Γράφει ο Μητροπολίτης Ξάνθης κ.κ. Παντελεήμων
Όλα τα είχε στο πατρικό του σπίτι ο νέος της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής. Και άνεση και πλούτη και στοργή πολλή. Κι όμως όλα του φαίνονταν στενά και μονότονα κι η πατρική αγάπη σκλαβιά. Γι’ αυτό τελικά απαίτησε απερίφραστα το μερίδιο της κληρονομιάς. «Πατέρα, δος μου ότι απ’ την περιουσία σου μου αναλογεί. Κι’ υστέρα από λίγες μέρες μάζεψε τα πάντα και ταξίδεψε σε χώρα μακρινή. Εκεί σπατάλησε την περιουσία του ζώντας άσωτα, σπάταλα».
Η σημερινή παραβολή αποκαλύπτει τη βαθύτερη φύση της αμαρτίας, που είναι η ανταρσία του ανθρώπου κι η τελική παραπλάνησή του.
Στον παραλογισμό αυτόν του ασώτου τα πράγματα έχουν χάσει τις ορθές σχέσεις κι αναλογίες τους. Η αμαρτία παίρνει το πινέλο της φαντασίας και αλλοιώνει την όψη των πραγμάτων. Το λόγο και τις εντολές του Θεού τις παρουσιάζει σαν βαρειές αλυσίδες, τη θαλπωρή και την ειρήνη της χριστιανικής ζωής ανάξιες λόγου, την πείρα και τις συμβουλές των παλαιότερων απαρχαιωμένες αντιλήψεις. Το κυριότερο όμως, καταστρέφει την προσωπική σχέση με το Θεό-Πατέρα.
Ο άνθρωπος απαιτεί άπ’ Εκείνον ό,τι μπορεί να πάρει, υγεία, δύναμη, μυαλό, δημιουργικότητα, απόλυτη ελευθερία, για να τα χρησιμοποιήσει μακρυά Του. Με δικά του κριτήρια. Δεν θέλει «πάρε-δώσε» με τον Πατέρα. Λες κι Αυτός, άπ’ τον οποίο πήρε τα αγαθά, να μην υπάρχει πια.
Η γεύση της χωρίς αγάπη μοναξιάς είναι πιο σκληρή από την ίδια τη στέρηση, τη ζωή πλάι στους χοίρους και τα ξυλοκέρατα.
Υπάρχει όμως κάτι ελπιδοφόρο σ αυτή την ανάλυση της αμαρτίας, το «εις εαυτόν δε έλθων». Ο άνθρωπος έχει όλα τα περιθώρια να ξεπεράσει το κύκλωμα της παραφροσύνης. Και ο άσωτος το ξεπέρασε. Ήλθε «εις εαυτόν». Βρήκε τον πραγματικό εαυτό του, ξαναβρίσκοντας την προσωπική σχέση με τον πατέρα του.
Μία υπέρβαση της ανθρώπινης φρενοβλάβειας της εσωτερικής διασπάσεως είναι σε τελευταία ανάλυση η μετάνοια. Επανεύρεση του αληθινού μας εαυτού μέσα στη σχέση αγάπης με τον Πατέρα.
Αυτές τις μέρες, στην αρχή του Τριωδίου εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Εκκλησία μας προτρέπει και πάλι, όλους όσους λίγο η πολύ απομακρυνθήκαμε, σε μία ειλικρινή μετάνοια. Μας καλεί στην επανεύρευση του αληθινού εαυτού μας, μέσα στην αγάπη του Θεού.