Ρεπορτάζ Μαίρη Δαληκριάδου
Το μικρό γραφικό χωριό, που είναι συγχρόνως παραθαλάσσιο και παραλίμνιο, στα νοτιοανατολικά του νομού στα σύνορα των νομών Ξάνθης και Ροδόπης, είναι γνωστό εδώ και χρόνια στους ορνιθολόγους, ως εξαιρετικός τόπος παρατήρησης πουλιών. Ανάμεσα σε λιμνοθάλασσες, λιβάδια, δάσος και τη λίμνη Βιστωνίδα ο βιότοπος φιλοξενεί μια πλούσια ορνιθοπανίδα.
Η λίμνη συνολικής έκτασης 44.000 στρεμμάτων, ευλογημένος τόπος, πλούσιος σε αλιεύματα αλλά και καταφύγιο χιλιάδων φτερωτών επισκεπτών. Περισσότερα από 260 είδη πουλιών, έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή, από τα οποία 9 είναι παγκοσμίως απειλούμενα, όπως ο Αργυροπελεκάνος, η Νανόχηνα, η Κοκκινόχηνα, η Βαλτόπαπια, το Κεφαλούδι, ο Στικταετός, ο Βασιλαετός, το Κιρκινέζι και η Λεπτομύτα. Μοναδικό ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και το εκκλησάκι του μετοχίου της Μονής Βατοπεδίου, ο Άγιος Νικόλαος.
Μέχρι εδώ είναι η καλή πλευρά της ιστορίας όμως υπάρχει και η πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα διαφορετική για τους κατοίκους του Πόρτο Λάγος που κάθε ημέρα βλέπουν την περιοχή τους να ερημώνει.
Με μια σύντομη βόλτα στο χωριό γρήγορα ο επισκέπτης μπορεί να δει και μόνος του, την ζοφερή κατάσταση που επικρατεί. Στις 7:30 το απόγευμα κλείνουν όλες οι ψαροταβέρνες λόγω των εκατομμυρίων κουνουπιών και σκνιπών που τσιμπούν ανελέητα. Μόλις πέσει ο ήλιος οι κάτοικοι κλείνουν παράθυρα και παντζούρια για να γλυτώσουν από τα έντομα. Όσο αφορά στο αναψυκτήριο που βρίσκεται στην παραλία δεν λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια και βρίσκεται στο έλεος των τσιγγάνων και των Βουλγάρων που βρίσκουν καθημερινά μέρος για ύπνο. Με μια σύντομη βόλτα στο λιμάνι, εύκολα βλέπει κανείς μπροστά του, τα εγκαταλελειμμένα κτήρια του χωριού όπως το παλιό κτήριο του Λιμενικού ταμείου που πραγματικά αποκαρδιώνεται κάποιος βλέποντας να χάνεται η ιστορία της περιοχής αφού πρέπει άμεσα να συντηρηθεί για να αποτελεί κόσμημα για την περιοχή και όχι μέρος για τις αράχνες.
Εδώ και χρονιά στην είσοδο του Πόρτο Λάγος τα τοιχία του καναλιού έχουν πέσει μέσα στο νερό και έχουν διαλυθεί. Σε κάποιο σημείο μάλιστα κινδυνεύει να φύγει και ο δρόμος μέσα στο νερό.
Η λίμνη Βιστωνίδα, περιοχή προστατευόμενη από τη συνθήκη Ramsar, ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και ειδικά από την Ε.Ε, ως περιοχή ειδικής προστασίας της Ορνιθοπανίδας. έχει γίνει μια μικρή χωματερή αφού ο καθένας μπορεί και αφήνει ότι του είναι άχρηστο ειδικά στην είσοδο του Πόρτο Λάγος.
Η απογοήτευση είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των κατοίκων. Οι 110 κάτοικοι του χωριού βλέπουν καθημερινά τον προικισμένο από την φύση τόπο τους να ερημώνει αφού οι νέοι επιλέγουν να φύγουν από το χωριό αλλά και την ανάπτυξη (τουριστική, θρησκευτική και άλλα) να μην έρχεται. Και αναρωτιούνται θα νοιαστεί κάποιος άραγε για μας;
Στο Πόρτο Λάγος πριν από δυο χρόνια λειτουργούσε δημοτικό σχολείο με 18 μαθητές το οποίο έκλεισε.
Χωματερή έγινε σε κάποια σημεία της η λίμνη Βιστωνίδα αφού ο καθένας μπορεί και εναποθέτει ότι του περισσεύει όπως παλιά έπιπλα, μπάζα, σκουπίδια…
Το σημείο είναι από την είσοδο του Πόρτο Λάγος όπου είναι εμφανές το πρόβλημα με την καθίζηση και την απραξία μεγαλόπνοων έργων.
Το εγκαταλελειμμένο τουριστικό περίπτερο.
Πολλά κτήρια σαπίζουν στο λιμάνι.