Η παλαιά, παραθαλάσσια Εθνική Οδός προς Θεσσαλονίκη, είναι διανθισμένη με πλήθος αρχαιολογικών χώρων, λιγότερο ή περισσότερο γνωστών. Η Άργιλος, δυτικά των εκβολών του Στρυμόνα, στα σημερινά Ν. Κερδύλλια είναι ένας από αυτούς.
Η Άργιλος υπήρξε αποικία της Άνδρου, που ιδρύθηκε στα μέσα του 7ου αι. π.Χ. Τα μεταλλεία αργύρου του Δυσώρου, τα αγροτικά προϊόντα της θρακικής ενδοχώρας και το θαλάσσιο εμπόριο χάρισαν στην πόλη οικονομική ισχύ στα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια. Ωστόσο, η ίδρυση του μεγάλου οικονομικού κέντρου της Αμφίπολης υπήρξε πλήγμα για την Άργιλο, η οποία έκτοτε έχασε την δύναμή της και σιγά- σιγά έφθινε προς όφελος της αθηναϊκής αποικίας μέχρι που έπαψε να υπάρχει στα τέλη του 3ου αι. π.Χ.
Η ανασκαφή της Αργίλου είναι κοινό ελληνοκαναδικό πρόγραμμα σε εξέλιξη από το 1992 υπό την διεύθυνση των Ζήση Μπόνια και Ζάκ Περρώ, καθηγητή του πανεπιστημίου του Montreal. Σκοπός του προγράμματος είναι η κατανόηση της οργάνωσης των ελληνικών αποικιών στον θρακικό κόσμο και οι σχέσεις που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στους Έλληνες και τους Θράκες.
Στην πόλη έχει ερευνηθεί σημαντικό τμήμα του οικιστικού ιστού και ερευνήθηκαν ιδιωτικά και δημόσια κτίσματα, μεταξύ των οποίων μία μεγάλη εμπορική στοά στην παραλιακή ζώνη. Ίσως το πιο ενδιαφέρον κτίριο είναι ένα οίκημα στην ακρόπολη, όπου μετά την κατάληψη της πόλης από τον Φίλιππο Β’ είχε εγκατασταθεί ο μακεδόνας «εταίρος», έχοντας στην κατοχή του και την χώρα της Αργίλου.
Όλα αυτά θα τα ακούσουμε στη διάλεξη του Επίτιμου Εφόρου Αρχαιοτήτων Ζήση Μπόνια «Άργιλος. Αποικία Ανδρίων στην Θράκη του Αιγαίου» που θα γίνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων, το Σάββατο, 28 Μαρτίου, στις 8 μ.μ. Σας περιμένουμε λοιπόν, και, όπως πάντα, η είσοδος είναι ελεύθερη….