Δέσμη αλλαγών που καθορίζουν νέες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για 3,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους σε ΙΚΑ, Δημόσιο, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ και ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών περιλαμβάνουν οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί μέχρι τώρα για το συνταξιοδοτικό σύστημα και αφορούν στην αύξηση των ορίων ηλικίας αλλά και στον υπολογισμό των συντάξεων για πλήρη και για μειωμένη σύνταξη.
Τα νέα όρια ηλικίας επηρεάζουν όλους τους ασφαλισμένους, με εξαίρεση ειδικές κατηγορίες όπως οι εργαζόμενοι με το καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών, είτε στον ιδιωτικό είτε στο δημόσιο τομέα, οι μητέρες και οι χήροι πατέρες με ανάπηρο τέκνο, εφόσον ανήκουν σε ταμεία του ιδιωτικού τομέα, ενώ την ίδια εξαίρεση από την αύξηση των ορίων ηλικίας διατηρεί ο ένας από τους γονείς στο Δημόσιο.
Ο χρόνος και η ηλικία της συνταξιοδότησης με τις αλλαγές που ήδη εφαρμόζονται καθορίζονται από τρεiς παράγοντες:
- Στην ηλικία που συμπληρώνουν οι ασφαλισμένοι πριν ή μετά τις 19/8/2015 που ισχύει ο νέος νόμος. Αν συμπληρώνουν πριν από το νόμο την ηλικία που θα μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη ή μειωμένη, δεν επηρεάζονται, αρκεί να έχουν και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, δηλαδή να έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης. Αν συμπληρώσουν μετά το νόμο, είτε την ηλικία είτε το συνολικό χρόνο ασφάλισης, τότε θα βγουν στη σύνταξη με τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας.
- Στο χρόνο ασφάλισης που έχουν συμπληρώσει ως τις 31/12/2012 ή μπορούν να συμπληρώσουν και τώρα εξαγοράζοντας «ένσημα» με πλασματικούς χρόνους παιδιών, σπουδών, στρατιωτικής θητείας, ανεργίας, κενών ασφάλισης, γονικής άδειας.
- Στο συνολικό χρόνο ασφάλισης που θα πρέπει να έχουν για να πάρουν σύνταξη με το νέο όριο ηλικίας που ισχύει ανά περίπτωση.
Τα νέα όρια ηλικίας για σύνταξη ανά ταμείο
ΙΚΑ-ασφαλισμένοι μέχρι 31/12/1992.
- Γυναίκες: Βασική προϋπόθεση είναι να συμπληρώνεται μέχρι το 2012 είτε η ηλικία των 55 ετών με 4.500 ημέρες ασφάλισης (είτε πριν είτε μετά το 2012) για τις γυναίκες προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη, είτε η ηλικία των 60 ετών προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα για πλήρη σύνταξη. Οσες είχαν συμπληρώσει το 60ό έτος μέχρι το 2012, δεν επηρεάζονται και μπορούν να αποχωρήσουν με τα παλιά όρια ηλικίας που είναι είτε το 61ο είτε το 62ο έτος. Αντίθετα, στη μειωμένη όσες είχαν το 55ο έτος αλλά από τις 4.500 ημέρες συνολικά δεν έχουν τις 100 ανά έτος την τελευταία 5ετία, παγιδεύονται και θα βγουν στη σύνταξη στην ηλικία που θα συμπληρώνουν τις 100 ημέρες ανά έτος στην τελευταία 5ετία.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που ήταν 55 το 2012 και είχε 5.000 ημέρες ασφάλισης, θα έβγαινε στη σύνταξη από τα 57 (μειωμένη) αν είχε 100 ημέρες ανά έτος στην τελευταία 5ετία πριν από την ηλικία συνταξιοδότησης. Δεδομένου ότι έκλεισε τα 57 το 2014, θα έπρεπε να έχει τις 100 ημέρες τα έτη 2009-2013. Αν δεν τις έχει, δεν θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί. Ετσι, αν συμπληρώνει τις 100 ημέρες στην πενταετία 2012-2016, θα συνταξιοδοτηθεί στα 59.
- Μητέρες: Βασική προϋπόθεση είναι να είχαν ανήλικο παιδί και 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ ως το 2012. Ετσι, κατοχυρώνουν τα όρια ηλικίας που ισχύουν μέχρι τις 18/8/2015 για πλήρη ή μειωμένη, αρκεί βέβαια να είχαν συμπληρώσει ένα από τα όρια αυτά για να μη θιγούν.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη με ανήλικο το 2011 και 5.500 ημέρες στο ΙΚΑ, παίρνει σύνταξη αν είχε συμπληρώσει ως τις 18/8/2015 το 52ο έτος για μειωμένη ή το 57ο έτος για πλήρη. Αν όμως συμπληρώνει τα 52 μετά τις 19/8/2015 τότε θα πάρει μειωμένη με το νέο όριο ηλικίας που για φέτος είναι το 55ο έτος.
Αντίστοιχα, αν συμπληρώνει το 57ο έτος μετά το νόμο θα συνταξιοδοτηθεί στα 58 και 3 μήνες. Αν δεν έχει τις 5.500 ημέρες το 2011, μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο (πλην παιδιών) γιατί αλλιώς θα πάρει σύνταξη στα 62 μειωμένη και στα 67 πλήρη ή στα 62 με 40 χρόνια ασφάλισης.
- Ανδρες και γυναίκες με 10.500 ημέρες ασφάλισης. Το κλειδί είναι να συμπληρώνουν τις 10.500 ημέρες ως το 2012, ώστε να αποφύγουν την απότομη αύξηση του ορίου ηλικίας από τα 58 και τα 59 στα 62, εφόσον οι 10.500 ημέρες συμπληρωθούν μετά το 2013.
Όσοι λοιπόν έχουν 10.500 ημέρες το 2010, και είναι 58 ετών πριν από το νόμο, σώζονται. Αν το 58ο έτος συμπληρωθεί φέτος μετά τις 18/8/2015, θα επιβαρυνθούν με ένα εξάμηνο και θα πάρουν σύνταξη το 2016 που θα γίνουν 58 ετών και 6 μήνες. Αν το 58ο έτος συμπληρωθεί το 2017, θα πάρουν σύνταξη στα 59 και 6 μήνες, δηλαδή το 2018 ή το 2019.
