Του Δημήτρη Γκαγκαλίδη
Όλοι οι Ξανθιώτες γνωρίζουν τον γραφικό Μύλο που υπάρχει στο πάρκο Λιμνίου.
Με τα λευκά πανιά και το κυκλικό κτίσμα που παραπέμπει σε νησί του Αιγαίου. Η Ξάνθη την παλιά εποχή είχε τους δικούς της μύλους και αρκετοί απ΄ αυτούς βρισκόταν κατά μήκους του π. Κόσυνθου, από το σημείο “Νησάκι” (νέα πεζογέφυρα) και μέχρι το κολυμβητήριο.
Οι μύλοι χρησίμευαν για να αλέθουν, εκμεταλλευόμενοι τα νερά του Κόυσνθου και διάφορα ρυάκια που κατέληγαν σε αυτούς (μυλαύλακες).
Με την ορμή των νερών και την υψομετρική διαφορά γύριζε η φτερωτή και οι στρογγυλές μυλόπετρες, συνθλίβοντας τον καρπό που τοποθετούνταν ενδιάμεσα και προσφέροντας το τελικό προϊόν.
Λένε ότι στην ευρύτερη “περιοχή των μύλων” βρισκόταν κι άλλοι νερόμυλοι που έφταναν και παρακάτω.
Το σημερινό “μονοπάτι της Ζωής” είναι διαμορφωμένο (με πλάκες τσιμεντένιες) επάνω στον μυλαύλακα που έφερνε νερό στον αλευρόμυλο που διακρίνεται και σήμερα στο “Νησάκι¨…