Του Μανώλη Σ.Χούμα
Ν’ ανέβηκε ο Κομνηνός ψηλά στο Ρολόι για να βγάλει τη φωτογραφία; φαντάζει δύσκολο!
Νά ‘στειλε τον Σακάλογλου; ίσως!
Βρε μπας και σάλταρε ψηλά του “Γιουργούδ”, ο στιγμιτζής (πλανόδιος φωτογράφος) του Κομνηνού; αυτό ακούγεται πιο λογικό!
Σε πρώτο πλάνο το δεύτερο από αριστερά μονώροφο κτίσμα, που βλέπουμε την πλάκα επικάλυψης, είναι το κατάστημα “έτοιμα ενδύματα” του Γ. Καλπακτσίδη. Παλιότερα στον χώρο του υπήρχε ένα από τα ωραιότερα διώροφα της πλατείας, ιδιοκτησίας Ιωάννη Παπαναστασίου, που καταστράφηκε από πυρκαγιά επί βουλγαρικής κατοχής το 1943. Στον όροφο ήταν η Λέσχη ΑΣΤΟΡΙΑ και στο ισόγειο το Εστιατόριο ΕΛΛΑΣ.
Στο κέντρο το φωτισμένο απ’ τον ήλιο κτήριο είναι το ΛΟΥΞ, πρώην Ρουαγιάλ, χτισμένο το 1911. Με λίγη προσπάθεια διαβάζουμε ψηλά στην πρόσοψη, ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ ΛΟΥΞ ΕΜΒΕΡ Ρ.(Ρεσίτ) ΤΟΠΟΥΖΛΟΥ.
Κάτω αριστερά απ’ το ΛΟΥΞ, φαίνεται το φωτογραφείο Κομνηνού.
Στη μέση δεξιά το Μειονοτικό Σχολείο και πίσω του στο βάθος το Στάδιο του Ορφέα.
Αριστερά το μέγαρο της Εθνικής Τράπεζας, στη θέση του παλιού Δημαρχείου – Μπελεντιγιέ.
Αλιεύω μικρά τμήματα της εργασίας της αρχιτέκτονος Λίλας Θεοδωρίδου – Σωτηρίου, για την ΕΤΕ Ξάνθης, “…την άνοιξη του 1928 ο αρχιτέκτων Ν. Ζουμπουλίδης επισκέφθηκε τη Ξάνθη. Σε έκθεσή του με ημερομηνία 08-03-1928 αναφέρει ότι τα παλιά κτίσματα στο οικόπεδο της Τράπεζας (πρώην ιδιοκτησία Εμίν Βέη) είχαν ήδη κατεδαφιστεί και ότι η ανοικοδόμηση μπορούσε να ξεκινήσει …το κτίριο φαίνεται να ανεγέρθηκε σύμφωνα μ’ ένα νέο σχέδιο που εκπόνησε ο Ζουμπουλίδης …τον Απρίλιο του 1929, ο αρχιτέκτων της Εθνικής Τράπεζας Ξενοφάνης Αιγίδης ξεκίνησε την ανέγερση με αυτεπιστασία … Στη Ξάνθη (όπως και στις Σέρρες και Δράμα) το σύστημα δόμησης ήταν μικτό. Περιμετρικά λιθοδομή και πλάκες από οπλισμένο σκυρόδεμα …Στις 11 Οκτωβρίου 1934 υπογράφηκε το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, στο οποίο αναφερόταν ότι το έργο εκτελέστηκε το διάστημα μεταξύ Απριλίου 1929 και Οκτωβρίου 1930 και κόστισε 3.182.000 δρχ. Μεταξύ των στελεχών που το υπέγραψαν ο εντεταλμένος σύμβουλος Βίκτωρ Δούσμανης και ο Ιω. Ισηγόνης …”
Τον Οκτώβριο του 1930 το νέο υποκατάστημα της ΕΤΕ Ξάνθης εγκαινιάζει ο Δημαρχών Γαβριήλ Λαδάς.
Το δελτάριο έχει σχήμα 13.6 x 8.7 εκ. και η φωτογράφιση έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ’50.
