«Το Ημερολόγιο του Εύζωνα», είναι μια ιστορική επιβεβαίωση των πολεμικών γεγονότων μιας πολύ δύσκολης εποχής που σημάδεψε το μέλλον της χώρας μας (1919 – 1921), μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου του Εύζωνα, Χρήστου Δ. Αλεξόπουλου. Με κομμένη την ανάσα, παρακολουθεί κανείς σε επιβεβαιωμένες ημερομηνίες το αληθινό πρόσωπο του πολέμου, σε κείνες τις δύσκολες αλλά ιστορικές στιγμές, που σημάδεψαν την πορεία της χώρας μας. Είκοσι χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες έφυγαν με πλοία από το λιμάνι των Ελευθερών Καβάλας, για να πολεμήσουν τους μπολσεβίκους της Οκτωβριανής επανάστασης, αλλά γρήγορα κατατροπώθηκαν και υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν στην Ρουμανία. Από κει, με την καθοδήγηση και την ηγεσία του Νικολάου Πλαστήρα, του «Καραπιπέρ», όπως τον ονόμαζαν οι Τούρκοι, το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων, το «σεϊτάν ασκέρ» (με στρατιώτες κυρίως από την Φθιωτιδοφωκίδα) και τις άλλες δυνάμεις του Ελληνικού στρατού, πήρε μέρος στην Μικρασιατική εκστρατεία και στις επιχειρήσεις προς την Άγκυρα και έφτασε μέχρι το Καλέ Γκρότο, ανατολικά του Σαγγάριου. Με την κατάρρευση του μετώπου, τον Αύγουστο του 1922, υποχωρώντας συντεταγμένα, μάζεψε στρατιώτες από διαλυμένες μονάδες και προστάτευε τον άμαχο μικρασιατικό πληθυσμό, αλλά και τις μονάδες που υποχωρούσαν άτακτα.
Μέρα με τη μέρα, ο εύζωνας Χρήστος Δ. Αλεξόπουλος περιέγραφε στο ημερολόγιό του, με κάθε λεπτομέρεια, όλες τις ταλαιπωρίες, τις πολεμικές επιτυχίες και αποτυχίες, την πείνα, λόγω του ανύπαρκτου ανεφοδιασμού και τις κακουχίες. Συνέπεια αυτών είναι η έντονη καλλιέργεια του ενστίκτου επιβίωσης των στρατιωτών. Στα πλαίσια αυτά επινοήθηκαν διάφορα τεχνάσματα προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι αντίξοες και σκληρές συνθήκες του πολέμου. Στο ημερολόγιο αναφέρονται πράξεις οικονομικής εκμετάλλευσης των στρατιωτών, των κακουχιών και η αγωνιώδης αναζήτηση τροφής, εξαιτίας της αφόρητης πείνας. Ο τίτλος του άλλωστε “Τα βάσανα της Ροσίας” είναι χαρακτηριστικός. Οι στρατιώτες αρκετές φορές εμφανίζονται να αγανακτούν κατά του συνεχιζόμενου πολέμου. Δεν μπορούν όμως να αλλάξουν τη ροή των γεγονότων.
Πολεμικό Αρχείο 1919-1921. Από την Φθιωτιδοφωκίδα και την Καβάλα στην Οδησσό και τη Μικρά Ασία. Εκδόσεις ΞΥΡΑΦΙ, 2012 – Καβάλα. ISBN 978-960-89430-6-3 (Μαλακό εξώφυλλο). Σελ.: 267- Διάσταση 24×16εκ. Τιμή: 15,00 € (Η τιμή περιλαμβάνει Φ.Π.A. 6,5%).