Ότι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς
Γράφει η Σταυρούλα Σεχλίδου, Ψυχολόγος
Η ζωή μας είναι γεμάτη από ψευδαισθήσεις, από μυστικά και ψέματα, ίσως επειδή η αλήθεια συχνά μας φαίνεται αβάσταχτη. Η αλήθεια όμως είναι τόσο αναγκαία, που η άγνοια της έχει υψηλό κόστος, το οποίο μπορεί να εμφανιστεί με την μορφή σοβαρών διαταραχών. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν μας, τις πληγές μας, την οποιαδήποτε στιγμή που πέρασε, μπορούμε όμως να δυναμώσουμε, να αλλάξουμε και να αναδιοργανώσουμε τον εαυτό μας, έτσι ώστε να μπορούμε να ζούμε καλά και με όλα αυτά που μας έχουν συμβεί. Αυτό απαιτεί να αποδεχτούμε τον πόνο που περιλαμβάνει η κάθε συνειδητοποίηση, τον οποίο όμως ακολουθεί μετά μια μεγάλη αίσθηση ελευθερίας. Ο εαυτός μας αρχίζει να εκφράζεται, να ωριμάζει και να αναπτύσσει την δημιουργικότητα του μόνο αφότου απελευθερωθεί.
H ψυχοθεραπεία δεν μπορεί να δώσει στο άτομο την χαμένη παιδική του ηλικία. Μπορεί όμως να βοηθήσει στην βίωση της προσωπικής του αλήθειας, στο να πενθήσει για αυτά που έχασε ώστε να μπορέσει να προχωρήσει στην ζωή του. Όλα αυτά που βρίσκονται μέσα μας, όχι μόνο τραυματικές εμπειρίες, αλλά και εσωτερικές κλίσεις, όλα αυτά που θέλαμε και δεν βιώσαμε, στοιχεία που δεν βρήκαν τον τρόπο να εξελιχθούν ή εξωθήσαμε στο ασυνείδητο για να επιβιώσουμε, παραμένουν εκεί πρωτόγονα και αδιαφοροποίητα και έτσι ασκούν βλαπτική επίδραση στην προσωπικότητα. Σύντομα εμφανίζονται συμπτώματα που εμποδίζουν την προσωπικότητα ν αναπτύξει μηχανισμούς προσαρμογής στην πραγματικότητα και έτσι εμφανίζονται διάφορες διαταραχές και προβλήματα.
Η φαινομενολογία, αποτελεί μέρος της θεραπείας Gestalt και διατυπώνει την ελπίδα της αλλαγής και της προσωπικής ανάπτυξης του ατόμου. Αν ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποτρέψει μια κατάσταση, μια συμφορά που αντιμετωπίζει, μπορεί όμως να αλλάξει τη στάση του απέναντι σ αυτές δίνοντας τους νόημα. Εξάλλου σύμφωνα με την φαινομενολογία τα πράγματα δεν είναι καλά ή κακά σημασία έχει η νοηματοδότηση που εμείς κάνουμε. Και όπως έλεγε και ο Καζαντζάκης «..αν δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πραγματικότητα ας αλλάξουμε το μάτι που την βλέπει».
Ο πυρήνας της ψυχοθεραπείας Gestalt είναι η αύξηση της επίγνωσης, δηλαδή με ένα τρόπο η ανάπτυξη της ευθύνης για αυτό που τα άτομα αισθάνονται, σκέφτονται και κάνουν στο εδώ και τώρα. Έτσι τα άτομα αντιλαμβάνονται τη ζωή όπως είναι τώρα και μπορούν να αναλάβουν οποιαδήποτε δράση για να την αντιμετωπίσουν. Με ένα τρόπο προτρέπονται να αποκτήσουν επίγνωση πως αποφεύγουν το προφανές, δηλαδή τα συναισθήματα και τις επιθυμίες τους.
Η θεραπεία Gestalt, δίνει έμφαση στη σύλληψη του ατόμου ως όλου, στην ενεργοποίηση και στην ανάπτυξη ολόκληρης της προσωπικότητας. Η θεραπευτική προσπάθεια αποβλέπει στο να βοηθήσει το άτομο να κατανοήσει τα συναισθήματά του, να αναπτύξει όλες του τις αισθητηριακές και γνωστικές ικανότητες, να μάθει να αξιοποιεί όλες τις πληροφορίες που λαμβάνουν τα αισθητήρια όργανά του και να αντιμετωπίζει τα πράγματα με προσωπική ευθύνη και άμεσα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο «εδώ και τώρα» και στην αυτοπραγμάτωση και αυτοπροσδιορισμό του ανθρώπου. Το άτομο παροτρύνεται από τον θεραπευτή να βιώσει πλήρως το «ποιος είναι» κάθε στιγμή. Αυτό κατορθώνεται με το να δίνεται προσοχή, όχι μόνο στις σκέψεις του ή στις ιδέες του, αλλά επίσης στη στάση του σώματος, στις χειρονομίες και γενικά στη μη λεκτική επικοινωνία, καθώς επίσης και στις σωματικές και πνευματικές του εμπειρίες.
