13 ΜΑΪΟΥ 1982 – 2012 .
Γράφει ο Αντγος ε.α
Νικόλαος Φωτιάδης Επίτιμος Υδκτης Δ’ΣΣ.
Πέρασαν 30 χρόνια από τότε που η Δέσποινα Αχλαδιώτου, η γνωστή «Κυρά της Ρω», έφυγε για πάντα από κοντά μας. Η Ελληνίδα, σύμβολο αγνού πατριωτισμού, ηρωική μορφή που σημάδεψε τη σύγχρονη Ελληνική ιστορία του 20ου αιώνα, έχασε την τελευταία μάχη της με το θάνατο.
Στις 13 Μαΐου 1982 πέθανε σε νοσοκομείο της Ρόδου στα 92 της χρόνια, έχοντας παλέψει επί-τρεις μήνες με το χάρο, για να υποκύ¬ψει τελικά σε εγκεφαλικό επεισόδιο. Η τελευταία της επιθυμία της ήταν να ταφεί στο νησάκι που κατοικούσε από το 1927, στην ακριτική μας Ρω. Μετά την κηδεία της, που πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη, παρουσία του τότε Υφυπουργού Άμυνας κ. Αντώνη Δροσογιάννη στο Καστελόριζο, η σωρός της μεταφέρθηκε στην έρημη πια Ρω, για να ταφεί κάτω από τη σημαία για πάντα.
Η νησίδα Ρω, όπου ύψωνε την Ελληνική σημαία η Δέσποινα Αχλαδιώτου επί σαράντα χρόνια κάθε πρωί, βρίσκεται σε απόσταση 3 περίπου ναυτικών μιλίων βόρεια του Καστελόριζου και έχει έκταση μόλις 1.460 τ.μ με μήκος ακτών 8,682 μ. Πάνω στο νησάκι υπάρχει ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο και μόλις δυο μικρά σπιτάκια με παράπλευρα κτίσματα που τροφοδοτούνται σε βρόχινο νερό από το μοναδικό πηγάδι τους.
Το 1927 εγκαταστάθηκαν στη Ρω μόνιμα ο Κώστας και η Δέσποινα Αχλαδιώτου, για να ασχοληθούν με τη κτηνοτροφία εντελώς μόνοι τους μέχρι το 1940. Τη χρονιά εκείνη όμως αρρώστησε βαριά ο Κώστας Αχλαδιώτης. Η φωτιά που άναψε η γυναίκα του, για να ειδοποιήσει με σινιάλα καπνού τους Καστελοριζιούς και τους παραπλέοντες ψαράδες, δεν έγινε δυστυχώς εγκαίρως αντιληπτή. Ο Κώστας, μοναδικός σύντροφος της μιας και δεν είχαν παιδιά, άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε μια ψαρόβαρκα που τον είχε παραλάβει καθυστερημένα, για να τον μεταφέρει στο γιατρό του Καστελόριζου. Η κυρά της Ρω φρόντισε μόνη της για την ταφή του συντρόφου της. Έπειτα, γύρισε πάλι στη Ρω, αυτή τη φορά με τη γριά μητέρα της, όπου πέρασε τα δύσκολα χρόνια της κατοχής. Εκεί θα παρέμενε ακλόνητος φύλακας η κόρη της Ρω, όπως την αποκαλούσαν οι Καστελοριζιοί, και θα προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Άόχου.
Η λεοντόκαρδη γυναίκα, άφοβη, με τη βροντερή φωνή και τη γοργή περπατησιά όπως την περιγράφει ο βιογράφος της Κυριάκος Χονδρός, δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησάκι της, ακόμα κι όταν το Καστελόριζο που βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το 1943, ερήμωσε σχεδόν από τους κατοίκους του, που έντρομοι οι περισσότεροι εξαναγκάστηκαν στο δρόμο της προσφυγιάς.
