Στο πλαίσιο ερώτησης που υπέβαλαν οι βουλευτές κ.κ. Ντόρα Μπακογιάννη και Κατερίνα Παπακώστα σχετικά με το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έκανε γνωστά τα ακόλουθα:
Το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013, αφορούσε στην παροχή κινήτρων για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα, με στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών. Προκηρύχτηκε την 1 η Φεβρουαρίου 2011 και άρχισε να υλοποιείται τον Ιούλιο του 2011, με αρχικό προϋπολογισμό 396 εκ. ευρώ (241 εκ. ευρώ από το Ταμείο «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» και 155 εκ. ευρώ από το Πρόγραμμα «Άμεσης Ενίσχυσης»). Τον Νοέμβριο του 2013 αυξήθηκε το Πρόγραμμα Άμεσης Ενίσχυσης, το οποίο ανήλθε στα 307.200.000 ευρώ.
Έως 31.12. 2015, τελευταία ημέρα επιλεξιμότητας δαπανών για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013, είχαν ενταχθεί σε Απόφαση Υπαγωγής 50.041 αιτήσεις ωφελουμένων συνολικού Π/Υ 521,5 εκ. €. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν σταμάτησαν έγκαιρα το Πρόγραμμα με αποτέλεσμα την υποβολή μεγάλου αριθμού αιτήσεων που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν άμεσα λόγω εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων από τις αρχές του 2014.
Εντός του 2016, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προέβη στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διασφαλιστούν εθνικοί πόροι (από αδιάθετα δικαιώματα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου καθώς μέρος από τα ανακυκλούμενα κεφάλαια του «Ταμείου Εξοικονομώ κατ’ Οίκον») και προχώρησε στη χρηματοδότηση 8.518 αιτήσεων ωφελουμένων, συνολικού Π/Υ 96,1 εκ. € από τις 35.185 αιτήσεις του Προγράμματος που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα.
Στην Προγραμματική Περίοδο 2014- 2020, η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων μέσω δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας αναδεικνύονται ως βασική προτεραιότητα. Σύμφωνα με τα εγκεκριμένα Επιχειρησιακά Προγράμματα και την εξειδίκευση αυτών, οι διαθέσιμοι πόροι για εξοικονόμηση ενέργειας σε κατοικίες ανέρχονται σε περίπου 292,2 εκ. €, σε όρους δημόσιας δαπάνης (248,1 εκ. € από το ΕΠΑΝΕΚ – Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» και 44,1 εκ. € από τα ΠΕΠ- Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα).
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, τους παράγοντες της αγοράς αλλά και λοιπούς συντελεστές του Προγράμματος, προχωράει στις βελτιώσεις που απαιτούνται προκειμένου η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων εκ μέρους των πολιτών να γίνει απλούστερη, η συνολική διαδικασία ταχύτερη καθώς και να δίνεται η δυνατότητα αίτησης στο Πρόγραμμα χωρίς υποχρεωτική λήψη δανείου. Στόχος του νέου Προγράμματος είναι η μείωση της γραφειοκρατίας και η ελαχιστοποίηση του χρόνου αναμονής τελικών εκταμιεύσεων, λαμβάνοντας ταυτόχρονα μέριμνα ώστε οι προδιαγραφές και οι διαδικασίες υλοποίησης του Προγράμματος να πληρούν τους κανόνες διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης που επιβάλλει το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο. Σύμφωνα με την πολιτική που ασκεί το Υπουργείο, οι όροι του νέου Προγράμματος θα αναπροσαρμοστούν στη λογική της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος και θα διασφαλίζεται παράλληλα ότι οι πόροι θα αφορούν αφενός στους πολίτες που δεν μπορούν από μόνοι τους να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας τους, αφετέρου στις πιο ενεργοβόρες κατοικίες, δηλαδή αυτές που απαιτούν μεγάλα ποσά για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών. Επίσης, στο νέο Πρόγραμμα θα υφίσταται μέριμνα ώστε να αποκλείονται οι υπερτιμολογήσεις, οι εισαγωγές μη πιστοποιημένων προϊόντων καθώς και η μαύρη εργασία.
Ο σχεδιασμός του νέου Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» για την Προγραμματική Περίοδο 2014- 2020 βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης και έχουν δρομολογηθεί οι απαιτούμενες ενέργειες για την προκήρυξη του, η οποία αναμένεται εντός του Α’ εξαμήνου του 2017.
Στο νέο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 θα υπάρχουν νέοι όροι και προϋποθέσεις που προβλέπουν οι νέοι κανονισμοί, κυρίως όσον αφορά τον ενεργειακό στόχο, και νέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία. Κατά συνέπεια θα πρέπει να ακολουθηθεί νέα διαδικασία υποβολής αίτησης, ώστε όλοι οι πολίτες να έχουν ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες υπαγωγής της αίτησής τους στο νέο πρόγραμμα.
