Όλα τα είχε στο πατρικό του σπίτι ο νέος της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής. Και άνεση και πλούτη και στοργή πολλή. Κι όμως όλα του φαίνονταν στενά και μονότονα κι η πατρική αγάπη σκλαβιά. Γι’ αυτό τελικά απαίτησε απερίφραστα το μερίδιο της κληρονομιάς. «Πατέρα, δος μου ότι απ’ την περιουσία σου μου αναλογεί. Κι’ υστέρα από λίγες μέρες μάζεψε τα πάντα και ταξίδεψε σε χώρα μακρινή. Εκεί σπατάλησε την περιουσία του ζώντας άσωτα, σπάταλα».
Η σημερινή παραβολή αποκαλύπτει τη βαθύτερη φύση της αμαρτίας, που είναι η ανταρσία του ανθρώπου κι η τελική παραπλάνησίς του. Στον παραλογισμό αυτόν του ασώτου τα πράγματα έχουν χάσει τις ορθές σχέσεις κι αναλογίες τους. Η αμαρτία παίρνει το πινέλο της φαντασίας και αλλοιώνει την όψη των πραγμάτων. Το λόγο και τις εντολές του Θεού τις παρουσιάζει σαν βαρειές αλυσίδες, τη θαλπωρή και την ειρήνη της χριστιανικής ζωής ανάξιες λόγου, την πείρα και τις συμβουλές των παλαιότερων απαρχαιωμένες αντιλήψεις. Το κυριότερο όμως, καταστρέφει την προσωπική σχέση με το Θεό-Πατέρα. Ο άνθρωπος απαιτεί άπ’ Εκείνον ο,τι μπορεί να πάρει, υγεία, δύναμη, μυαλό, δημιουργικότητα, απόλυτη ελευθερία, για να τα χρησιμοποιήσει μακρυά Του.
Πυρήνας της αμαρτίας είναι το σπάσιμο της προσωπικής επαφής με το Θεό, η περιφρονητική εκμετάλλευση της αγάπης Του. Θέλω τα πλούτη Σου, δεν θέλω Εσένα. Θέλω τα «αγαθά» Σου, όχι το πρόσωπό Σου. Κάθε πλήγμα κατόπιν στις ανθρώπινες σχέσεις είναι συνέχεια κι αποτέλεσμα του αφετηριακού αυτού τραυματισμού της αγάπης. Αργότερα οι φίλοι του θα του φερθούν όπως φέρθηκε στον Πατέρα του. Θα τον εγκαταλείψουν. Θέλουμε τα πλούτη σου όχι εσένα.
Την τραγικότητα της καταστάσεως αυτής αποκαλύπτει η παραβολή με ήρεμο τόνο, όταν στη συνέχεια αναφέρει, «εις εαυτόν δε ελθών». Μέχρι τότε δηλαδή ο νεώτερος γιος ήταν «εκτός εαυτού», βρισκόταν σε μία κατάσταση παρανοϊκή. Η διάσπαση της προσωπικότητος, η τρέλα σε ποικίλες μορφές, συμπορεύεται με την αμαρτία. Σε εποχή μάλιστα ανταρσίας κατά του Θεού όπως η δική μας γίνεται η χαρακτηριστικότερη όψη της ανθρώπινης ζωής.
Υπάρχει όμως κάτι ελπιδοφόρο σ αυτή την ανάλυση της αμαρτίας, το «εις εαυτόν δε ελθών». Ο άνθρωπος έχει όλα τα περιθώρια να ξεπεράσει το κύκλωμα της παραφροσύνης. Και ο άσωτος το ξεπέρασε. Ήλθε «εις εαυτόν». Βρήκε τον πραγματικό εαυτό του, ξαναβρίσκοντας την προσωπική σχέση με τον πατέρα του. Ας τον μιμηθούμε.
