Στις 30 Μαρτίου 1822 (Μεγάλη Πέμπτη), ο Τούρκος Καρά Αλής βρισκόταν στις βόρειες ακτές της Χίου με ισχυρότατο στόλο 34 πλοίων (κατά τον ιστορικό Κουτσονίκα με 46), ενώ οι Ψαριανοί παρακαλούσαν το “Μινιστέριον των ναυτικών” «να ενεργήσει τα πάντα , όσον τάχιστα δια να μην απελπισθούν οι αδελφοί μας ,οι ευρισκόμενοι εις την Χίον , και ούτω χάσωμεν τοιαύτην αναγκαιοτάτην νήσον».
Οι φόβοι των Ψαριανών, που έσπευσαν μόνοι τους με 6 πλοία και πολεμοφόδια για να ενισχύσουν τους Χιώτες , δεν διαψεύσθηκαν .
Ο Τούρκικος στόλος βομβάρδισε προηγουμένως την πόλη της Χίου , αποβίβασε 7000 άνδρες που ενώθηκαν με τους ομοεθνείς τους που βγήκαν ορμητικά από το φρούριο όπου είχαν αποκλεισθεί απ τους Χιώτες και την Κυριακή 2 Απριλίου ημέρα του Πάσχα με ενισχύσεις από την απέναντι Μικρασιατική ακτή (κυρίως από τον Τσεσμέ), έσφαξαν χωρίς οίκτο περίπου 3000 , οι οποίοι κατέφυγαν στο Μοναστήρι του Άγιου Μήνα
Την άλλη μέρα τα Τούρκικα σκάφη επετέθησαν κατά του χωριού Άγιος Γεώργιος και έσφαξαν ακόμη 2300 Χιώτες επαναστάτες και Σαμιώτες μεταξύ των οποίων και τον Λυκούργο Λογοθέτη, Αρχηγό των Σαμιωτών.
Ο Καρά Αλής , μετά την νίκη του, ανακοίνωσε την χορήγηση αμνηστίας στους κάτοικους , υπό τον όρο ότι θα επέστρεφαν στις πόλεις και τα χωριά τους.
Ο Αυστριακός και ο Άγγλος Πρόξενος καθώς και ο Αναπληρωτής του Γάλλου ανέλαβαν να ενημερώσουν τον πληθυσμό για να επιστρέψει στις εστίες τους.
Κατά τον ιστορικό Σπηλιάδη «έδραμον εις τα όρη , εις τα παράλια και εις όλα τα μέρη κηρύττοντας αμνηστία , εκθειάζοντας την ευσπλαχνία των Τούρκων και προκαλούντες τους Χριστιανούς….». Οι κάτοικοι , έχοντες εμπιστοσύνη στους ξένους πρόξενους, άρχισαν να επιστρέφουν και να παραδίδουν τα όπλα των. Αφοπλισμένοι καθώς ήσαν δεν πίστευαν ότι οι Τούρκοι θα παρέβαιναν την υπόσχεση τους, δυστυχώς όμως η σφαγή η λεηλασία και οι εμπρησμοί που επακολούθησαν επιβεβαίωσαν πόσο βάρβαρος ήταν ο Τούρκος κατακτητής.
Περί 23000 Χριστιανοί δολοφονήθηκαν και 47000 αιχμαλωτίσθηκαν (οι υπόλοιποι έφυγαν με ψαριανά πλοία προς τις Κυκλάδες).
Η καταστροφή της Χίου συγκλόνισε όχι μόνο τον Ελληνισμό αλλά και τους λαούς όλης της Ευρώπης.
Οι εφημερίδες εξέφραζαν με άρθρα τον αποτροπιασμό τους για την εξολόθρευση του πληθυσμού, φυλλάδια και βιβλία κυκλοφορούσαν στην Αγγλια, Γαλλια και Γερμανία και οι φιλέλληνες προσπαθούσαν να συνεγείρουν την κοινη γνώμη για την περίθαλψη των θυμάτων.
Ο μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά φιλοτέχνησε ένα υπέροχο πίνακα που βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι και έχει τίτλο” Η σφαγή της Χίου”, όπου φαίνεται η βαρβαρότητα των Τούρκων και τα πτώματα των σφαγιασθέντων Χριστιανών. .
Αντγος ε.α.
Νικόλαος Φωτιάδης
Επίτιμος Υδκτης Δ’ ΣΣ
