηκαν τότε, δηλαδή στα μέσα της δεκαετίας του 1890.
Η φωτογράφιση του επιστολικού δελταρίου έγινε γύρω στο 1900 κι εκδότης αυτού το χαρτοπωλείο Ξάνθης “Πρόοδος” των Αφών Π.Γούναρη.
Το δελτάριο έχει διαστάσεις 13.8 x 8.8 εκ και γράφτηκε στη Ξάνθη (Σκέτσα) στις 6 Οκτωβρίου 1914, με ταχυδρομικό προορισμό τη Σόφια της Βουλγαρίας.