Καθαρά Δευτέρα 11 Μαρτίου
Δημοτική Ενότητα Σταυρούπολης
Λαογραφικές εκδηλώσεις Καθαράς Δευτέρας
Και φέτος όλοι δρόμοι οδηγούν στη Δ.Ε. Σταυρούπολης Ξάνθης. Κάτοικοι και πολιτιστικοί σύλλογοι της περιοχής, περιμένουν να υποδεχθούν τους καρναβαλιστές της κυριακάτικης παρέλασης, άλλα και όσους θέλουν να περάσουν την ημέρα τους σε έναν τόπο με μοναδικά πολιτιστικά, λαογραφικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία, στην καρδιά ενός φυσικού παράδεισου της κοιλάδας του ποταμού Νέστου.
Οικισμός Σταυρούπολης
11:00
Από το πρωί και καθ’ όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων, παραδοσιακοί ήχοι θα πλαισιώνουν τα δρώμενα και ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυρούπολης «Ορφέας» θα μοιράζει στους παρευρισκομένους δωρεάν νηστίσιμα εδέσματα και άφθονο κρασί τοπικής παραγωγής.
Το έθιμο της «Καμήλας».
Στην πλατεία του οικισμού οι κάτοικοί της μαζί με τους επισκέπτες, μεταμφιεσμένοι και κάνοντας διάφορους ήχους θα συμμετάσχουν σε μια παρέλαση χρωμάτων και χαράς, με οδηγό ένα ομοίωμα καμήλας και έναν ενήλικο να παριστάνει τον καμηλιέρη Άραβα. Ένα τοπικό έθιμο παρουσιασμένο φέτος από την Ένωση Παλαιών Δασοπροσκόπων Ξάνθης.
Το έθιμο της καμήλας αρχικά είχε παγανιστικό χαρακτήρα, τελούνταν και συμβόλιζε την δέηση των κατοίκων για τη γονιμότητα της γης, αφού η χρονική στιγμή συνέπιπτε με τον ερχομό της άνοιξης και την έναρξη των αγροτικών εργασιών. Αργότερα σε συνδυασμό με την ορθόδοξη πίστη και θρησκεία που θέτει την ημέρα αυτή ως την αρχή της Σαρακοστής, άλλαξε χαρακτήρα και συμβολίζει πια στο νου των κατοίκων το τέλος των εορτών του καρναβαλιού και την αρχή της νηστείας.
Το έθιμο του «Αράπη»
Ο Επιμορφωτικός Σύλλογος Τέχνης και Παράδοσης της Δ.Ε. Σταυρούπολης και ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Νικήσιανης «Ο Αράπης», θα παρουσιάσουν ένα από τα πιο σημαντικά «Δωδεκαμετρικά» έθιμα στον Βαλκανικό χώρο, το παλιό και γραφικό αποκριάτικο έθιμο του «Αράπη». Συμβολίζει την μάχη μεταξύ ζωής και θανάτου, την γονιμότητα, την αναγέννηση και την έναρξης μιας νέας εποχής. Ο «Αράπης» έχει επιβλητική εμφάνιση προκαλώντας δέος και φόβο. Εικάζεται μάλιστα, ότι οι «Αράπηδεις» χρησιμοποιήθηκαν από τον Μέγα Αλέξανδρο το 327π.Χ. εναντίον του βασιλιά Πώρου, στον Υδάσπη ποταμό Δυτικά των Ινδιών. Ο Μακεδόνας Στρατηλάτης, προβληματιζόταν για την έκβαση αυτής της μάχης, αφού δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει την κύρια δύναμη του εχθρού, που ήταν οι ελέφαντες. Τότε εμφανίστηκαν οι Σάιοι, κάτοικοι της Νικήσιανης και του ζήτησαν για να τον βοηθήσουν να λάβουν μέρος μαζί του στην μάχη, ντυμένοι ως Αράπηδες. Ο θόρυβος των κουδουνιών προκάλεσε τρόμο στους ελέφαντες και τους έτρεψε σε φυγή και τοιουτοτρόπως η μάχη αυτή κερδήθηκε. Αργότερα, οι κάτοικοι του τόπου αυτού σε συνδυασμό με τα διονυσιακά-ορφικά μυστήρια, έκαναν αναπαράσταση του γεγονότος αυτού. Κι έτσι διαμόρφωσαν ένα έθιμο που παραμένει αναλλοίωτο από το χρόνο, την εξέλιξη και αντίδραση του χριστιανισμού, αλλά και Οθωμανών στα χρόνια της τουρκοκρατίας και των Βουλγάρων στην εποχή της κατοχής . Οι επονομαζόμενοι λοιπόν «Αράπ’δις» (Αράπηδες) είναι μια ονομασία που δόθηκε προφανώς μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους, αφού αράπης σημαίνει στην τουρκική γλώσσα Άραβας, και στη συνέχεια αυτός που έχει μαύρη επιδερμίδα. Ασφαλώς ονομάστηκαν έτσι τα μέλη του αυτοσχέδιου θιάσου, επειδή η στολή τους είναι μαύρου χρώματος. Το έθιμο αυτό είναι το πιο βαθιά ριζωμένο σε όλους τους καταγόμενους εκ Νικήσιανης όπου κι αν κατοικούν. Είναι το μόνο που επέζησε στον χρόνο όπως προαναφέρθηκε και συνεχίζει να τελείται μέχρι σήμερα με ιδιαίτερη πίστη και ευλάβεια με σκοπό έναν, να παραδίδεται στις νέες γενιές αναλλοίωτο.
Δείτε παρακάτω το υπόλοιπο πρόγραμμα των σημερινών εκδηλώσεων:
Οικισμός Κομνηνών
12:00
Ποντιακό γλέντι
Στον οικισμό Κομνηνών συνοδεία ποντιακής λύρας, κάτοικοι και επισκέπτες, μπορούν να χορέψουν σε μία γιορτή βασισμένη στην τοπική παράδοση. Κατά τη διάρκεια του γλεντιού, μοιράζεται στους παρευρισκομένους δωρεάν η πατροπαράδοτη φασολάδα, συνοδευμένη από τουρσί, ελιές, χαλβά και λαγάνα.
Δημοτική Κοινότητα Κιμμερίων
Οικισμός Κιμμερίων
Πνευματικό Κέντρο του Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου Κιμμερίων
11:00
Κούλουμα
Ο πολιτιστικός σύλλογος Γυναικών Κιμμερίων «Η Ζωοδόχος Πηγή» γιορτάζει τα Κούλουμα, με αχνιστή φασολάδα, λαγάνες και άλλα νηστίσιμα εδέσματα, κρασί, παραδοσιακή μουσική, μουτζουρώματα και χαρταετούς.
Δημοτική Κοινότητα Ευμοίρου
Οικισμός Λεύκης
11:00
Προαύλιο Πολιτιστικού και Περιβαλλοντικού Συλλόγου Λεύκης «Οι Πρωτοπόροι».
Ο Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός σύλλογος Λεύκης «Οι Πρωτοπόροι» οργανώνει και παραθέτει στον προαύλιο χώρο του συλλόγου (αλλά και εντός των αιθουσών του αν χρειαστεί), την παραδοσιακή φασολάδα, αλλά και κάθε γνωστό σαρακοστιανό έδεσμα, μαζί με άφθονο κρασί, τσίπουρο και ακούσματα που αρμόζουν σε μια τέτοια γιορτή. Ελάτε να πετάξετε τον χαρταετό σας ψηλά και μετά ελάτε να απογειώσετε το κέφι σας στα ύψη μαζί μας.
Ο Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός σύλλογος Λεύκης «Οι Πρωτοπόροι» οργανώνει και παραθέτει στον προαύλιο χώρο του συλλόγου (αλλά και εντός των αιθουσών του αν χρειαστεί), την παραδοσιακή φασολάδα, αλλά και κάθε γνωστό σαρακοστιανό έδεσμα, μαζί με άφθονο κρασί, τσίπουρο και ακούσματα που αρμόζουν σε μια τέτοια γιορτή. Ελάτε να πετάξετε τον χαρταετό σας ψηλά και μετά ελάτε να απογειώσετε το κέφι σας στα ύψη μαζί μας.
