Πολιτισμός Τελευταία Νέα

Είκοσι χρόνια από τον θάνατο του Ξανθιώτη ποιητή Γιώργου Στογιαννίδη (1912- 1994)

stogiannidis

Ο Γιώργος Στογιαννίδης γεννήθηκε το 1912 στην Ξάνθη και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Θάσο, στη Θεσσαλονίκη και στην Καβάλα. Κατά τη διάρκεια του ελληνοαλβανικού πολέμου υπηρέτησε στο αλβανικό μέτωπο. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 ως γύρω στα 1970 έζησε στην Καβάλα, εργαζόμενος σε οικογενειακή βιοτεχνία και μετά το 1970 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου ασχολήθηκε επαγγελματικά με το εμπόριο.

Έφυγε από τούτη ζωή στις 17 Ιουλίου του 1994.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Καβάλα υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Γραμμάτων και Τεχνών και το 1934 εξέδωσε το λογοτεχνικό περιοδικό Νέοι που κυκλοφόρησε τέσσερα τεύχη. Συνεργάστηκε επίσης ως μέλος της συντακτικής επιτροπής με τα περιοδικά της Καβάλας Σκαπτή Ύλη, Εννέα Οδοί, Αργώ και τα περιοδικά της Θεσσαλονίκης Μακεδονικά Γράμματα, Ροτόντα καθώς επίσης με διάφορες εφημερίδες της Θεσσαλονίκης και της Καβάλας, όπου δημοσίευσε κριτικά δοκίμια. Από το 1975 και για πέντε χρόνια πραγματοποίησε ραδιοφωνικές εκπομπές με τίτλο Γύρω από την ποίηση στο ραδιοφωνικό σταθμό ΕΡ2 της Θεσσαλονίκης.

Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1931 με δημοσιεύσεις ποιημάτων του στο περιοδικό Ορίζοντες του Πειραιά. Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του συλλογή που είχε τίτλο Περιστέρια στο φως. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1974). Ήταν μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, πολωνικά και άλλες γλώσσες.

Η ποίηση του Γιώργου Στογιαννίδη ξεκίνησε από το χώρο του συμβολισμού και της αφηρημένης συνειρμικής γραφής και οδηγήθηκε διατηρώντας αμείωτη, αν και μέσα σε άλλα μορφικά πλαίσια, την ένταση των συναισθημάτων και την κυριαρχία του ερωτικού στοιχείου, σε μια κυριαρχία του «καθαρού» ποιητικού λόγου και της αυστηρής οργάνωσής του.

Ποιητικές συλλογές:
«Περιστέρια στο φως», 1949
«Συγκομιδή της μοναξιάς», 1952
«Εαρινά εγκώμια», 1956
«Το ξύλινο πουλί», 1960
«Ο εξώστης και τα πράγματα», 1964
«Ενοχή αθωότητος», 166
«Περίπτερο», 1973
«Απειλή», 1974
«Το πρόσωπο της Ευριδίκης», 1975
«Στις προσβάσεις του ύπνου», 1976
«Εσωτερική επένδυση», 1977
«Αφήγηση ξεναγού», 1979
«Αμήχανη έξοδος», 1982
«Περιγραφή ακινήτου», 1983
«Εν μέσω αλαλαζόντων», 1991

Το 1986 από τις εκδόσεις ΑΣΕ, που διηύθυνε ο ξανθιώτης Θανάσης Καρακατσάνης, εκδόθηκε ο τόμος «Επί συνόλου» (387 σελίδες) με επιλογή ποιημάτων του Γ.Ξ.Στογιαννίδη  από το 1949 ως το 1982.

Μέσω του Καρακατσάνη γνώρισα τον Στογιαννίδη, για πολλά χρόνια επικοινωνούσαμε και με βοήθησε στέλνοντας στοιχεία για το έργο του. Έτσι μπόρεσα και έγραψα κάποιες εργασίες, άλλες μικρότερες και άλλες εκτενέστερες. Παραθέτω σχετικές παραπομπές.

α ) Αναφορές σε βιβλία μου :

·        Συνοπτική Ιστορία Θρακικής Λογοτεχνίας, 1982

·        Γη της Θράκης, 1985

·        Θράκη, Μνήμη για το Μέλλον, 1997

·        Ξάνθη, Εκατό χρόνια τέχνη του λόγου, 1998

·        Νεότερη Θρακική Λογοτεχνία, 2000

β) Άρθρα :

·        Γ. Στογιαννίδης, εφημερίδα Εμπρός, 20/11/1983

·        Γ. Στογιαννίδης, περιοδικό Προβληματισμοί, τ. 2 / 1989

·        Γ. Στογιαννίδης, εφημερίδα Εμπρός, 25/2/1995

·        Γ.Ξ.Στογιαννίδης “Poeta de arte poetica”, περιοδικό Φοροτεχνική και Θρακική Προσέγγιση, τ.12 / Απρίλιος 1995

Ο Γιώργος Στογιαννίδης αγαπούσε την πατρίδα του την Ξάνθη και τη μνημόνευε, είχε δεσμούς μαζί της.

Κλείνοντας αυτή την ελάχιστη αναφορά – μνημόσυνο με την ευκαιρία των είκοσι χρόνων από το θάνατό του ένα χαρακτηριστικό ποίημά του.

Ἡ ποίηση

Ἡ ποίηση εἶναι σκληρὴ

δὲν τὴν κερδίζεις μὲ ψέματα,

δὲν τὴν ἀλλάζεις ξεκοιλιάζοντας τράπουλες

ἢ θυμιατίζοντας τὸν ἔξω ἀποδῶ.

Φωτιὰ

ποὺ βαστάει ἀπ’ τὴν κόλαση

καὶ ποὺ μελτέμια Αὐγουστιάτικα

λουτρὰ ἰαματικὰ

ποὺ οἱ δυστυχισμένοι ὀνειρεύονται.

Ἡ ποίηση σοῦ ἀφαιρεῖ τὴν πραγματικότητα

ἀφήνοντάς σε στὶς προσβάσεις τοῦ ὕπνου

νὰ μηρυκάζεις λέξεις.

Κάποτε ἄγγελος Κυρίου ἔρχεται

νὰ σοῦ ἀλλάξει τὸ μουσκεμένο προσκέφαλο.

Ἡ ποίηση εἶναι ἡ πιὸ σκληρὴ μοναξιά.

(Από τη συλλογή του Γιώργου Στογιαννίδη, Στίς προσβάσεις τοῦ ὕπνου, 1976)

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

Ξάνθη, στα τέλη του 2014

Σχετικά Άρθρα