1890: Δεσποτικό Ξάνθης

Του Μανώλη Σ. Χούμα

Δεσποτικό Ξάνθης

Ανεγέρθηκε στην δεκαετία του 1890 στον “ομφαλό” της Ελληνικής Κοινότητας Ξάνθης, επί ποιμαντορίας του Μητροπολίτη Ιωακείμ Σγουρού.
Το Μητροπολιτικό μέγαρο ήταν επίσης η έδρα της Δημογεροντίας, της Εφορείας των Σχολών και του Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου, με προεδρεύοντα αυτών τον εκάστοτε μητροπολίτη.
Την περίοδο της απελευθέρωσης της Ξάνθης 1919-20 στεγάστηκε σ’ αυτό, το Διοικητήριο της ΙΧης Ελληνικής Μεραρχίας του στρατηγού Γεωργίου Λεοναρδόπουλου.
Δυο λόγια για τον αοίδιμο Ιεράρχη :
Ιωακείμ Σγουρός ο Χίος (1864-1912), Μητροπολίτης Ξάνθης, Περιθεωρίου και Καβάλας 1891-1910.
Εξέχουσα προσωπικότητα, ηγετική φυσιογνωμία και πρωταγωνιστής του Θρακικού και μετέπειτα του Μακεδονικού Αγώνα για ελευθερία.
Έλληνες φιλογενείς με εθνικό όραμα, όπως ο Μητροπολίτης Ιωακείμ, προετοίμασαν το έδαφος και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την απελευθέρωση της Ελληνικής Μακεδονίας και της Θράκης.
Αγωνίστηκε την εποχή, που τα Βαλκάνια θύμιζαν πυριτιδαποθήκη και οι εθνικές ανακατατάξεις ήταν προ των πυλών, μέσω των επικείμενων πολεμικών συγκρούσεων.
Τηλεγραφικά το βιογραφικό του.
Το 1864 γεννιέται στη Χίο.
Το 1880 εισάγεται στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Το 1887 αποφοιτά με τον βαθμό “πρώτον άριστα”.
Το 1888 προάγεται σε “Μέγας Αρχιδιάκονος”
Το 1889 προάγεται σε “Μέγας Πρωτοσύγκελλος” του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Το 1890 σε ηλικία 26 ετών εκλέγεται Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης.
Το 1891 Μητροπολίτης Ξάνθης, Περιθεωρίου και Νεαπόλεως (Καβάλας).
Το 1910 Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης.
Η ραγδαία εξέλιξή του στα ύπατα αξιώματα της Εκκλησίας, δείχνει το μέγεθος της αξίας του Ιεράρχη.
Στους χαλεπούς καιρούς της στυγνής δουλείας του Γένους, η Εκκλησία συσπείρωσε γύρω της τους Έλληνες και κράτησε όρθιο τον ελληνισμό.