Του Μανώλη Σ. Χούμα
Στο κέντρο δεσπόζει, το μεγαλύτερο ίσως καπνομάγαζο των Βαλκανίων, το Regie σε σχήμα “Πι”, που ανεγέρθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1890 απ’ το Οθωμανικό Μονοπώλιο Καπνού.
Αριστερά απ’ το Ρεζί βλέπουμε το διοικητήριό του, που σ’ αυτό στεγάστηκε η Νομαρχία Ξάνθης απ’ το 1953 μέχρι το 1972. Πίσω και δεξιά απ’ το Ρεζί, το καπνομάγαζο Μαργαριτόπουλου (1910).
Νότια του Ρεζί και στα μέσα της δεκαετίας του 1920, η αμερικάνικη καπνική εταιρεία Glenn Tobacco Company θ’ ανεγείρει το επιβλητικό καπνομάγαζό της σε σχήμα “Γ”.Το αναπεπταμένο έδαφος, στη διάρκεια της προσάρτησης της Ξάνθης στη Βουλγαρία 1913-19, χρησίμεψε σαν αεροδρόμιο της πόλης κι έτσι έμεινε στη συλλογική μνήμη, ως περιοχή αεροδρομίου Ξάνθης.
Στ’ αριστερά της κάρτας, το λίγο χαμηλό μακρόστενο πέτρινο κτίσμα με την δίριχτη στέγη και τα εννιά παράθυρα στη μεγάλη πλευρά, ιδιοκτησίας Δερμεντζόγλου και μετέπειτα Ελληνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου, βρίσκεται στην γωνία των οδών Δώδεκα Αποστόλων και Ανδρούτσου.
Σήμερα είναι άριστα διατηρημένο και το διαχειρίζεται το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.Πίσω του αριστερά και στον ίδιο δρόμο των 12 Αποστόλων, το πολυόροφο με την τετράριχτη στέγη (1910) σήμερα υπάρχει χωρίς να λειτουργεί και ανήκει στη ΣΕΚΕ.Ψηλά στους λόφους φαίνονται τα τρία Μοναστήρια και η Ακρόπολη της Ξάνθης.Η φωτογράφιση της σειράς των 7 ταχυδρομικών δελταρίων με θέμα την Ξάνθη, μεταξύ αυτών και το εικονιζόμενο, με χαραγμένους αριθμούς απ’ το 16 έως και το 22 και που βίσκεται όλη στη συλλογή μου, έγινε κατά προσέγγιση το 1920.
Η σειρά είναι αταύτιστη, δηλαδή άγνώστου εκδότη κι απ’ το χάραγμα της αρίθμησης υποθέτω, πως φωτογράφος είναι ο Ξανθιώτης Αθανάσιος Βολίδης.Με την κρυφή ελπίδα να φανώ χρήσιμος, με την άδειά σας, θα κάνω δυο προτάσεις.Η πολιτιστική ταυτότητα της Ξάνθης, της άλλοτε παγκόσμιας μητρόπολης των καπνών ανατολικού τύπου, προσβλέπει σε δύο κινήσεις που θ’ απογειώσουν το τουριστικό “κεφάλαιο” της πόλης.
Πρόταση 1ηΥλοποίηση του Μουσείου Καπνού, του οποίου η κτιριακή εγκατάσταση είναι σχεδόν έτοιμη. Η καπνική παράδοση ευελπιστεί και σιωπηλά αναμένει, απ’ τους Άρχοντες της πόλης, την λειτουργία του εδώ και πολλά χρόνια. Πρόταση 2ηΑνάδειξη του Κάστρου της Ακρόπολης της Βυζαντινής Ξάνθειας.
Ένα αξιοποιημένο και φωτισμένο το βράδυ Κάστρο, θ’ αποτελέσει τουριστικό μαγνήτη έλξης και ιστορικό έμβλημα της Ξάνθης.Κυρίως όμως θα πιστοποιεί την ελληνικότητα της περιοχής.
Σχήμα κάρτας : 13.9 x 9εκ, οπισθότυπος κενός πληροφοριών.