LIBERATION :ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ «ΣΩΣΤΗ ΚΙΝΗΣΗ»

LIBERATION COULISSES DE BRUXELLES  

Ελλάδα: Η ΕΡΤ ήταν «ο πιο  διεφθαρμένος και ο πιο δυσλειτουργικός οργανισμός στην Ελλάδα».

Το κλείσιμο μια και καλή της ΕΡΤ, της ελληνικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, που ανακοινώθηκε απότομα την Τρίτη από την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της δημοκρατικής Δύσης. Είχαν συμβεί ήδη χειραγωγήσεις της ραδιοτηλεόρασης από το κράτος, συχνά υπό μορφή μεταρρυθμίσεων, αλλά μία τελειωτική εκκαθάριση, ποτέ. Γιατί λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση ρισκάρισε να φανεί στα μάτια του κόσμου ως «δολοφόνος της ελευθερίας»; Η συγκίνηση σε όλη την Ευρώπη ήταν ανάλογη του συμβολισμού: η αστυνομία να ξηλώνει τις δημόσιες κεραίες αναμετάδοσης και οι δημόσιοι σταθμοί να σταματούν να μεταδίδουν γύρω στις 23.15.

Έστω και εάν ο συμβολισμός είναι μεγάλος, δεν μπορεί να συγκριθεί η Ελλάδα με τη Γαλλία ή τη Βρετανία. Η ΕΡΤ δεν είναι ούτε η France Television, ούτε το BBC: η ποιότητα και η ελάχιστη ανεξαρτησία δεν συναντιούνται στην ΕΡΤ, κάθε άλλο. Η ιδέα ότι η δημοκρατία απειλείται στην Ελλάδα λόγω της κατάργησης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης προκαλεί τα γέλια στο δημ/φο Γιάννη Πρετεντέρη (Το Βήμα και Τα ΝΕΑ, δύο εφημερίδες της αριστεράς): «κατά μέσο όρο, η ΕΡΤ, έχει το 4% της τηλεθέασης ανά σταθμό, δηλ. το 12% συνολικά για τους τρεις σταθμούς. Η δημοκρατία θα επιζήσει. Εξάλλου είναι πολύ διασκεδαστικό να δει κάποιος ότι αυτοί που ουρλιάζουν εναντίον του κλεισίματος της δημόσιας τηλεόρασης είναι οι ίδιοι που, ακόμη χθες, κατήγγειλαν ένα όργανο κυβερνητικής προπαγάνδας». «Δεν είναι το ίδιο σαν να καταργούταν το BBC»,  προσθέτει ο ιστορικός Νικόλας Μπλουδάνης: «η ΕΡΤ εξέφραζε τη μοναδική άποψη της εκάστοτε κυβέρνησης. Προσωπικά, είμαι πολύ ευχαριστημένος να μην πληρώνω πλέον για αυτό το πράγμα».

Ο Πρωθυπουργός, επιλέγοντας την ΕΡΤ, δεν κτύπησε στην τύχη: αυτή συμβολίζει όλα τα κακώς κείμενα στην Ελλάδα. «Είναι ο περισσότερο διεφθαρμένος και δυσλειτουργικός οργανισμός του κράτους», τονίζει ο Νικόλας Μπλουδάνης. Όλοι οι εργαζόμενοι «ήσαν πελάτες είτε του ΠΑΣΟΚ, είτε της Νέας Δημοκρατίας», αναγνωρίζει ο Φίλιος Στάνγκος, πρώην εργαζόμενος στην ΕΡΤ και σήμερα επικεφαλής του περιφερειακού δημόσιου σταθμού της Θεσσαλονίκης. Σε κάθε αλλαγή στην κυβερνητική πλειοψηφία, προσλαμβανόντουσαν οι φίλοι και βάζανε στο ντουλάπι τους παλιούς, με αποτέλεσμα το πολυάριθμο προσωπικό. «Η ΕΡΤ χρειάζεται εξυγίανση» συνεχίζει ο Στάνγκος: «πρόκειται για έναν αναχρονιστικό οργανισμό, εξαρτώμενο από την εξουσία, όπου οι καλύτεροι δεν έχουν θέση».

Η Ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να μεταρρυθμίσει αυτό το «τέρας της ΕΡΤ», σύμφωνα με την έκφραση του Γιάννη Πρετεντέρη: 2700 εργαζόμενοι, τρία κανάλια αναλογικά και 2 επιπλέον δορυφορικά, 25 ρ/σ. Μάταια τα ισχυρά συνδικάτα επαγρυπνούσαν. Από την αρχή της χρονιάς, η ΕΡΤ βρισκόταν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, τμηματικά για διάρκεια 11 εβδομάδων. «Δεν πιστεύω στα αλήθεια ότι η ΕΡΤ θα μπορούσε να μεταρρυθμισθεί συνεχίζοντας τη λειτουργία της», παραδέχεται ο Φίλιος Στάνγκος; «Έπρεπε να κλείσει και να δημιουργηθεί άλλος φορέας». «Θα είναι πιο εύκολο να επιλεγεί ποιος θα μπει στο μελλοντικό δημόσιο φορέα , επιλέγοντας μερικώς από το σύνολο των απολυμένων. Ο νέος οργανισμός θα πρέπει να έχει μάξιμουμ 1700 με 1900 εργαζόμενους, δηλ. ένα κέρδος 1000 θέσεων», συνεχίζει αυτός ο διευθυντής που πέτυχε να μεταρρυθμίσει το δικό του σταθμό. Γιατί δεν έγινε ποτέ λόγος για κατάργηση του δημόσιου φορέα: σύμφωνα με τον ελληνικό τύπο, η κυβέρνηση κατέθεσε ήδη ένα νομοσχέδιο  για τη σύσταση του νέου οργανισμού (ΝΕΡΙΤ) που θα ξεκινήσει τις μεταδόσεις από τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με τις εφημερίδες, Τα ΝΕΑ και το Έθνος, είναι ο Ιωάννης Τέντες, σημερινός εθνικός συντονιστής κατά της διαφθοράς και πρώην εισαγγελέας του Αρείου Πάγου που θα διευθύνει τον οργανισμό. Ένα αληθινό σύμβολο.

Για τον Φίλιο Στάνγκο θα είναι μια ευκαιρία «για να τεθούν όλα επί τάπητος».

«Μια χώρα των 11 εκατομμυρίων κατοίκων μπορεί να έχει την πολυτέλεια να διαθέτει 11 κανάλια ιδιωτικά εθνικής εμβέλειας; Είναι ένα σύστημα μη υγιές, να είναι αυτά τα κανάλια ιδιοκτησία επιχειρηματιών και να χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης στην κυβέρνηση. Και αυτό το σύστημα πιέζει επίσης και τα κανάλια, διότι κάθε χρόνο είναι υποχρεωμένα να ανανεώνουν την άδεια για να εκπέμπουν». Μένει να μάθουμε αν ο Σαμαράς θα έχει το πολιτικό κουράγιο να αντιμετωπίσει έναν επανασχεδιασμό του ελληνικού οπτικοακουστικού τοπίου και να αντισταθεί στο πειρασμό να τοποθετήσει τους κολλητούς του στον μελλοντικό δημόσιο τομέα.

Ούτως ή άλλως,  η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καμία σχέση στην απόφαση να κλείσει η ΕΡΤ, που είναι μια ελληνική επιλογή. Ωστόσο έχουν βρεθεί κάποιες ευγενικές ψυχές, ιδιαιτέρως στη Γαλλία που βλέπουν σε αυτήν την απόφαση  το χέρι της Τρόικας : σκεφτείτε αυτό το όργανο, που αποτελείται από εκπροσώπους της Ευρ. Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, που έφτασε στην Αθήνα για τον τριμηνιαίο έλεγχο τη Δευτέρα. Η «σύμπτωση» είναι πολύ καλή για να μην τροφοδοτήσει τη θεωρία της συνομωσίας…. 

Στην πραγματικότητα το μόνο πράγμα που απαιτούν οι Ευρωπαίοι, είναι το μαμούθ της δημόσιας διοίκησης να αδυνατίσει αυστηρά: στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη πλειοψηφία των δημοσίων υπαλλήλων έχουν προσληφθεί πάνω σε μία πολιτική βάση και όχι σύμφωνα με την ικανότητά τους και τις αληθινές ανάγκες του πληθυσμού.

Το Φεβρουάριο του 2012, ο πρώην πρωθυπουργός, ο σοσιαλιστής Γιώργος Παπανδρέου είχε εξάλλου παραδεχθεί επισήμως το νεποτισμό και τη διαφθορά του κράτους: «Το πολιτικό μας σύστημα είναι υπεύθυνο μαζικά  για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους που έχουμε προσλάβει με ρουσφέτι, τα προνόμια που έχουμε παραχωρήσει με νόμο, τις παράλογες απαιτήσεις που έχουμε ικανοποιήσει, τους συνδικαλιστές και τους επιχειρηματίες που έχουμε προωθήσει και τους κλέφτες που δεν έχουμε κλείσει στη φυλακή».

Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι τελευταίες προσλήψεις συνέβαλαν στη δημιουργία μιας δημόσιας υπηρεσίας αναποτελεσματικής στην οποία δεν έχει καμία εμπιστοσύνη ο λαός (πράγμα που εξηγεί γιατί αρνούνται να πληρώσουν τους φόρους τους). Αλλά το ελληνικό κράτος αντιστάθηκε στα ευρωπαϊκά αιτήματα, επειδή δεν είναι εύκολο να διώξει τους έμπιστούς του. Αυτή τη φορά, η τρόικα δεν θέλησε να υποχωρήσει και απαίτησε έναν πρώτο ονομαστικό κατάλογο υπαλλήλων που επρόκειτο να απολυθούν.  Ο Σαμαράς, του οποίου η κυβέρνηση μόλις επέτρεψε στους υπουργούς του να κλείσουν με διάταγμα τις δημόσιες επιχειρήσεις που υπάγονται σε αυτούς, πήρε λοιπόν την απόφαση να κλείσει την ΕΡΤ, έναν αναποτελεσματικό οργανισμό, και να απολύσει- με αποζημίωση- τους 2656 μισθωτούς του (με συμβάσεις αορίστου και ορισμένου χρόνου). Πάντως οι επιλογές του Σαμαρά ήταν περιορισμένες, επειδή «το Σύνταγμα απαγορεύει την απόλυση δημοσίων υπαλλήλων», υπενθυμίζει ο ιστορικός Νικόλας Μπλουδάνης. «Το μόνο μέσο για να το επιτύχει ήταν να κλείσει τις υπηρεσίες στις οποίες ανήκαν, πράγμα που έκανε ο Σαμαράς. Σημειώνω παρεμπιπτόντως ότι είναι η πρώτη φορά που δημόσιοι υπάλληλοι ή υπάλληλοι που εξομοιώνονται με αυτούς θα βρεθούν στην ανεργία. Τα 1,6 εκατ. Ελλήνων ανέργων προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, επειδή δεν υπήρξε η θέληση να αγγίξουν την ιερή αγελάδα του δημόσιου τομέα, που αποτελείται από την πελατεία των πολιτικών κομμάτων. Αυτοί που πλήρωσαν το υψηλότερο τίμημα για τη σωτηρία της Ελλάδας, δεν είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι».

Τελικά, ο συντηρητικός Σαμαράς, έκανε αναμφίβολα μια σωστή κίνηση. Καταρχήν εμφανιζόμενος ως ο ισχυρός άνθρωπος της Ελλάδας: όπως ακριβώς ο Ρόναλντ Ρήγκαν ο οποίος αντιμετώπισε την απεργία των  ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας στις αρχές της δεκαετίας του ’80 αποφάσισε να τους απολύσει, έκανε το ίδιο πράγμα με την ΕΡΤ. «Ο Πρωθυπουργός έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της χώρας δείχνοντας την αποφασιστικότητά του να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις ανεξάρτητα από τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και όποιο και αν είναι το πολιτικό κόστος», γράφει η εφημερίδα  Καθημερινή. Ταυτόχρονα, σβήνει από τις μνήμες την αποτυχία, τη Δευτέρα, της πώλησης της εταιρείας αερίου ΔΕΠΑ στην Gazprom, κάτι που μπορεί να επιβαρύνει πολύ τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας. Κατόπιν πέτυχε να επιρρίψει έμμεσα την ευθύνη της επιλογής να κλείσει η ΕΡΤ στην Τρόικα με τη βοήθεια της αριστεράς που ενίσχυσε αυτή τη θεωρία. Κάτι που του επιτρέπει να χαλαρώσει τη θηλιά που σφίγγει την Ελλάδα, αφού οι Βρυξέλλες βρίσκονται πια σε δύσκολη θέση κατηγορούμενες ότι επιδιώκουν να περιορίσουν την ελευθερία του Τύπου. Τέλος, θέτοντας τους συμμάχους του, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, προ τετελεσμένων, τους προκαλεί να προχωρήσουν σε πρόωρες εκλογές τις οποίες φαίνεται σίγουρος ότι θα κερδίσει. Αν δεν το κάνουν, η αρχηγική του θέση επίσης θα ενισχυθεί. «Θέλησε μια  αποφασιστική  κίνηση», επιβεβαιώνει ο Πρετεντέρης. Θα την πετύχει;