Κάθε μέρα το πρωΐ που πηγαίνω στο εργαστήριο η πρώτη μου δουλειά μετά
την καθιερωμένη selfie με το μίξερ είναι να δω τις παραγγελίες.
Ενίοτε, εκτός απο τις συνηθισμένες, είναι κάποιες σχετιζόμενες με τα
ήθη και τα έθιμα.
Για παράδειγμα τις μέρες που διανύουμε πριν πάμε στα πασχαλινά
τσουρέκια έχουμε τη γιορτή του Λάζαρου, με τις Λαζαρίνες, τα Λαζαράκια
κ.α.
Τι είναι τα Λαζαράκια;
Μοσχομυριστά ψωμάκια σε σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου που συμβολίζουν
την Ανάσταση.
Προσφέρονται στα κορίτσια που λένε τα κάλαντα της Άνοιξης, ανήμερα του Λαζάρου.
Τα κορίτσια αυτά λέγονται Λαζαρίνες.
Οργανωμένα σε ομάδες, έχοντας ενα ή περισσότερα καλάθια πλεγμένα με
λουλούδια, που τα φιλοτεχνούν την προηγούμενη μέρα, περιφέρονται στα
σπίτια του χωριού με ύμνους σχετιζόμενους με το Λάζαρο, την Ανάσταση,
την Άνοιξη.
Έθιμο με ρίζες στην αρχαιότητα, ύμνος στην αλλαγή της εποχής, με
πάμπολλες παραλλαγές απο γενιά σε γενιά, στις μέρες που πήρε τη
σκυτάλη ο Χριστιανισμός σχετίστηκε με την Ανάσταση του Λάζαρου. Έκτοτε
αναβιώνει σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, πάντα με πλείστες όσες
παραλλάσσουσες μορφές.
Τα μέλη ( δεσποινίδες – κυρίες ) του Χορευτικού Ομίλου Ξάνθης
αναβίωσαν τα τελευταία χρόνια τις Λαζαρίνες με κάθε μεγαλοπρέπεια.
Παρούσες στη Θεία Λειτουργία στον Ι. Ναό της του Θεού Σοφίας, χόρεψαν
αργότερα στον αύλιο χώρο, τραγουδόντας σχετικά παραδοσιακά άσματα.
Ανυπέρβλητη η συμβολή των Συλλόγων της λαογραφίας στη διατήρηση, τη
μεταλαμπάδευση παρόμοιων δρώμενων.
Παλαιότερα το έθιμο αναβίωνε απ άκρου σ΄άκρο της πατρίδας μας.
Στις μέρες μας σε ελάχιστες περιοχές.
Μεταξύ αυτών στο Δήμο Τοπείρου, σε κάποιους ακόμα της Θράκης. Τα
Λαζαράκια εδώ λέγονται Λαζάρηδες.
Οι νοικοκυρές τα ζυμώνουν το πρωΐ του Σαββάτου.
Τα παίρνουν ύστερα κοπέλες ντυμένες με φορεσιές όπου κυρίαρχη απόχρωση
είναι το κόκκινο χρώμα κρατώντας κούκλα ή κόπανο ή ρόκα τυλιγμένη με
πολύχρωμα κουρέλια μαζί με το καλάθι απο λουλούδια.
Περιφέρονται στα σπίτια τραγουδώντας: Βάγια βάγια του βαγιού τρώνε
ψάρια και κολιό και την άλλη Κυριακή τρών΄ το κόκκινο αυγό.
Το καλάθι γεμίζει με Λαζαράκια, φρούτα, καρπούς, ό,τι προαιρούνται οι κυράδες.
΄΄ Στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις…΄΄ .
Παραίνεση του Απόστολου Παύλου ( Θεσ. β΄ 2, 15 ).
Χρόνια σας πολλά, Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα.
Στέλιος Αρσενίου
