Γράφει ο Μητροπολίτης Ξάνθης Παντελεήμων
Για όλες τις εποχές ο περί Σταυρού λόγος ήταν ένα πρόσταγμα δύσκολο και έκανε τους ανθρώπους να προβληματίζονται. Ιδιαίτερα όμως παρουσιάζεται βαρύς για τον άνθρωπο της εποχής μας, που ζει στην «κοινωνία της ευημερίας», που έχει θεοποιήσει την άνεση και την ασφάλεια. Γι’ αυτό όταν ο Κύριος λέγει: «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι», πολλοί αντιδρούν. «Η εποχή μας», παρατηρούν, «είναι σκληρή. Αν επιχειρήσεις να απαρνηθείς τον εαυτό σου, να παραχωρήσεις τα δικαιώματά σου, θα σε εκμεταλλευθούν και τελικά θα αποτύχεις».
Αυτές ακριβώς οι τοποθετήσεις είναι που σκανδαλίζουν τον πρακτικό άν-θρωπο. Αλλά γιατί τάχα να μας τρομάζει το εκ πρώτης όψεως παράδοξο; Υπάρχουν πολλές μεγάλες αλήθειες στη ζωή και την επιστήμη, που στο πρώτο τους άκουσμα ηχούν παράξενα. Απίθανα έμοιαζαν άλλοτε πολλά αυτονόητα της σημερινής εποχής: όπως, ότι μ’ ένα μικρό κουτί θα άκουγες και θα έβλεπες τι γίνεται μίλια μακρυά, ότι θα διέσχιζαν τους αιθέρες αεροπλάνα με τεράστιο βάρος και εκατοντάδες ανθρώπους. Το εκ πρώτης όψεως λοιπόν παράξενο κάθε άλλο παρά παράλογο είναι.
Ένα δεύτερο βασικό στοιχείο του «Σταυρικού Λογισμού» είναι ότι η απάρνηση πρέπει να συμπληρώνεται από μια αποδοχή. Είναι οι τραγικότητες της βιοπάλης, οι συγκεκριμένοι σταυροί που επιφυλάσσει ο ανθρώπινος βίος: αρρώστιες, αδικίες, θάνατοι, απογοητεύσεις και πίκρες από την πονηριά και τη σκληρότητα διαφόρων παραγόντων. Όλα αυτά θα χρειασθεί να μάθουμε να τα αποδεχόμαστε «εν ειρήνη και ελπίδι», μέσα στο φως της Αναστάσεως. Όποιος ακολουθεί τον Ιησού, έχει να κάνει μια πορεία, που ξεπερνά το σταυρό.
Στο Γολγοθά, όπως όλοι ξέρουμε, υπήρχαν τρεις σταυροί∙ οι δύο ήταν το τέρμα της πορείας δύο ληστών, ο μεσαίος ήταν απλώς ένα σταυροδρόμι. Η χάρις και η δύναμις του Σταυρού του Χριστού επηρέασε και μεταμόρφωσε τον έναν από τους δύο άλλους σταυρούς, κάνοντάς τον δια της μετανοίας «θύραν» του παραδείσου.
Ένα τρίτο στοιχείο του «Σταυρικού Λογισμού» είναι ότι η απάρνηση και η θυσία δε σημαίνουν παθητικότητα έναντι της ζωής. Η απελευθέρωση από το εγώ, για την οποία μιλά ο Χριστός, δεν αποτελεί αυτοσκοπό, δεν αποτελεί απάθεια σαν αυτή που συναντά κανείς ταξιδεύοντας στην Ινδία και την Άπω Ανατολή. Το ζητούμενο είναι να λυτρωθούμε από τον ατομισμό μας, για να δοθούμε ολοκληρωτικά στον Θεό, να «κοινωνήσουμε», να συμμετάσχουμε στη ζωή του Χριστού και να Τον ακολουθήσουμε σε μία πορεία αγάπης και μεταμορφώσεως του κόσμου.