Πήγαμε Είδαμε Πολιτισμός Τελευταία Νέα

Πήγαμε είδαμε: Αλατζά Ιμαρέτ το πτωχοκομείο του 14 ου αιώνα στην Θεσσαλονίκη

Το Αλατζά Ιμαρέτ (Τουρκικά: Alaca Imaret) , που σημαίνει “Πολύχρωμο άσυλο”, ή Ισ(χ)άκ Πασά Τζαμί είναι τζαμί  και βρίσκεται στην οδό Κασσάνδρου βορειανατολικά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, στη Θεσσαλονίκη. Στο κτήριο αυτήν την στιγμή  τελούνται εργασίες συντήρησης.

Σύμφωνα με επιγραφή στην είσοδο του κτηρίου, το Αλατζά Ιμαρέτ ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 1484 από τον Ινογκιολού Ισ(χ)άκ Πασά, ο οποίος ήταν Μεγάλος Βεζίρης επί Μωάμεθ Β’ και αργότερα επί Βαγιαζίτ Β’ βαλής της Θεσσαλονίκης.

Ο χώρος λειτουργούσε ως ιμαρέτ (πτωχοκομείο), μεντρεσές (ιερατική σχολή) και χώρος προσευχής ενώ έλαβε σταδιακά τη σημερινή του μορφή. Το όνομα Αλατζά τα οφείλει στον πολύχρωμο μιναρέ του (αλατζά=χρωματιστός). Για την εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος, ο κτήτοράς του, παραχώρησε μεταξύ άλλων σημαντικό χρηματικό ποσό αλλά και τα μισά έσοδα από τη φορολόγηση της Γαλάτιστας της Χαλκιδικής. Μάλιστα, κατά τον 17ο αιώνα το Αλατζά Ιμαρέτ είχε αναδειχτεί ως ένα από τα σημαντικότερα ιδρύματα της πόλης. Το 1970, με αφορμή την κατάρρευση του βόρειου τμήματος του προστώου κατά το προηγούμενο έτος, πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά έργα συντήρησης τα οποία επαναλήφθηκαν το 1993-1996, περίοδο κατά την οποία έγινε μεταξύ άλλων και αποκατάσταση της εξωτερικής τοιχοποιίας.

Δυτική άποψη – είσοδος Αλατζά Ιμαρέτ.

Το κτίριο έχει σχήμα ανεστραμμένου Τ με κεντρικό χώρο, δύο μεγάλους θόλους, πλάγια διαμερίσματα στη δυτική πλευρά και κιονοστήρικτη στοά. Ο κεντρικός χώρος του κτιρίου ήταν ο χώρος προσευχής, ενώ στους τέσσερις παράπλευρους γινόταν η διδασκαλία και τα συσσίτια. Εσωτερικά μια μεγάλη καμάρα χωρίζει το χώρο αυτό σε δύο τετράγωνα τμήματα, που το καθένα είναι στεγασμένο με τρούλο. Στο μνημείο υπήρχε πλούσια εσωτερική ανάγλυφη διακόσμηση και ζωγραφική. Διασώζεται ένα μέρος της στους θόλους (γεωμετρικά συμπλέγματα), στα “σφαιρικά τρίγωνα” ιδιαίτερα του δεύτερου τρούλου και στους τοίχους, όπου υπάρχουν και ρήσεις από το κοράνι. Στο βάθος του κεντρικού χώρου, απέναντι από την είσοδο και στον τοίχο που βρίσκεται προς την μεριά της Μέκκα, υπάρχει το Μιχράμπ. Στα βόρεια και στα νότια, υπάρχουν από δύο μικρότεροι τετράγωνοι χώροι στεγασμένοι με τρούλους. Στα δυτικά μπροστά στην κύρια είσοδο, υπάρχει ανοιχτή στοά με τόξα που στηρίζονται σε έξι κίονες. Η στοά είναι καλυμμένη με πέντε τρούλους, από τους οποίους ο κεντρικός είναι ο ψηλότερος. Στη βορειοδυτική γωνία του κτιρίου σώζεται η βάση, κατασκευασμένη με ορθογώνιους πωρόλιθους.

Η ονομασία Αλατζά Ιμαρέτ οφείλεται στους πολύχρωμους λίθους (alaça) σε ρομβοειδή σχήματα που κοσμούσαν το μιναρέ του τζαμιού. Από τον πολύχρωμο μιναρέ σήμερα σώζεται μόνο η βάση του. Η τοιχοποιία είναι ιδιαίτερα επιμελημένη: ορθογώνιοι πωρόλιθοι περίκλειστοι με πλίνθους.

Σχετικά Άρθρα