Η συχνότητα διάγνωσης νέων κρουσμάτων μελανώματος παρουσιάζει αύξηση κατά 3% έως 7%
Όλο και πιο «μελανός» ο ήλιος του καλοκαιριού. Ανησυχητική αύξηση έως και 7% κάθε χρόνο, στις νέες διαγνώσεις κακοήθους μελανώματος, π
αρατηρείται στη χώρα μας, ειδικά σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, από την αλόγιστη έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Γεγονός που δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο ακόμη και για την ίδια τους τη ζωή. Κηλίδες στο δέρμα που έχουν ασύμμετρο σχήμα, σαν γεωγραφικός χάρτης και αλλοιώσεις στο χρώμα και την υφή, πρέπει οπωσδήποτε να εξετάζονται από ειδικό δερματολόγο. Η εφημερίδα «Xanthinews», με αφορμή την έναρξη του καλοκαιριού, μίλησε με το Δερματολόγο Χοροζίδη, ο οποίος ανέφερε πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο του δέρματος, δηλαδή το μελάνωμα.
«Αν προλάβουμε το μελάνωμα σε αρχικό στάδιο, το θεραπεύουμε πλήρως»
Συχνά, η πρώτη ένδειξη για το μελάνωμα είναι αλλαγή στο μέγεθος, σχήμα ή χρώμα ενός σπίλου (ελιάς). Φυσιολογικά ένας σπίλος είναι ένα καφέ, σκούρο ή μαύρο σημάδι στο δέρμα. Μπορεί να είναι επίπεδος ή επηρμένος και το σχήμα μπορεί να είναι στρογγυλό ή οβάλ. Οι σπίλοι είναι συνήθως μικροί, μικρότεροι από 0,5 εκατοστό. Ένας σπίλος μπορεί να υπάρχει από τη γέννηση ή μπορεί να εμφανιστεί αργότερα, συνήθως τα πρώτα 10 χρόνια της ζωής. Πολλοί από τους σπίλους εξαφανίζονται σε μεγάλες ηλικίες. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν 10- 30 σπίλους στο δέρμα τους. Η μεγάλη πλειοψηφία από αυτούς είναι τελείως ακίνδυνοι. Μια αλλαγή πάντως σε ένα σπίλο είναι σημάδι ότι θα πρέπει να επισκεφτούμε έναν δερματολόγο. Φυσικά το μελάνωμα μπορεί να εμφανιστεί και σαν ένας καινούριος σπίλος. Το μελάνωμα στους άνδρες εμφανίζεται συχνότερα στον κορμό, στο κεφάλι και στο λαιμό. Στις γυναίκες εμφανίζεται συνήθως στους βραχίονες και στις κνήμες.
«Το σημαντικό με αυτόν τον όγκο είναι ότι, αν τον προλάβουμε στην αρχή, μπορούμε να τον θεραπεύσουμε πλήρως, ενώ αν τον αφήσουμε, τότε είναι πολύ επικίνδυνος, κάνοντας μεταστάσεις και γίνεται ανεξέλεγκτος. Επίσης ένα άλλο «καλό» του όγκου αυτού σε σχέση με άλλους, είναι ότι μπορούμε να το δούμε», ανέφερε ο κ. Χοροζίδης, καθησυχάζοντάς μας μερικώς. Το μελάνωμα είναι μια πάρα πολύ σοβαρή νόσος γιατί δίνει εύκολα μεταστάσεις σε άλλα όργανα του σώματος, μέσω του λεμφικού συστήματος. Αυτό το σύστημα αποτελείται από λεπτά αγγεία που σχηματίζουν δίκτυο όπως τα αιμοφόρα αγγεία, σε όλους τους ιστούς του σώματος. Τα καρκινικά κύτταρα, αποσπώνται από τον πρωτοπαθή όγκο και δια μέσου της λέμφου, του υγρού που περιέχουν τα λεμφικά αγγεία, φτάνουν στους λεμφαδένες. Ομάδες από λεμφαδένες βρίσκονται κυρίως στις μασχάλες, το λαιμό, τους βουβώνες και τη κοιλιά. Το μελάνωμα μπορεί επίσης να δώσει μεταστάσεις και μέσω του αίματος.
«Η κληρονομικότητα είναι παράγοντας μεγαλύτερης πιθανότητας εμφάνισης μελανώματος»
Ξέρουμε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου είναι ένας παράγοντας κινδύνου που αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από μελάνωμα.
«Οι άνθρωποι με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά, μπλε μάτια και γενικά ανοιχτόχρωμοι, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν μελάνωμα. Επίσης ο κίνδυνος ανάπτυξης μελανώματος είναι μεγαλύτερος σε ανθρώπους με δυσπλαστικούς σπίλους ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος ή σε αυτούς με μεγάλους σπίλους», δήλωσε ο κ. Χοροζίδης.
Μέτρα προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία
Τα ρούχα που φοράμε καθημερινά αποτελούν μια εξαιρετική ασπίδα προστασίας από τις ακτίνες του ήλιου. Οι νάιλον κάλτσες, φυσικά, επιτρέπουν την είσοδο πολλών βλαβερών ακτινών, ενώ τα παντελόνια με πυκνή ύφανση π.χ. τζιν, προσφέρουν μοναδική προστασία. Ένα καπέλο τζόκεϊ ή και ένα απλό καπέλο προστατεύουν το πρόσωπο και τα αυτιά των ατόμων που εργάζονται στο ύπαιθρο καθ όλη τη διάρκεια του έτους- το ίδιο ισχύει και για όσους επιδίδονται σε σπορ σε ανοικτό χώρο. Τα καπέλα είναι απαραίτητα για τα άτομα χωρίς μαλλιά, δεδομένου ότι η έλλειψη μαλλιών αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του δέρματος στο κεφάλι. Για τα άτομα με ανοικτό δέρμα, που σπάνια μαυρίζουν, συνιστάται ιδιαίτερα η χρήση των ρούχων ως μέσο προστασίας και η χρήση αντηλιακών προϊόντων (γαλάκτωμα, κρέμες, σπρέι κλ.π.), που να έχουν όμως τον κατάλληλο δείκτη προστασίας. Σημαντικό όπλο είναι και η αυτοεξέταση, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική, αλλά και η τακτική εξέταση από γιατρό κάθε 6 με 12 μήνες, δικαιολογείται ενδεχομένως μόνο σε ενήλικους με προσωπικό ιστορικό δερματικού καρκίνου και σε ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Η συστηματική εξέταση των παιδιών έχει μικρή χρησιμότητα, λόγω της πολύ μικρής συχνότητας εμφάνισης δερματικών όγκων σε παιδιά. Ωστόσο, σε ορισμένα σπάνια σύνδρομα, όπως στο σύνδρομο βασικοκυτταρικών σπίλων, σε μελαγχρωματική ξηροδερμία, καθώς και σε παιδιά με συγγενείς μελανινοκυτταρικούς σπίλους, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. Πρέπει να εξετάζονται οι λιγότερο εμφανείς περιοχές του δέρματος, όπως οι παλάμες, τα πέλματα, το κεφάλι, η περιοχή των γεννητικών οργάνων, οι δερματικές πτυχές κλπ.
Νίκος Βιδάλης
