Ζήτησα τη σημερινή συζήτηση με βαθύ αίσθημα ευθύνης απέναντι στο παρόν και το μέλλον του τόπου. Αποβλέπω σε μια ουσιαστική συζήτηση για την παγκόσμια οικονομική κρίση και τις συνέπειές της στην ελληνική οικονομία. Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό. Αφορά τη σφοδρότερη μεταπολεμική οικονομική κρίση που γνώρισε η ανθρωπότητα. Αφορά εξαιρετικά κρίσιμες περιστάσεις. Το τελευταίο που μπορεί να ενδιαφέρει σε μια τέτοια συζήτηση είναι να κερδίσουμε εντυπώσεις. Δεν προσφέρεται μια παγκόσμια οικονομική θύελλα ούτε για δημαγωγία, ούτε για άγονες αντιπαραθέσεις. Οι συνέπειες που προκαλεί απαιτούν στάση ευθύνης απ’ όλους. Απαιτούν δύσκολες αποφάσεις, συνεννόηση, αυτοσυγκράτηση. Απευθύνομαι σε όλους τους συναδέλφους. Απευθύνομαι σε όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες.
Διατρέχουμε μια πολύ δύσκολη χρονιά. Σε όλο τον κόσμο υπάρχει ραγδαία επιδείνωση στα οικονομικά δεδομένα. Σ’ ολόκληρη την Ευρώπη η ανησυχία εντείνεται ακόμη περισσότερο. Η χώρα μας δέχεται ολοένα και πιο έντονες επιπτώσεις. Δυνατότητα ασφαλούς πρόβλεψης δεν υπάρχει από κανέναν, ούτε για τη διάρκεια, ούτε για την ένταση της κρίσης. Σχεδόν κάθε μέρα διαπιστώνουμε πως τίποτα δεν είναι ίδιο με χτες. Αναδεικνύεται, άλλωστε, η αλήθεια αυτή από την αντίφαση ανάμεσα στα σημερινά φαινόμενα και όσα συνέβαιναν πριν από μόλις λίγους μήνες. Οι εξελίξεις σήμερα δεν έχουν καμιά σχέση με τα σημάδια της κρίσης, που εμφανίζονταν στο ξεκίνημά της. Όλοι οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί «εντόπιζαν» τότε τον κίνδυνο στη ραγδαία αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου, των πρώτων υλών και των βασικών τροφίμων. Έδειχναν ως κεντρικό πρόβλημα την άνοδο του πληθωρισμού και την έκρηξη της ακρίβειας. Σήμερα όλα αυτά αποτελούν παρελθόν. Η κρίση άλλαξε τροπή και πήρε ανεξέλεγκτη διάσταση. Οι κραδασμοί του χρηματοπιστωτικού συστήματος πέρασαν τον Ατλαντικό και έπληξαν ολόκληρη την Ευρώπη. Οι συνέπειες έγιναν από τη στιγμή εκείνη καταιγιστικές.
– Η εμπιστοσύνη στη διατραπεζική αγορά κλονίσθηκε.
– Η ρευστότητα στις οικονομίες περιορίστηκε.
– Η πραγματική οικονομία μπήκε σε τροχιά διαρκούς επιδείνωσης. Δημιουργήθηκε έτσι ένας φαύλος κύκλος με αρνητικές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο πιστωτικό σύστημα και την πραγματική οικονομία. Όλες οι χώρες δέχονται διαρκώς αυξανόμενες πιέσεις. Περιορίζεται η κατανάλωση, η παραγωγή, το εμπόριο, οι επενδύσεις, η κατασκευαστική δραστηριότητα, οι εξαγωγές, η ναυτιλία, ο τουρισμός. Οικονομικά μεγαθήρια καταρρέουν ή περιορίζουν τις δραστηριότητές τους. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις ασφυκτιούν. Οι απολύσεις εργαζόμενων παίρνουν μαζικό χαρακτήρα. Από μήνα σε μήνα, οι εκτιμήσεις για όλες τις οικονομίες αλλάζουν προς το δυσμενέστερο.
– Στην προηγούμενη έκθεσή της (το Νοέμβριο), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόβλεπε ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα καθηλωθεί στα όρια του μηδενός. Σήμερα προβλέπει μείωση δύο μονάδες πιο κάτω από το μηδέν.
– Πριν από λίγους μήνες, εκτιμούσε ότι στην Ευρώπη θα χαθούν, μέσα σε δύο χρόνια, περίπου δυόμισι εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Σήμερα εκτιμά ότι θα απολυθούν -μόνο φέτος- πάνω από τριάμισι εκατομμύρια.
– Στο τέλος του 2008, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας υπολόγιζε πως, μέσα στο χρόνο, θα χάσουν τη δουλειά τους περίπου 20 εκ. εργαζόμενοι. Σήμερα εκτιμά ότι θα απολυθούν έως και 51 εκ..
– Στις Ην. Πολιτείες, σε ένα χρόνο, χάθηκαν πάνω από 2,5 εκ. θέσεις.
– Στην Ιαπωνία, η ανεργία σπάει ρεκόρ 42 χρόνων.
– Στην Ισπανία μόνο τον τελευταίο χρόνο, έχουν χάσει τη δουλειά τους 1,3 εκ. εργαζόμενοι.
– Στη Γερμανία οι άνεργοι ξεπέρασαν τα 3 εκ., ενώ, παράλληλα, περικόπτονται και ώρες εργασίας.
– Στην Αγγλία, κάθε πέντε λεπτά ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο κηρύσσεται σε πτώχευση.
– Στη Ρωσία, μέσα σε 6 μήνες το νόμισμα έχασε το 30% της αξίας του, σε σχέση με το δολάριο.
– Τα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί από κυβερνήσεις μεγάλων χωρών (της Βρετανίας, της Γερμανίας, των Ην. Πολιτειών) αποδεικνύονται ανεπαρκή.
Οι Ην. Πολιτείες προωθούν νέα πακέτα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα, που αναμένεται να φτάσουν συνολικά τα δύο τρις δολάρια.
Η Βρετανία, πέραν των 250 δις στερλινών, ενισχύει τη ρευστότητα της οικονομίας της με άλλα 100 δις. Όλες οι κυβερνήσεις αναπροσαρμόζουν τα Σχέδιά τους. Έντεκα χώρες της Ε.Ε. (Γερμανία, Ολλανδία, Δανία, Ιρλανδία, Φιλανδία, Βουλγαρία, κ.ά.) έχουν ήδη υποβάλει αναθεωρημένα προγράμματα Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Σ’ αυτό το οικονομικό περιβάλλον είμαστε υποχρεωμένοι να κινηθούμε. Δεν μπορεί λοιπόν ούτε να αγνοούμε, ούτε να προσποιούμαστε πως αγνοούμε τις συνθήκες που διαμορφώνονται γύρω μας. Η παγκόσμια κρίση δεν θα ξεπεραστεί εύκολα. Δεν θα ξεπεραστεί γρήγορα.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα σε 14 μήνες, άλλαξε 4 φορές τις εκτιμήσεις για τις συνέπειες της κρίσης. Κάθε νέα εκτίμηση είναι πολύ δυσμενέστερη σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη. Για την Ευρωζώνη εκτιμά τώρα ότι θα υπάρξει σοβαρή οικονομική συρρίκνωση.
Για τη χώρα μας προβλέπει…
– ανάπτυξη, αλλά σε χαμηλούς ρυθμούς,
– διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος,
– μικρή αύξηση της ανεργίας.
Η Ελλάδα είναι μια από τις πέντε χώρες της Ευρωζώνης που προβλέπεται να διατηρήσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Προβλέπεται, επίσης, ότι θα έχει μικρότερο δημοσιονομικό έλλειμμα, αλλά και χαμηλότερη ανεργία από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα δεν έχει -δεν έχουμε- τα περιθώρια, που έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν έχουμε περιθώρια για δημοσιονομική χαλάρωση. Δεν έχουμε -οι πολιτικές δυνάμεις- περιθώρια για πλειοδοσία παροχών. Και αυτό εξαιτίας κυρίως της βαριάς κληρονομιάς των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους.
– Το δημοσιονομικό έλλειμμα, παρόλο ότι μειώθηκε στο μισό, είναι ακόμη μεγάλο.
– Το δημόσιο χρέος, αφού τριπλασιάστηκε από το ’80 έως το 2004, έγινε βραχνάς για την Οικονομία μας. Οφείλουμε όλοι να ξέρουμε ότι οι τόκοι που πληρώνουμε απορροφούν όλα τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Είναι η πιο μεγάλη πληγή της Οικονομίας μας. Μια πληγή που γίνεται βαθύτερη σε μια τέτοια παγκόσμια κρίση. Μια αδυναμία που απαιτεί να επιβεβαιώνουμε, διαρκώς, την αξιοπιστία της Οικονομίας μας. Απαιτεί υπευθυνότητα από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, από όλους τους επαγγελματικούς φορείς, από όλους τους κοινωνικούς εταίρους. Για το λόγιο αυτό απευθύνομαι σε όλους τους πολίτες.
ΣΧΕΔΙΟ ΜΕ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΟΥΣ ΑΞΟΝΕΣ
Στόχος μας είναι να περάσουμε τη διεθνή καταιγίδα, με τις λιγότερες επιπτώσεις. Στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πετυχαίνοντας υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, για να συγκρατηθεί η ανεργία. Στόχος μας είναι η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, ώστε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια καλύτερη επόμενη ημέρα. Η αβεβαιότητα του διεθνούς περιβάλλοντος απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση. Η ραγδαία αλλαγή δεδομένων απαιτεί ισχυρά ανακλαστικά και ετοιμότητα για νέες παρεμβάσεις -για βελτιώσεις, συμπληρώσεις, προσαρμογές- ανάλογα με τις εξελίξεις.
Το μήνυμα των καιρών είναι πιεστικό, για όλους. Ολόκληρος ο Κόσμος βρίσκεται σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν έκτακτες αποφάσεις. Χρειάζεται να δίνουμε έμφαση στις ανάγκες του σήμερα, αλλά χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι για το αύριο. Χρειάζεται να στηρίζουμε τις ευπαθείς ομάδες, αλλά χωρίς να ξεπερνούμε τις αντοχές της οικονομίας μας. Χρειάζεται να κινούμαστε με ευελιξία, αλλά σε στέρεους άξονες. Με αυτά τα δεδομένα και αυτές τις αρχές, διαμορφώσαμε, από την πρώτη στιγμή, το σχέδιό μας για την κρίση. Με αυτούς τους στόχους και μ’ αυτές τις αρχές επικαιροποιήσαμε και το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Υπολογίζουμε σοβαρά τη ραγδαία επιδείνωση του διεθνούς περιβάλλοντος. Συνεκτιμούμε τις επιδράσεις από την οικονομική στρατηγική μας. Κινούμαστε σταθερά σε τρεις άξονες: Ανάπτυξη. Δημοσιονομική Εξυγίανση. Στήριξη στους οικονομικά ασθενέστερους.
Ξέρουμε όλοι ότι η διεθνής θύελλα ασκεί ισχυρή πίεση και στους τρεις άξονες.
– Πιέζονται όλες οι οικονομικές δραστηριότητες. Ιδίως, μάλιστα, οι πυλώνες που σηκώνουν την ανάπτυξη της χώρας: Η ναυτιλία, ο τουρισμός, οι κατασκευές.
– Πιέζονται τα δημόσια οικονομικά. Διότι μειώνονται τα έσοδα και αυξάνονται οι ανάγκες για δαπάνες.
– Πιέζεται και η κοινωνική συνοχή. Διότι τα περιθώρια για τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων δεν είναι αυτά που θέλουμε.
Βασική επιδίωξή μας είναι η καλύτερη δυνατή ισορροπία ανάμεσα στους τρεις αυτούς άξονες. Ανατροπή του ενός θα συμπαρέσυρε και τους άλλους. Ανισορροπία ανάμεσά τους θα δημιουργούσε σοβαρούς κινδύνους στην ασφαλή πορεία της χώρας. Όλα αυτά σημαίνουν ότι το Σχέδιο πρέπει να έχει διττό χαρακτήρα: Κοινωνικό και οικονομικό. Αυτή είναι η επιλογή μας: Σχέδιο βασισμένο σε στέρεους άξονες. Με ξεκάθαρες αρχές. Με στόχο την ασφαλέστερη δυνατή έξοδο από την κρίση.
ΠΡΩΤΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Πρώτος άξονας του Σχεδίου μας είναι η διατήρηση της ανάπτυξης, έστω και με μειωμένους ρυθμούς, κατά τη δύσκολη αυτή χρονιά. Για το σκοπό αυτό δίνουμε προτεραιότητα…
– στο πρόγραμμα για τη ρευστότητα της Οικονομίας,
– στην ενίσχυση των τομέων και των κλάδων που πλήττονται περισσότερο,
– στην προώθηση νέων μεταρρυθμίσεων.
Σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα της Οικονομίας: Πρώτ’ απ’ όλα, ας μην ξεχνάμε το κλίμα που διαμορφωνόταν, αμέσως μετά την επέλαση της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
– Οι συμπολίτες μας αισθάνονταν ανασφάλεια για τις καταθέσεις τους.
– Οι δανειολήπτες περιέρχονταν σε ακόμη δυσκολότερη θέση.
– Οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ένιωθαν το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους.
Αναλάβαμε, από τους πρώτους στην Ε.Ε., πολιτική δέσμευση για την ασφάλεια των καταθέσεων.
Προχωρήσαμε στη νομική εγγύηση ποσού 100 χιλ. ευρώ, για κάθε καταθέτη, σε κάθε Τράπεζα.
Ασκήσαμε -και ασκούμε- αποφασιστικές παρεμβάσεις στις Τράπεζες για την άμεση εγκατάλειψη καταχρηστικών όρων.
Θέσαμε σε εφαρμογή νομοθετικό πλαίσιο που αποβλέπει, τόσο στη μείωση των επιτοκίων, όσο και στη συνέχιση της πιστωτικής επέκτασης. Στην πρώτη γραμμή βάλαμε τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και των νοικοκυριών που θέλουν να αποκτήσουν δικό τους σπίτι. Η εφαρμογή του προγράμματος είναι ήδη σε εξέλιξη. Η απόδοσή του στην πραγματική οικονομία απαιτεί χρόνο. Οι Τράπεζες οφείλουν να συμμορφωθούν στην τήρηση των υποχρεώσεών τους. Η Κυβέρνηση, σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, παρακολουθεί και εποπτεύει συστηματικά. Και ο έλεγχος αυτός θα είναι στενός, θα είναι συνεχής, θα είναι αυστηρός. Η Κυβέρνηση ανέλαβε την ευθύνη για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Το λέω, όμως, ξανά: Το πρόγραμμα αυτό δεν χαρίζει σε κανέναν, ούτε ένα ευρώ. Κάνουν λάθος όσοι προτίμησαν να διαστρεβλώσουν την αλήθεια. Κάνουν ζημιά στην πραγματική οικονομία όσοι επέλεξαν την ανευθυνότητα και την επιπολαιότητα στις κρίσιμες αυτές περιστάσεις.
Βασική πτυχή στον αναπτυξιακό άξονα του Σχεδίου μας είναι η στήριξη στους τομείς και τους κλάδους, που πλήττονται περισσότερο και, πρώτ’ απ’ όλα, στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις:
Βάλαμε σε εφαρμογή, για το σκοπό αυτό, μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας, πρόγραμμα πλήρους επιδότησης του επιτοκίου για δάνεια κεφαλαίου κίνησης και έχουν, ήδη, εγκριθεί, πάνω από 5,5 χιλ. αιτήσεις. Οφείλω, ωστόσο, να τονίσω ότι οι Τράπεζες υποχρεούνται να συμβάλουν στην ταχύτερη προώθηση του προγράμματος.
Ενεργοποιούμε, στο μεταξύ, νέες δράσεις του επιχειρησιακού προγράμματος Επιχειρηματικότητα – Ανταγωνιστικότητα, που φτάνουν το 1,3 δις ευρώ. Αφορούν, ανάμεσα στ’ άλλα, την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, είτε από νέους και γυναίκες, είτε σε περιοχές που πλήττονται περισσότερο, είτε από μικρές επιχειρήσεις.
Πρόσθετες δράσεις αναπτύσσονται σε ό,τι αφορά τον Τουρισμό, που δέχεται μεγάλη πίεση.
– Κατατίθενται, άμεσα, νομοθετικές ρυθμίσεις τόσο για τη μείωση του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων και του τέλους για τους Δήμους, όσο και για τη λειτουργική τακτοποίηση ξενοδοχειακών μονάδων. Παράλληλα:
– Επιδοτείται η πρόσληψη ανέργων σε εποχικές ξενοδοχειακές μονάδες, για να διευρυνθεί ο χρόνος της λειτουργίας τους.
– Ενισχύεται (κατά 20%) το πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού.
– Αυξάνονται οι δαπάνες για τη διεθνή προβολή της Χώρας.
Σε ό,τι αφορά τον Αγροτικό Τομέα:
Στεκόμαστε δίπλα στους αγρότες μας, που υπέστησαν σοβαρές ζημιές, αλλά με απόλυτο σεβασμό στη νέα ΚΑΠ. Κανένας, άλλωστε, δεν μπορεί να ξεχνά ότι στη νέα προγραμματική περίοδο οι αγρότες μας θα εισπράξουν, περίπου, 18 δις ευρώ για επιδοτήσεις, ενώ επιπλέον 4 δις ευρώ θα διατεθούν σε έργα αγροτικών υποδομών.
Στο μεταξύ, προχωρούμε, όπως, ήδη, εξαγγείλαμε, στην κάλυψη βασικών ζημιών του αγροτικού κόσμου σ’ ολόκληρη τη Χώρα. Και αυτό χωρίς διαχωρισμούς και χωρίς εξαιρέσεις.
Στη διατήρηση θετικών ρυθμών ανάπτυξης πρόκειται να συμβάλουν…
– η άμεση ενεργοποίηση προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
– Οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
– Η προώθηση επενδύσεων του Αναπτυξιακού Νόμου.
– Το πρόγραμμα δημοσίων έργων.
Υπογραμμίζω την κατασκευή μεγάλων εθνικών αξόνων, με συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και την αύξηση του εθνικού σκέλους των δημοσίων επενδύσεων.
Βασικό στοιχείο στον αναπτυξιακό άξονα του Σχεδίου μας είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων.
Ανάμεσα στ’ άλλα, προωθούμε διαδικασίες «μιας στάσης» για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων και στηρίζουμε την «πράσινη επιχειρηματικότητα». Έχει, ήδη, ψηφιστεί νόμος για τη διευκόλυνση των επενδύσεων στις Ανανεώσιμες Πηγές και προωθούνται δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Συνδυάζουμε την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος.
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ
Δεύτερος άξονας του Σχεδίου μας είναι η δημοσιονομική σταθερότητα. Η επιδείνωση των διεθνών οικονομικών μεγεθών συνεπάγεται, όπως άλλωστε και για πολλές άλλες χώρες, μείωση των δημόσιων εσόδων, αλλά και αυξημένες ανάγκες για κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες. Επακόλουθο της διπλής αυτής πίεσης είναι η διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Χρειάζεται επομένως να επιδιώξουμε συγκράτηση των δαπανών, αλλά και αύξηση των εσόδων. Η προσπάθεια αυτή δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε ευχάριστη. Είναι όμως απόλυτα αναγκαία για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Είναι απόλυτα αναγκαία για την αξιοπιστία της Οικονομίας μας. Σκοπεύουμε λοιπόν να συνεχίσουμε την προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση. Θέλουμε να προχωρήσουμε σταδιακά, αλλά και αξιόπιστα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά να κινηθούμε πιο γρόγορα. Να μειώσουμε τα ελλείμματα πιο γρήγορα, με πιο δραστικά μέτρα. Η διαβούλευση συνεχίζεται. Θέλω, ωστόσο, να υπογραμμίσω ότι δεν υπάρχουν για τη χώρα μας περιθώρια γενικής δημοσιονομικής χαλάρωσης. Επιλογή μας είναι να κινηθούμε, ταυτόχρονα, σ’ ένα τριπλό στόχο:
– Τη συγκράτηση των συνολικών δαπανών,
– την ανακατανομή των δαπανών και τη μείωση της σπατάλης,
– το δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Αναπροσαρμόζουμε τον τρόπο υπολογισμού του ΕΤΑΚ, ώστε να αποτραπούν αδικίες και να εξαλειφθούν τα τεχνοκρατικά εμπόδια, που διαπιστώθηκαν.
Παράλληλα, κρίναμε, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, αναγκαίο να ελαφρύνουμε τους ελεύθερους επαγγελματίες, επαναφέροντας το αφορολόγητο. Συγχρόνως, όμως, μεριμνήσαμε να μην υπάρξει απώλεια των εσόδων, που είχαν προϋπολογιστεί. Επιπλέον:
Δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Επικεντρώνουμε τους ελέγχους στις εστίες του προβλήματος.
Ζητούμε τη συνδρομή του πολίτη στην αντιμετώπιση νοσηρών φαινομένων και επίορκων λειτουργών. Ανοχή σε αντικοινωνικές συμπεριφορές δεν μπορεί να υπάρχει.
Σε ό,τι αφορά τη μείωση των δημόσιων δαπανών και το μηδενισμό της σπατάλης: Συνεχίζουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές, που παράγουν μόνιμα αποτελέσματα και θεσπίζουμε πρόσθετα αυστηρά μέτρα:
Πρώτον: Δημιουργείται ενιαία Αρχή καταβολής των αποδοχών όλων των δημοσίων υπαλλήλων και επιβάλλεται ανώτατο όριο στις αποδοχές διοικητικών στελεχών του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα.
Δεύτερον: Καταργούνται ή συγχωνεύονται, με εποπτεία της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης, οργανισμοί και επιχειρήσεις του Δημοσίου, προκειμένου να περιοριστεί η έκταση του Δημόσιου Τομέα.
Τρίτον: Συνεχίζεται το Σχέδιο για την εξυγίανση των ΔΕΚΟ, με δραστική περιστολή των λειτουργικών δαπανών τους. Επισπεύδεται η αναδιάρθρωση του ΟΣΕ.
Τέταρτον: Εφαρμόζεται, για πρώτη φορά, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Διοικητικής Μεταρρύθμισης, που στόχο έχει να μειώσει σημαντικά το κόστος της γραφειοκρατίας.
Πέμπτον: Εφαρμόζεται αυστηρός έλεγχος στις δαπάνες των ΟΤΑ, των Νοσοκομείων και των Ασφαλιστικών Ταμείων, με αυστηρές κυρώσεις για όσους δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
Έκτον: Μπαίνει σε πλήρη εφαρμογή το ολοκληρωμένο σύστημα προμηθειών στο ΕΣΥ.
Έβδομον: Περιορίζονται οι προσλήψεις, με εξαίρεση τους τομείς της Υγείας και της Παιδείας, έτσι ώστε να είναι συνολικά λιγότερες απ’ ό,τι οι συνταξιοδοτήσεις. Μειώνονται, επίσης, οι συνολικές δαπάνες για συμβάσεις έργου και συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο Δημόσιο.
Όγδοον: Περικόπτονται όλες οι ελαστικές δαπάνες και, πρώτ’ απ’ όλα, τα έξοδα για ταξίδια, δημόσιες σχέσεις, υπερωρίες, συμμετοχές σε επιτροπές. Σε όλα αυτά, είμαι απόλυτος. Το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί στο ακέραιο. Όλοι όσοι έχουν ευθύνη για την εφαρμογή του υποχρεούνται να τηρήσουν απόλυτα τις προβλεπόμενες πολιτικές. Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε παρεκκλίσεις. Ό,τι έχουμε πει θα γίνει. Ό,τι έχουμε δεσμευτεί θα εφαρμοστεί πλήρως!
ΤΡΙΤΟΣ ΑΞΟΝΑΣ:
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΣΘΕΝΕΣΤΕΡΟΥΣ
Η αντιμετώπιση των διεθνών επιπτώσεων στη Χώρα μας δεν μπορεί να πετύχει, παρά μόνο εάν βασίζεται σε ένα στέρεο Οικονομικό και Κοινωνικό Σχέδιο. Αυτό είπαμε από την πρώτη στιγμή και αυτό κάνουμε. Τρίτος άξονας του Σχεδίου μας είναι η στήριξη στους οικονομικά ασθενέστερους. Επικεντρώνουμε, κυρίως, σε δύο στόχους: Τη θωράκιση της απασχόλησης και τη στήριξη στις οικονομικά ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού.
Σε ό,τι αφορά την απασχόληση: Προτάσσουμε τις πολιτικές που αφορούν στη διατήρηση της ανάπτυξης και τη στήριξη των τομέων που πλήττονται περισσότερο.
Παράλληλα, επιστρατεύουμε ενεργητικές δράσεις και μετατρέπουμε το επίδομα ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης.
Στο μεταξύ, βάλαμε σε εφαρμογή στοχευμένες δράσεις με τις οποίες παρέχεται, μέχρι το τέλος του 2009, υποστήριξη σε 200 χιλ. ανέργους συμπολίτες μας να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Τέτοιες δράσεις είναι…
– η εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις,
– η επιχορήγηση για την πρόσληψη ανέργων,
– η στήριξη νέων ελεύθερων επαγγελματιών για ένα δικό τους ξεκίνημα,
– η ανάπτυξη ολοκληρωμένων παρεμβάσεων τοπικού χαρακτήρα, σε περιοχές με μεγαλύτερα προβλήματα ανεργίας.
Ταυτόχρονα, προωθούμε δομικές αλλαγές για την αντιμετώπιση χρόνιων αδυναμιών. Το νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα για την «Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού» δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σύνδεση της Εκπαίδευσης με τις ανάγκες της Εργασίας, αλλά και στην αναβάθμιση των ελέγχων απέναντι στην αδήλωτη εργασία. Είναι βασική προτεραιότητα για…
– την ενίσχυση του Ασφαλιστικού Συστήματος,
– την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και της φοροδιαφυγής,
– την ισότητα ευκαιριών.
Σε ό,τι αφορά τους συμπολίτες μας που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη: Κομβικό ρόλο αναλαμβάνει το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής που διαθέτει, ήδη, 450 εκ. ευρώ.
Ξεκίνησε ήδη η καταβολή του Έκτακτου Επιδόματος Κοινωνικής Συνοχής στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ, στους συνταξιούχους του ΟΓΑ, στους εγγεγραμμένους άνεργους, καθώς και σε άτομα με αναπηρίες.
Προετοιμάζεται η χορήγηση επιδόματος στεγαστικού δανείου στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ και τους επιδοτούμενους ανέργους.
Εφαρμόζονται, επίσης, πρόσθετα μέτρα για την προστασία των δανειοληπτών, που βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Η στήριξη της απασχόλησης και των οικονομικά ασθενέστερων είναι βασικός άξονας στο Σχέδιό μας. Γ’ αυτό, το Σχέδιό μας χαρακτηρίζεται από πολιτική, αλλά και κοινωνική ευθύνη. Είναι Σχέδιο εξόδου από την κρίση, με τις δυνατόν λιγότερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Τα προβλήματα που ανακύπτουν, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολλά και αλληλοεξαρτώμενα. Οξύνονται αστραπιαία και μεταδίδονται από χώρα σε χώρα. Οι επιπτώσεις στην Πατρίδα μας είναι, κατά συνέπεια, αναπόφευκτες. Είναι ολοένα και πιο έντονες.
Οφείλουμε λοιπόν να αναπροσαρμόζουμε τις δράσεις μας, ανάλογα με τις εξελίξεις. Οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να περιορίσουμε, όσο το δυνατόν, τις δυσμενείς επιπτώσεις. Οφείλουμε να συγκρατήσουμε τις διεκδικήσεις μας, αλλά και να ελέγξουμε τους τρόπους διεκδίκησης. Οφείλουμε να σκεφτούμε και το μέλλον. Γεγονότα, όπως οι βανδαλισμοί του Δεκέμβρη, αλλά και το κλείσιμο των δρόμων, τον περασμένο μήνα, πλήττουν σοβαρά την Οικονομία, βλάπτουν ολόκληρη την Κοινωνία, πληγώνουν την εικόνα της χώρας μας. Η πίεση του διεθνούς περιβάλλοντος εντείνεται. Οι δυσκολίες αυξάνονται.
Κατανοούμε τις ανησυχίες όλων των παραγωγικών και κοινωνικών ομάδων. Συναισθανόμαστε όσα βασανίζουν τους συμπολίτες μας, που δυσκολεύονται στην καθημερινότητά τους. Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίοι. Ξέρουμε τις ζημιές που υπέστησαν οι αγρότες μας. Καταλαβαίνουμε τον άνεργο, αλλά και τον εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, που ανησυχεί για τη δουλειά του. Η Κυβέρνηση υιοθετεί κάθε γόνιμη και ρεαλιστική πρόταση, απ’ όπου κι αν προέρχεται. Επιδιώκουμε σύνθεση απόψεων, μακριά από μονομέρειες και αγκυλώσεις. Δεν επιλέγουμε τις δράσεις μας, ούτε με ακραίες κρατικίστικες αντιλήψεις, ούτε με νεοφιλελεύθερες εμμονές. Δεν ωφελούν τα λόγια, παρά μόνο εάν εξειδικεύονται σε μέτρα και δράσεις.
Το επαναλαμβάνω: Σχέδιο χωρίς κόστος δεν υπάρχει. Μαγικές και ανέξοδες λύσεις δεν υπάρχουν. Και βέβαια, δεν συνιστούν λύση οι προτάσεις εκείνων -επιχειρήσεων ή συνδικάτων- που δεν κάνουν τίποτ’ άλλο, παρά μόνο να υποδεικνύουν τί πρέπει να κάνουν οι άλλοι γι’ αυτούς.
Δεν ισχυρίστηκα ποτέ ότι είναι επαρκείς οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν. Δεν αρνήθηκα λάθη και παραλείψεις. Δεν είπα, σε καμιά περίπτωση, πως όλα έγιναν τέλεια. Ένα θέλω να υπογραμμίσω: Η θύελλα αυτή απαιτεί, πάνω απ’ όλα, ρεαλισμό, ψυχραιμία, πειθαρχία. Οι ραγδαίες αλλαγές στο παγκόσμιο σκηνικό απαιτούν διαρκή ετοιμότητα για προσαρμογές. Η κρισιμότητα των περιστάσεων απαιτεί από το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα να συμπράξει ενεργά στην ενίσχυση της ρευστότητας της Οικονομίας, επεκτείνοντας τις πιστώσεις και μειώνοντας τα επιτόκια. Απαιτεί από τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τα προγράμματα που εφαρμόζονται για να διατηρήσουν το προσωπικό τους. Απαιτεί από τα συνδικάτα να συνειδητοποιήσουν τα πραγματικά προβλήματα για τους εργαζόμενους, να αποφεύγουν δράσεις που τα επιδεινώνουν, δράσεις που αυξάνουν -σε τελική ανάλυση- την ανεργία. Απαιτεί απ’ όλους τους δημόσιους λειτουργούς να σταθούν δίπλα στους πολίτες, δίπλα στους επενδυτές. Απαιτεί, προπάντων, από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να λειτουργούμε με υπευθυνότητα.
Η χώρα δεν αντέχει ανταγωνισμούς πλειοδοσίας. Η χώρα δεν αντέχει μετωπικές συγκρούσεις. Η χώρα δεν αντέχει επιπολαιότητες. Δεν μπορούμε να επιδοθούμε σε πλειοδοσία παροχών. Θα ήταν εμπαιγμός στους πολίτες. Δεν μπορούμε παρά να επικεντρώσουμε τις δράσεις μας στις συνέπειες της διεθνούς θύελλας, που φέρνουν τον Τόπο, που φέρνουν όλους τους πολίτες, σε πιο δύσκολη θέση.
Απόφασή μου είναι να προχωρήσουμε σταθερά, υπεύθυνα, ψύχραιμα. Θα έπρεπε, όμως –και πρέπει- η προσπάθεια εξόδου από την κρίση να αποτελεί κοινή θέληση όλων μας. Στο πρόσφατο μήνυμά μου, τόνισα την ανάγκη για συναίνεση, τουλάχιστον στα βασικά. Το επαναλαμβάνω: Δεν είναι ανάγκη να συμφωνούμε σε όλα. Δεν ζητώ να συμφωνούμε σε όλα. Αν δεν συντρέξουμε όλοι, τα πράγματα θα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Δεν νοείται να διαφωνούμε σε όλα. Δεν έχουμε αυτήν την πολυτέλεια. Το «όχι σε όλα» είναι αναντίστοιχο με τις προκλήσεις που δέχεται ο Τόπος. Προκλήσεις πολύ μεγάλες και κρίσιμες. Προκλήσεις που μας αφορούν όλους. Προκλήσεις που πρέπει να αναδείξουν τα καλύτερα στοιχεία μας. Που επιβάλλουν διαφορετικούς κώδικες συμπεριφοράς, που υπαγορεύουν νέες αντιλήψεις και νέες νοοτροπίες.
Το μέλλον της Κοινωνίας μας, το μέλλον της Πατρίδας μας εξαρτάται από τη σύγκρουση ανευθυνότητας και υπευθυνότητας. Η δική μας επιλογή είναι δεδομένη και δεν αλλάζει. Είναι οι πολιτικές που αποδεικνύουν υπευθυνότητα στην πράξη. Οι πολιτικές που μετριάζουν τις συνέπειες της παγκόσμιας καταιγίδας. Οι πολιτικές που υπηρετούν την ασφάλεια όλων των πολιτών.