Είναι παράδοση Εκκλησιαστική την επομένη κάθε δεσποτικής η θεομητορικής εορτής να τιμώνται τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην προλαβούσα εορτή.
Έτσι σήμερα γιορτάζουμε την σύναξη του Τιμίου Προδρόμου ο οποίος έγινε λειτουργός του μυστηρίου του βαπτίσματος στον Ιορδάνη.
Αν η Παρθένος Μαρία έγινε το όργανο του Θεού για την σάρκωση του Λόγου, ο Ιωάννης έγινε το όργανο για την βάπτιση του σαρκωμένου Υιού του Θεού. Ο Ιωάννης είναι ο «άγγελος» του Θεού που ήρθε να προαναγγείλει να εξαγγείλει την έλευση Του στον κόσμο.
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ο Θεολόγος μας λέει για τον πρωταρχικό ρόλο του Βαπτιστού: «Ούτος ήλθε ίνα μαρτυρήσει περί του φωτός». Η μαρτυρία του Ιωάννου έχει αξία γιατί το στόμα του είναι στόμα αληθείας. Δεν γνώριζε τι σημαίνει σκοπιμότητα, απόκρυψη, συσκίαση της αλήθειας. Δεν προσπαθούσε να είναι ευχάριστος, ήθελε να είναι αληθινός και όταν απευθυνόταν στους τελώνες και όταν απευθυνόταν στους στρατιωτικούς στο λαό και στους Φαρισαίους.
Η φωνή του Ιωάννου ήταν «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω». Έρημος πραγματική η περιοχή του Ιορδάνου. Άνθισε όμως η έρημος. Οι Άγιοι εποίκησαν την έρημο, την μετέτρεψαν σε πόλη. «Εξεπορεύοντο προς αυτόν Ιεροσόλυμα και πάσα η Ιουδαία» αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος. Ο Ιωάννης είναι η φωνή του Λόγου και παρουσιάζει τον Χριστό με τρεις εικόνες. Η μία είναι η εικόνα της αξίνας, ο Χριστός ήρθε να ξεριζώσει τα αγκάθια των παθών και να φυτεύσει τα άνθη των αρετών.
Η άλλη είναι η εικόνα με το φτυάρι. Ο Χριστός θα πάρει κάποια ημέρα φτυάρι και θα διαχωρίσει το άχυρο από το σιτάρι, τους δικαίους από τους αδίκους. Αλλά ο Χριστός, κατά τον Ιωάννη πριν αρπάξει την αξίνα της δυνάμεως και το φτυάρι της δικαιοσύνης θα σηκώσει τον Σταυρό της αγάπης. Βλέποντας τον Χριστό ο Βαπτιστής τον δείχνει ερχόμενον και λέει «Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτία του κόσμου.
Ο Ιωάννης δεν έμεινε για πάντα στην έρημο. Όταν ερημώνεται η κοινωνία από αγάπη και Αγιότητα τότε οι ερημίτες εποικίζουν τις πόλεις. Και ο Πρόδρομος βγήκε από την έρημο και ήρθε στην κοινωνία για να κηρύξει την μετάνοια. Και υπέγραψε το κήρυγμα με το αίμα του.
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 208η ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ 2018
Προς
Τον Ιερό Κλήρο
Και τον ευσεβή λαό
Της καθ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως
Αδελφοί μου αγαπητοί,
Με την εορτή της Συνάξεως του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, που σήμερα επιτελούμε, φθάνουμε στο τέλος του Αγίου Δωδεκαημέρου. Στο διάστημα αυτών των αγίων ημερών η Εκκλησία μας κάλεσε να ‘’διέλθουμε έως Βηθλεέμ’’, και να αντικρύσουμε μαζί με τους μάγους και τους ποιμένες τον Σαρκωθέντα και Ενανθρωπήσαντα Κύριο.
Την όγδοη ημέρα μετά την Γέννησή Του γιορτάσαμε την κατά Σάρκα Αγία Περιτομή του Κυρίου, η οποία αποτελεί απόδειξη της τέλειας ενσαρκώσεώς Του, όπως ακριβώς και η ψηλάφηση του Θωμά οκτώ μέρες μετά την Ανάσταση αποτελεί την απτή βεβαίωση της Αναστάσεώς Του. Την ίδια αυτή ημέρα γιορτάσαμε και την μνήμη του Ουρανοφάντορος Αστέρα της Καππαδοκίας, του Μεγάλου Βασιλείου. Οι δύο αυτές γιορτές μας εισάγουν και στο νέο έτος 2018, την έκβαση του οποίου με ελπίδα και πίστη αναθέτουμε στον Θεό.
Αυτή η ελπίδα στον Θεό γίνεται βεβαιότητα με την χθεσινή εορτή των Αγίων Θεοφανείων, την οποία ο λαός ονομάζει Φώτα, αφού βαπτιζομένου του Κυρίου εν Ιορδάνη ‘’η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις’’, φωτίζουσα όλη την κτίση.
Σήμερα, στα μεθέορτα της εορτής, τιμούμε τον Τίμιο Πρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου, ο οποίος υπηρέτησε το Μυστήριο του Βαπτίσματος εν Ιορδάνη. Ο Τίμιος Πρόδρομος, κατά την ιερή υμνογραφία της Εκκλησίας μας είναι η «φιλέρημος τρυγών», «της μετανοίας ο κήρυξ», ο «λύχνος του Φωτός», η «Φωνή του Λόγου». Τι θα είχε άραγε να πει σε εμάς η φωνή του Προδρόμου, σήμερα, που κλείνει το Άγιο Δωδεκαήμερο;
Σίγουρα θα είχε να κάνει έναν δύσκολο και μάλλον αρνητικό απολογισμό. Ιδιαίτερα μάλιστα για εμάς, τους χριστιανούς της Ξάνθης, οι οποίοι τον έχουμε και Πολιούχο, θα ήταν αρκετά καυστικός, αφού, ως ασκητής και Προφήτης, δεν ήξερε να μασάει τα λόγια του, αλλά κήρυττε πάντα την αλήθεια, για την οποία και ετμήθη την κεφαλή!
Οι αλήθειες, λοιπόν, που θα μας έλεγε είναι πικρές, αλλά οφείλουμε να τις ακούσουμε με προσοχή, ώστε να μην αγγίξουν απλά την ακοή μας, αλλά να εισέλθουν στα τρίσβαθα της ψυχής μας.
Κατά πρώτον θα μας εγκαλούσε για την υποκρισία μας να γιορτάζουμε οι περισσότεροι Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Τα δικά μας Χριστούγεννα, έστω κι αν λεγόμαστε Χριστιανοί, δεν ήταν Χριστούγεννα Εκκλησιαστικά. Ήταν απλά μία χειμωνιάτικη τεχνητή γιορταστική ατμόσφαιρα, μπας και αναθερμανθεί η εμπορική κίνηση. Ήταν μία ακόμη αφορμή για γλέντι, ξενύχτι και «ρεβεγιόν», ακριβώς την παραμονή της εορτής. Σε άλλες εποχές, όχι πολύ παλιά, την ίδια αυτή ώρα οι πατεράδες και οι παππούδες μας νήστευαν, θυμιάτιζαν το σπίτι, έπεφταν από νωρίς για ύπνο, ώστε πριν ακόμα ξημερώσει να είναι στην Εκκλησιά την ολόφωτη, και μετά την Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία έστρωναν το γιορτινό τραπέζι. Εμείς σήμερα με το γλέντι και την διασκέδαση της Παραμονής των Χριστουγέννων σκοτώνουμε την γιορτή και αποτυγχάνουμε να συναντήσουμε τον Χριστό. Όμως τα Χριστούγεννα χωρίς των Χριστό γίνονται απλά ένα γλέντι, που στο τέλος αφήνει όχι χαρά, αλλά θλίψη, που στην εποχή μας έχει γίνει κατάθλιψη αφού στην εποχή μας, έχοντας περιορίσει την χαρά μόνο στο επίπεδο της αισθησιακής απόλαυσης, δεν μπορούμε να χαρούμε αληθινά. Η Εκκλησία αυτή την αληθινή χαρά θέλει να αναδείξει, που είναι πάνω από την απόλαυση, που ξεπερνά την ικανοποίηση και που πραγματοποιείται μόνο στο χώρο των αληθινών διαπροσωπικών σχέσεων.
Θα μας τόνιζε ακόμη ο Τίμιος Πρόδρομος, την ανάγκη για μετάνοια, για αλλαγή δηλαδή και διόρθωση του νου και της νοοτροπίας μας. Θα μας καλούσε ακόμη και σήμερα, που το Άγιο Δωδεκαήμερο κλείνει, να νοιώσουμε πως οι ημέρες αυτές ήταν για εμάς μία χαμένη ευκαιρία να ανακαλύψουμε την σημασία του Γεγονότος της Ενσάρκωσης του Κυρίου, για τη δική μας ζωή και χαρά.
Με αυτή την αίσθηση της απώλειας της μίας και μοναδικής δυνατότητας ζωής, που απορρέει από την παρουσία του Χριστού μέσα στον κόσμο, μπορούμε να πορευθούμε όλο τον χρόνο, με την προσδοκία ότι το Άγιο Δωδεκαήμερό του νέου έτους 2018 θα έχουμε εκείνο τον μετανοημένο και καθαρό νου, ώστε να γιορτάσουμε την παρουσία του Θεού μέσα στην Αγία μας Εκκλησία, στην ολόφωτη λατρεία της, στην μυστηριακή ατμόσφαιρα της Χάριτος, όπου η χαρά είναι άληκτη και αναφαίρετη.
Αυτά, νομίζω ότι θα μας έλεγε με ελεγκτική αγάπη ο σήμερα τιμώμενος Τίμιος Πρόδρομος, αγαπητοί αδελφοί. Οφείλουμε όλοι να τον ακούσουμε, ώστε να μην ζήσουμε άλλη φορά Χριστούγεννα χωρίς Χριστό και Φώτα χωρίς το Φως, αλλά φωτισμένοι με Φώτα Ολόφωτα ελπίδας και ζωής.
Διάπυρος προς τον εν Ιορδάνη Βαπτισθέντα Κύριον ευχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Ο ΞΑΝΘΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΕΩΡΙΟΥ
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
