του Μανώλη Σ. Χούμα
Γρήγορη περιήγηση στα κτίσματα που βλέπουμε, από δεξιά προς τ’ αριστερά.
Σε πρώτο πλάνο η δυτική πλευρά του Πρωτοδικείου και στο βάθος δεξιά το φαρμακείο του Δράκου Βελέντζα, το καφενείο Εμπορικόν, Υαλικά Χαλάτσης και Ασφάλειες Σεμιτέλου, κοσμήματα Αλεξίου, ενδύματα Καλπακτσίδης, Νέα Ελλάς, Βακιάνης, Παρασχίδης κτλ. Πίσω απ’ την διαφήμιση των κλωστών σε καρούλια ΑΣΣΟΣ, είναι το γραφείο του δικηγόρου και βουλευτή Ξάνθης Θεόδωρου Δούκα, συζύγου της Φανής Λεονταρίδου.
Η μικρή Φανούλα ήταν αυτή που έδωσε ένα μπουκέτο άνθη, κατά πάσα πιθανότητα, στον ελευθερωτή της Ξάνθης στρατηγό Γ.Λεοναρδόπουλο στις 4 Οκτ 1919.
Αριστερά και στη αρχή της Βασ.Κωνσταντίνου ο Μεντρεσές, στο ισόγειο του οποίου υπήρχαν, το ζαχαροπλαστείο Κασπαρίδη, το ποδηλατάδικο του Τσεκμέ, το κουρείο Καλέβρα …και στον όροφο το γραφείο του βουλευτή Οσμάν Νουρή Φετά, ο Σύνδεσμος Εφ. Αξιωματικών πρώην οδοντιατρείο Γ.Κανδυλάκη και μετέπειτα Άννας Λαδά κλπ.
Στο βάθος της Βασ.Κωνσταντίνου το διαμορφωμένο Τριανόν – Εμπορική Λέσχη, του χρηματιστή Θ.Ταραβάνη.
Πίσω απ’ τον πύργο του Ρολογιού, του πλέον εμβληματικού κτίσματος της Ξάνθης, φαίνεται το αρχοντικότου Ισαάκ Δανιέλ – Σπίτι Χατζιδάκι.
Αριστερά του Ρολογιού, το Χαμάμ του Μεστάναγα και η Κληματαριά. Πάνω απ’ το Χαμάμ, η οικία με τα τρία μπαλκόνια είναι του συμμαθητή μου Χάρη Παπαδόπουλου.
Ψηλά αριστερά, ο Κοιτώνας του Ορφανοτροφείου Θηλέων, η νέα πτέρυγα του Ε’ Δημ.Σχολείου και πίσω τους το αρχοντικό της αγαπημένης μου φίλης Αλέκας Βαληξόγλου.
Αυτό το σαμπουάν OM-OR, που διαφημίζεται στο περίπτερο αριστερά, δεν αξιώθηκα ο έρμος να το δοκιμάσω. Η μάννα μας έλουζε στη σκάφη, κρατώντας στο ένα χέρι το πράσινο σαπούνι και στο άλλο την ..παντόφλα με την απειλή να μας την κοπανήσει στο κεφάλι έτσι και δυσανασχετούσαμε.
Η κυβολιθόστρωση της Κεντρικής Πλατείας και των πέριξ αυτής δρόμων, πραγματοποιήθηκε το 1925-26, επι δημαρχίας Ευριπίδη Χασιρτζόγλου.
Ψηλά δεσπόζουν, το Μοναστήρι των Ταξιαρχών και τα ερείπια της Ακρόπολης της Βυζαντινής Ξάνθειας.
Το επιχρωματισμένο δελτάριο σε χαρτί Leonar, φωτογραφήθηκε γύρω στο 1958 κι έχει σχήμα : 13.7 x 8.8 εκ.
