ID
Γράφει ο Χρήστος Μιχ. Μιχαλόπουλος, Πρόεδρος Δικαστικών Επιμελητών Εφετείου Θράκης. Προδημοσίευση από το βιβλίο του «ΟΙ ΓΑΛΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ Το πέρασμα των Γαλατών από τον θρακομακεδονικό χώρο (3 ος π.Χ. αι.)», Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε., Θεσσαλονίκη 2010.
Πρόλογος
Τότε, μετά τις ραγδαίες νίκες του Αλεξάνδρου κατά των Σκυθών, Γετών και Τριβαλλών, κάνουν την εμφάνισή τους οι Γαλάτες. Είναι βέβαιο ότι οι Γαλάτες ήταν ήδη παρόντες στην περιοχή. Στην Βαλκανική Χερσόνησο οι Γαλάτες είχαν ήδη εγκατασταθεί από το πρώτο ήμισυ του 4 ου π.Χ. αιώνα, ενώ, από τα τμήματα που είχαν εγκατασταθεί στις παραδουνάβιες περιοχές, μερικά προχώρησαν ανατολικότερα και έφθασαν μέχρι την βόρεια ακτή του Ευξείνου Πόντου και την θρακική πόλη Ολβία. Τότε, η εμφάνιση των Γαλατών ίσως να προκάλεσε και την εγκατάληψη της περιοχής από τους ντόπιους πληθυσμούς.
Η εμφάνιση των Γαλάτων στον ελλαδικό χώρο
Η Ολβία βρισκόταν στη Σκυθία και υπήρξε σημαντικότατη ελληνική αποικία κατά την αρχαιότητα. Αυτή ιδρύθηκε το 650 π.Χ. από τους Μιλήσιους, όχι μακριά από τη θάλασσα, πλησίον του ποταμού Βορυσθένη, και γι αυτό ονομάσθηκε και Μιλητόπολις και Βορυσθενίς. Η θέση της γρήγορα την κατέστησε εμπορικό κέντρο, υπερέβη σε πλούτο όλες τις παράλιες πόλεις της περιοχής και έγινε το κέντρο διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού σ εκείνη τη μακρινή χώρα.
Οι Γαλάτες λοιπόν, που κατοικούσαν στα ανατολικά παράλια της Αδριατικής Θάλασσας και ήσαν τότε απασχολημένοι κατά των Ιλλυριών, βλέποντας την ισχύ του μακεδόνα βασιλιά, απέστειλαν το 335 π.Χ. στον Αλέξανδρο πρεσβεία. Ο μακεδόνας βασιλιάς τούς δέχθηκε φιλόφρονα και μετά από συμπόσιο συνομολόγησε μαζί τους φιλία. Τότε, κατά τη διάρκεια του συμποσίου, ο Αλέξανδρος ρώτησε τους Κέλτες τι φοβούνταν περισσότερο και αυτοί απάντησαν ότι φοβούνται μόνο να μη πέσει ο ουρανός στο κεφάλι τους.
Την ίδια περίπου περίοδο, δηλαδή μεταξύ 340- 315 π.Χ., οι Γαλάτες είχαν φροντίσει και είχαν συνάψει καλές σχέσεις με τον Πατράο, βασιλιά της Παιονίας. Η Παιονία ήταν αρχαία χώρα της Μακεδονίας που εκτεινόταν αρχικά στο μεγαλύτερο μέρος της, αργότερα δε περιορίσθηκε στις περιοχές του κάτω ρου των ποταμών Αξιού και Στρυμόνα. Η χώρα κατοικούνταν από το θρακικό φύλο των Παιόνων, διαιρεμένο σε πολλές φυλές.
Μετά τον θάνατο και του Αλεξάνδρου, φαίνεται ότι τα κελτικά φύλα των Βαλκανίων ξαναταράχθηκαν. Το 310 π.Χ. ο Μολίστομος, κάποιος κέλτης φύλαρχος, προκάλεσε μαζική μετακίνηση ιλλυρικού πληθυσμού προς τη βόρεια επικράτεια των Μακεδόνων, προκαλώντας στους τελευταίους μεγάλη αναστάτωση. Τελικά όμως οι Μακεδόνες κατάφεραν να αποκρούσουν την ιλλυρική εισβολή και να εκδιώξουν τους εισβολείς.
Τότε, στα τέλη του 4 ου αιώνα, η γαλατική παρουσία στις θρακικές πεδιάδες του κάτω Δούναβη ήταν έντονη, το πέρασμα δε του Δούναβη με την ανίσχυρη οχύρωση που κατέστρεψε ο Αλέξανδρος κατά την επίθεσή του εναντίον των Γετών πριν λίγα χρόνια, ελεγχόταν πιθανόν από τους Γαλάτες.
Τα αίτια των αναταράξεων και των μετακινήσεων των Γαλατών υπήρξαν πολλά. Οι σημαντικότεροι παράγοντες ήταν η αύξηση του πληθυσμού τους, η έλλειψη τροφών και εφοδίων, η πίεση των γερμανικών φυλών του βορρά, καθώς και η έλξη που ασκούσαν οι πλούσιες και ζεστές χώρες της Μεσογείου. Φυσικά δεν πρέπει να παραληφθει και το γεγονός ότι η εποχή του σιδήρου ευνόησε τις πολεμικές κατασκευές των Γαλατών, που τους κατέστησε αξιομαχότερους και ικανότερους στις με-τακινήσεις και τις συγκρούσεις.
Το 310- 309 π.Χ., οι Γαλάτες που ήσαν εγκατεστημένοι στις ανατολικές περιοχές του Δούναβη, πιεζόμενοι από άλλους λαούς της κεντρικής Ευρώπης, εισήλθαν στην Θράκη, ο δε Κάσσανδρος, οδηγώντας ο ίδιος τα μακεδονικά στρατεύματα, συγκρούσθηκε με αυτούς κοντά στον Αίμο, απωθώντας, έστω και προσωρινά, τις κελτικές ορδές.
Μετά το 283 π.Χ., τα αλλεπάλληλα κύματα εισβολέων από την Ιταλία κατέκλυσαν τις ιλλυρικές χώρες, με αποτέλεσμα οι Ιλλυριοί και οι Θράκες, οι Αυταριάτες, οι Δάρδανοι, οι Τριβαλλοί αρχικά και οι Παίονες, οι Αγριάνες και οι Γέτες στη συνέχεια, να μην μπορούν να ανακόψουν τον σφοδρό χείμαρρο των επιδρομέων στις χώρες τους. Η πτώση της μακεδονικής βασιλείας μετά τον Δημήτριο τον Πολιορκητή, οι αγώνες του Πύρρου, του Αντιγόνου και του Λυσιμάχου για τον σφετερισμό του θρόνου της, καθώς και οι πόλεμοι και οι εμφύλιες διαμάχες μεταξύ Λυσιμάχου και Σελεύκου, κλόνισαν τα βόρεια προπύργια του ελληνικού και ελληνιστικού κόσμου απέναντι στην ορμή των βαρβάρων του βορρά.
Με τον θάνατο του Λυσιμάχου το 281 π.Χ. κατέρρευσε το θρακικό κράτος του, την εξουσία του οποίου ανέλαβε ο Σέλευκος ο Νικάνωρ, ο οποίος προσάρτησε το ίδιο έτος την Θρακική Χερσόνησο στην εξουσία του, στο Βασίλειο των Σελευκιδών.
Η χαλαρή κυριαρχία, η συνεχής εναλλαγή της εξουσίας και η σύγχυση που επικράτησε στη Μακεδονία μετά την δολοφονία του Σελεύκου, έδωσαν την κατάλληλη ευκαιρία στους Γαλάτες για νέα εισβολή. Τότε άρχισαν και οι μεγάλες σε έκταση επιδρομές των Γαλατών, οι οποίοι δεν ήθελαν μόνο να λεηλατήσουν∙ έφερναν μαζί τους και τα γυναικόπαιδά τους με τα υπάρχοντά τους, πράγμα που σήμαινε ότι απέβλεπαν σε μία μόνιμη εγκατάσταση. Αυτή η γαλατική εισβολή είναι η δεύτερη επιδρομή ξένου φύλου στη Θράκη και στην Ελλάδα γενικότερα, μετά απ’ αυτήν των Περσών, πριν από διακόσια περίπου χρόνια.
