Στα τέλη του 2015 κυκλοφόρησε το πέμπτο μυθιστόρημα του κοντοχωριανού μας Πασχάλη Μαγγίδη με τον τίτλο “Το Τίμημα”.
Η πνευματική διαδρομή του συγγραφέα ταυτίζεται με την περίοδο της λεγόμενης ‘κρίσης’, η επιστημονική του σκευή είναι οικονομική, η επαγγελματική του πορεία είναι ταυτισμένη με τα δημόσια οικονομικά. Άρα, ποιος καταλληλότερος να χειριστεί θέματα “κρίσης” στην ιδιωτική ζωή. Και, επιπρόσθετα, στα προηγούμενα τέσσερα μυθιστορήματά του άμεσα ή έμμεσα μιλούσε για τις δυσκολίες της νεοελληνικής κοινωνίας.
Ο Πασχάλης Μαγγίδης γεννήθηκε στο Χαϊδευτό της επαρχίας Νέστου Καβάλας, τελείωσε το τμήμα Οικονομικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, υπηρέτησε στο Υπουργείο Οικονομικών, απόπου συνταξιοδοτήθηκε με το βαθμό του Διευθυντή. Έλαβε δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στον τομέα της Δημόσιας Οικονομίας. Στα Γράμματα παρουσιάστηκε το 2010 στις εκδόσεις Ιωλκός, όπου εκδόθηκαν ως τώρα τα μυθιστορήματά του. Το 2013 τιμήθηκε για το πνευματικό του έργο από το Δήμο Νέστου.
Θα ρίξουμε μια ματιά στο προηγούμενο έργο του Μαγγίδη, που κατά κάποιο τρόπο αποτελεί τη βάση του πέμπτου νέου βιβλίου του.
Η ζωή δίνει πολλές ευκαιρίες. Θα υπάρξει κι άλλη. Την πόρτα δεν την κλείνει η ζωή, εμείς την κλείνουμε. Σ’ αυτή την περίπτωση η δυστυχία έχει δύο θετικά στοιχεία: να χτίσεις τη ζωή σου από την αρχή και να δεις τη ζωή με διαφορετικό μάτι (Δεύτερη Ευκαιρία, 2010).
Είναι πράγματι περίεργη και απίθανη η ζωή. Σου παίρνει πολλές φορές, αναίτια και ανεξήγητα, ό,τι πολυτιμότερο έχεις και κάποιες άλλες φορές, απρόσμενα, σου προσφέρει κάτι που σου δίνει νόημα για να συνεχίσεις (Στη χάση του φεγγαριού, 2011)
Είναι ο καιρός, που, σταθμίζοντας τα γεγονότα και τις ειδικές για τον καθένα συνθήκες ζωής, πρέπει οι άνθρωποι να κάνουν τις οριστικές τους επιλογές. Το παρελθόν όταν επιστρέφει δεν είναι πάντα για καλό…(Όταν το παρελθόν επιστρέφει, 2013)
Με τον έρωτα, την πιο μεγάλη δύναμη στη ζωή, οι άνθρωποι ξεπερνούν πολλές δυσκολίες κι αντιξοότητες. Υπάρχουν, όμως, κάποια περιστατικά, που σκοτώνουν τον άνθρωπο. Άλλοτε πάλι υπάρχει κάτι που γίνεται το προδρομικό γεγονός μιας βαθιάς κατάθλιψης που τον οδηγεί μέχρι και σε σκέψεις αυτοκτονίας. Θα βρει πάλι κάτι για να κρατηθεί στη ζωή. Τα έντονα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου οδηγούν στις δαιδαλώδεις διαδρομές του μυαλού (Καταχνιά και Ηλιοφάνεια, 2014).
Το πέμπτο μυθιστόρημα του Πασχάλη Μαγγίδη “Το Τίμημα” (εκδ. Ιωλκός, σελ. 335) αναφέρεται κατευθείαν στο πλέγμα προβλημάτων που συνδέονται με την “κρίση”: λειτουργία του καπιταλισμού και ηθική, σπουδές και εργασία, ψυχολογία του πτυχιούχου ανέργου, συμπεριφορά των εργοδοτών απέναντι στους εργαζόμενους με την απειλή της ανεργίας, αναζήτηση λύσεων από τους ανέργους στο εσωτερικό και εξωτερικό, ρόλος του έρωτα, της φιλίας, της οικογένειας στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής και δη της “κρίσης”.
Η αφετηρία και η διαδρομή του συγγραφέα, από την Ανατολική Μακεδονία στο Κέντρο, αποτυπώνεται στο νέο μυθιστόρημά του που θα επισήμανα ότι υπαρξιακά κλείνεται στο εξής απόσπασμα:
“Όλοι νομίζουμε ότι το καλό κρατάει για πάντα. Κι ακόμα, όταν ευημερούμε και είμαστε κι ευτυχισμένοι, δε σκεφτόμαστε καθόλου αυτούς που δυστυχούν. Νομίζουμε πως όλος ο κόσμος ζει σαν κι εμάς. Μόνον όταν και οι ίδιοι δυστυχήσουμε, βλέπουμε καθαρά γύρω μας” (σελ. 176).
Βαρύ το τίμημα – όποιος το καταλάβει – όποιος το βιώσει. Η κοινωνική συνοχή και η ατομική ευημερία πετυχαίνονται με την αυτογνωσία και την αλληλεγγύη. Ποιος ξέρει τι αξίζει και τι δεν αξίζει…
Θανάσης Μουσόπουλος
Ξάνθη, 1 Φεβρουαρίου 2016