ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ: Να μη χορταριάσει το μονοπάτι που ανοίξατε στην Καππαδοκία! Ελάχιστοι προσκυνητές φέτος λόγω της έντασης με την Τουρκία
«Είμαστε εδώ, παρά τις συγκυρίες, ως εκπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων, στο ετήσιο προσκύνημα της Καππαδοκίας, γιατί το μονοπάτι που ανοίξατε, με κοπιώδη εργασία και υπομονή, ξεπερνώντας εμπόδια που για δεκαετίες υψώνονταν, δεν πρέπει να χορταριάσει». Έτσι ξεκίνησε την προσλαλιά του ο εισηγητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο μετά τη Λειτουργία στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στην Αραβησσό της Καππαδοκίας.
Ο μικρασιατικής καταγωγής βουλευτής, που συνόδευσε για ακόμη μια χρονιά τον κ. Βαρθολομαίο στο ετήσιο προσκύνημα στην Καππαδοκία, τόνισε ότι «το προσκύνημα του πατριάρχη του Γένους στην αγιοτόκο γη είναι γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Αφορμή να αναζητήσουν και να μάθουν κι οι νεότεροι κάτοικοι την ιστορία του τόπου και την ανεξίτηλη βυζαντινή του κληρονομιά. Αλλά και έμμεση υπόμνηση προς τους ισχυρούς της γης για τον υπό εξαφάνιση χριστιανισμό της εγγύς Ανατολής. Η παρουσία σας εδώ είναι το κλειδί για το «μυστήριο» της Καππαδοκίας!
Για όλους εμάς, που οι ρίζες μας βρίσκονται σε αυτά τα βράχια, σε αυτά τα χωριά, σε αυτές τις εκκλησιές, η επιστροφή είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα ταξίδι. Είναι το ιερό καθήκον προς τους παππούδες μας, που πέθαναν με το παράπονο του ξεριζωμού, να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή.
Εδώ στην Καππαδοκία, η ιστορία είναι παρούσα σε κάθε βήμα, αδιάψευστος μάρτυρας της μακράς πορείας της στον χρόνο. Και ανάμεσα στις λαμπρότερες στιγμές της η ανάδειξή της σε κέντρο της χριστιανοσύνης, καθώς η Καισάρεια ήταν η πρώτη στην ιεραρχία και κύρος μητρόπολη του Πατριαρχείου. Εδώ θα ανθίσουν τα γράμματα ήδη από τα τέλη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Εδώ θα αναδειχθούν οι μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας με πρώτο τον Μέγα Βασίλειο, χορεία Μεγαλομαρτύρων όπως ο Μυροβλύτης Άγιος Αχίλλειος -προστάτης της Λάρισας- αλλά και σύγχρονοι Άγιοι των ημερών μας, όπως ο Άγιος Παΐσιος. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Ορθοδοξία υψώθηκε στέρεα πάνω στους καππαδοκικούς πνευματικούς ογκόλιθους.
Και τα μεταγενέστερα χρόνια, η Καππαδοκία γεμίζει από χιλιάδες λαξευτές εκκλησίες. Η ανάπτυξη του ορθόδοξου μοναχισμού αντανακλά και την έντονη πνευματική κίνηση της περιοχής. Μετά από αιώνες, όταν θα έλθει εδώ ο μεγάλος μας ποιητής Γιώργος Σεφέρης θα γράψει συγκλονισμένος ότι είδε “τα αφιερώματα στο Θεό ενός σβησμένου κόσμου” και θα τον φέρει εγγύτερα στη βυζαντινή παράδοση».
Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος εξήρε το έργο του πατριάρχη και ευχήθηκε «να υπάρξουν σύντομα καλύτερες μέρες για το πατριαρχείο μας, για την ομογένεια, αλλά και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις».
Ο πατριάρχης συλλειτούργησε με τον επίσκοπο Ερυθρών κ. Κύριλλο και τον επίσκοπο Αραβησσού κ. Κασσιανό, ενώ ο εσπερινός πραγματοποιήθηκε στον Ι.Ν του Αγίου Κωνσταντίνου στη Σινασο.
Στο φετινό 19ο Προσκύνημα στην Καππαδοκία συμμετείχαν ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Πάνος Σκουρολιάκος, ο πρέσβης μας στην Άγκυρα κ. Πέτρος Μαυροειδής, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καππαδοκικών Σωματείων κ. Θεοφάνης Ισακίδης και ελάχιστοι προσκυνητές, λόγω της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Προσλαλιά
του εκπροσώπου της βουλής των Ελλήνων
κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου
στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο
μετά τη Λειτουργία στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου
στην Αραβησσό της Καππαδοκίας
«Παναγιώτατε, πάτερ και δέσποτα,
αυθέντη του Γένους των Ρωμιών Ορθοδόξων Χριστιανών,
Αξιωθήκαμε και φέτος να περπατήσουμε μαζί Σας στα άγια χώματα της αγαπημένης μας Καππαδοκίας. Της Καππαδοκίας των Ρωμιών, που όπου κι αν στρέψεις κανείς το βλέμμα του συναντά τεκμήρια του λαμπρού πολιτισμού που δημιούργησαν.
Είμαστε εδώ, παρά τις συγκυρίες, ως εκπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων, στο ετήσιο προσκύνημα της Καππαδοκίας, γιατί το μονοπάτι που ανοίξατε, με κοπιώδη εργασία και υπομονή, ξεπερνώντας εμπόδια που για δεκαετίες υψώνονταν, δεν πρέπει να χορταριάσει.
Το προσκύνημα του πατριάρχη του Γένους στην αγιοτόκο γη είναι γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Αφορμή να αναζητήσουν και να μάθουν κι οι νεότεροι κάτοικοι την ιστορία του τόπου και την ανεξίτηλη βυζαντινή του κληρονομιά. Αλλά και έμμεση υπόμνηση προς τους ισχυρούς της γης για τον υπό εξαφάνιση χριστιανισμό της εγγύς Ανατολής. Η παρουσία σας εδώ είναι το κλειδί για το «μυστήριο» της Καππαδοκίας.
Για όλους εμάς, που οι ρίζες μας βρίσκονται σε αυτά τα βράχια, σε αυτά τα χωριά, σε αυτές τις εκκλησιές, η επιστροφή είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα ταξίδι. Είναι το ιερό καθήκον προς τους παππούδες μας, που πέθαναν με το παράπονο του ξεριζωμού, να διατηρήσουμε τη μνήμη ζωντανή.
Γιατί τι είναι ο άνθρωπος, το έθνος, ο πολιτισμός χωρίς μνήμη; Ένα φύλλο στον άνεμο των γεγονότων, ένα άθυρμα των καιρών, ένα κέλυφος χωρίς εσωτερικό περιεχόμενο. Και αυτός είναι ο κίνδυνος της εποχής μας. Ένας κόσμος χωρίς συνείδηση του παρελθόντος του, άρα και χωρίς συνείδηση του εαυτού του, και κατά συνέπεια χωρίς πυξίδα για το αύριο.
Εδώ στην Καππαδοκία, η ιστορία είναι παρούσα σε κάθε βήμα, αδιάψευστος μάρτυρας της μακράς πορείας της στον χρόνο. Και ανάμεσα στις λαμπρότερες στιγμές της η ανάδειξή της σε κέντρο της χριστιανοσύνης, καθώς η Καισάρεια ήταν η πρώτη στην ιεραρχία και κύρος μητρόπολη του Πατριαρχείου.
Εδώ θα ανθίσουν τα γράμματα ήδη από τα τέλη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Εδώ θα αναδειχθούν οι μεγάλοι πατέρες της Εκκλησίας με πρώτο τον Μέγα Βασίλειο, χορεία Μεγαλομαρτύρων όπως ο Μυροβλύτης Άγιος Αχίλλειος -προστάτης της Λάρισας- αλλά και σύγχρονοι Άγιοι των ημερών μας, όπως ο Άγιος Παΐσιος.
Η Καππαδοκία ήταν για αιώνες περίλαμπρο εκπαιδευτικό κέντρο, πηγή της χριστιανικής φώτισης, εκπαιδευτήριο ψυχών για όλη την χριστιανοσύνη. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Ορθοδοξία υψώθηκε στέρεα πάνω στους καππαδοκικούς πνευματικούς ογκόλιθους.
Και τα μεταγενέστερα χρόνια, η Καππαδοκία γεμίζει από χιλιάδες λαξευτές εκκλησίες. Η ανάπτυξη του ορθόδοξου μοναχισμού αντανακλά και την έντονη πνευματική κίνηση της περιοχής. Μετά από αιώνες, όταν θα έλθει εδώ ο μεγάλος μας ποιητής Γιώργος Σεφέρης θα γράψει συγκλονισμένος ότι είδε «τα αφιερώματα στο Θεό ενός σβησμένου κόσμου», και θα τον φέρει εγγύτερα στη βυζαντινή παράδοση.
Η ισχύς της ορθοδοξίας σε αυτό το σταυροδρόμι των πολιτισμών γέννησε και τους περίφημους ακρίτες, και ανάμεσά τους τον θρυλικό Διγενή όπως λέει και το τραγούδι
«Βασίλειος ο Διγενής και θαυμαστός Ακρίτης
Των Καππαδόκων το τερπνόν και πανθαλές τε ρόδον
ο της ανδρείας στέφανος, η κεφαλή της τόλμης».
Τα ρόδα της Καππαδοκίας συνέχισαν για αιώνες να δίνουν το άρωμά τους και σε χρόνια δίσεκτα. Περιδιαβαίνοντας τα σοκάκια στις ελληνορθόδοξες κοινότητες των Ρωμιών συναντάμε τα έντονα ίχνη αυτής της αλλοτινής παρουσίας.
Άνθρωποι της υπομονής και της εγκράτειας οι Ρωμιοί της καθ’ ημάς Ανατολής, όπως και όλος ο προσφυγικός ελληνισμός, υπέμειναν καρτερικά τα πρώτα δίσεκτα χρόνια της προσφυγιάς.
Όπως γράφει ο μεγάλος Φώτης Κόντογλου:
«Το πώς γεννήθηκα στά μέρη τής Ασίας, τό’ χω γιά πράμα βλογημένο καί δοξάζω τό Θεό γιά δαύτο. Μολαταύτα, βρεθήκανε ανθρώποι κακοί καί κακογεννημένοι, ψυχές φτωχές, νά γυρίσουνε τό καύχημά μου σέ κατηγόρια. Θέλανε νά αρνηστώ τή μάνα μου τήν Ασία, σέ καιρό πού αυτοί θρεφόντανε από τό πλούτος τής καρδιάς μου καί παίρνανε χαρά κ’ ελπίδα από τή φλέβα πού ανάβλυζε από τή βαθειά ρίζα μου».
Παρόλα αυτά, οι πρόσφυγες ρίζωσαν και πρόκοψαν στη νέα πατρίδα γιατί είχαν πίστη στο Θεό, και φιλότιμο.
Παναγιώτατε,
Όχι μακριά από το μέρος που βρισκόμαστε σήμερα, ιδιαίτερα αιματηρός είναι ο φόρος που πληρώνουν λαοί που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Δυστυχώς, η ανθρωπότητα αντί να οδεύει προς την αλληλοκατανόηση και την αλληλοβοήθεια σπαράσσεται εκ νέου από έριδες και ανταγωνισμούς. Ατελείωτα καραβάνια ανέστιων προσφύγων αναζητούν καταφύγιο από τις βόμβες και την παραφροσύνη του πολέμου.
Απέναντι σε όλες αυτές τις προκλήσεις η Ορθοδοξία, την οποία με τόση σωφροσύνη και συνέπεια υπηρετείτε, μπορεί να συνεισφέρει καταλυτικά, δίδοντας ελπίδα δια του ζώντος παραδείγματος στους απελπισμένους. Αυτό, άλλωστε, πράττετε με τις καίριες παρεμβάσεις σας, μεταφέροντας το πνεύμα τη καταλλαγής, της ανοχής, της συγκατάβασης, της χριστιανικής αγάπης.
Στις νέες γενιές που έρχονται, οφείλουμε να κληρονομήσουμε έναν κόσμο καλύτερο, που θα έχει μάθει να λύνει τις διαφορές του με τον διάλογο, και όχι με τα όπλα ή την απειλή τους, που θα έχει εμπεδώσει ότι η αλήθεια και όχι η ισχύς είναι η σημαντικότερη αξία. Κι ότι το παρελθόν δεν αλλάζει κατά το δοκούν στο παρόν για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα στο μέλλον.
Παναγιώτατε,
Στα χρόνια της ποιμαντορίας σας πράξατε πολλά. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η Οικουμενικότητα του Πατριαρχείου είναι αναμφισβήτητη. Η παρακαταθήκη που έχετε δημιουργήσει είναι ίσως νωρίς να αποτιμηθεί ολοκληρωτικά. Αυτό θα γίνει πολύ αργότερα, όταν θα ωριμάζουν οι καρποί των δένδρων που φυτέψατε και μεγαλώσατε. Η ευχή όλων μας είναι ο Θεός να σας έχει γερό για πολλά χρόνια για να ολοκληρώσετε το έργο που ξεκινήσατε.
Εύχομαι εν καιρώ να υπάρξει και δεύτερος τόμος των «Καππαδοκικών» με τις ομιλίες σας στα επόμενα ειρηνικά προσκυνήματα στην Καππαδοκία.
Ελπίζω να υπάρξουν σύντομα καλύτερες μέρες και για το πατριαρχείο μας, και για την ομογένεια, αλλά και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Και του χρόνου!»
