Δευτέρα 14 Ιανουάριου 2019
[20.00] Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης
Κινηματογράφος και ιστορία: Μια αμφίδρομη σχέση
Με την Έλλη Λεμονίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Η σχέση της ιστορίας με τον κινηματογράφο έχει βαθιές ρίζες, που ανάγονται στα πρώτα κιόλας χρόνια της εμφάνισης του κινηματογραφικού μέσου και στη σχεδόν παράλληλη πορεία της ανάπτυξής του με την εδραίωση του θεσμού του εθνικού κράτους. Η ανάδειξη επιλεγμένων στιγμών του ιστορικού παρελθόντος από την κινηματογραφική εικόνα αποτέλεσε κομβική επιλογή για την ενίσχυση της εθνικής συνείδησης στα νέα κράτη. Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας του εικοστού αιώνα, η σχέση αυτή εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα στενή και αμφίδρομη, με τον κινηματογράφο να αποτελεί προνομιακό φορέα διάχυσης των κυρίαρχων ιστοριογραφικών και μνημονικών αφηγημάτων. Παράλληλα, σε ορισμένες περιπτώσεις, η δύναμη του μέσου είχε έναν αξιοσημείωτο ρόλο στην επιτάχυνση εξελίξεων σε πολιτικό, κοινωνικό και ιδεολογικό επίπεδο.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η επιστημονική έρευνα έχει αναδείξει τον πολύ ιδιαίτερο ρόλο του κινηματογράφου ως φορέα Δημόσιας Ιστορίας και, κατά συνέπεια, ως συνδιαμορφωτή των αντιλήψεων για το παρελθόν σε ευρύτατα στρώματα του γενικού πληθυσμού· έχει επίσης επισημάνει τη μεγάλη σημασία της αξιοποίησης του κινηματογράφου στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της ενίσχυσης του οπτικού γραμματισμού των μελλοντικών πολιτών.
Η Έλλη Λεμονίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, ασχολείται ερευνητικά με τη σχέση ιστορίας και κινηματογράφου, έχοντας πρόσφατα εκδώσει το βιβλίο Η ιστορία στη μεγάλη οθόνη. Ιστορία, κινηματογράφος και εθνικές ταυτότητες (Εκδόσεις Ταξιδευτής, Αθήνα, 2017). Στην ομιλία της θα αναφερθεί στους γενικούς άξονες προβληματισμού του θέματος και θα παρουσιάσει ενδεικτικά παραδείγματα διαχείρισης σημαντικών ιστορικών θεμάτων από επιλεγμένες εθνικές κινηματογραφίες.
